Một vụ kiện vừa được đệ trình lên tòa án liên bang nhằm mục đích hủy bỏ Khu Tưởng niệm Quốc gia Chuckwalla rộng 624.000 mẫu Anh ở sa mạc Nam California. Đơn kiện cáo buộc Tổng Thống Biden đã vượt quá quyền hạn của mình khi chỉ định một khu vực rộng lớn như vậy chỉ vài ngày trước khi kết thúc nhiệm kỳ.
Các nguyên đơn, được đại diện bởi một tổ chức tư vấn bảo thủ có trụ sở tại Austin, Texas, cho rằng Tổng Thống Biden đã lạm dụng Đạo luật Cổ vật (Antiquities Act) năm 1906. Đạo luật này cho phép các tổng thống tạo ra các khu tưởng niệm quốc gia, nhưng quy định rằng các khu vực này phải giới hạn ở “diện tích nhỏ nhất tương thích với việc chăm sóc và quản lý đúng đắn các đối tượng cần bảo vệ”.
Theo quan điểm của những người khởi kiện, trong lịch sử, đạo luật này chỉ nên giới hạn ở những khu vực nhỏ, vài trăm hoặc vài nghìn mẫu Anh, chứ không phải sự mở rộng quy mô như những năm gần đây.
Ngược lại, những người ủng hộ khu Chuckwalla, nằm ở phía nam Vườn quốc gia Joshua Tree, chỉ ra rằng đạo luật này từ lâu đã được các tổng thống sử dụng để bảo vệ các vùng đất rộng lớn, điển hình là việc Tổng Thống Theodore Roosevelt chỉ định Grand Canyon vào năm 1908. Tổng Thống Biden đã tạo ra khu Chuckwalla vào ngày 14 tháng 1 để bảo vệ vùng đất linh thiêng đối với các bộ lạc, môi trường sống quan trọng của động vật hoang dã và các địa điểm quân sự lịch sử.
Vụ kiện được nộp vào ngày 1 tháng 5 tại Tòa án Quận Đông Michigan, thay mặt cho một cư dân Michigan có các yêu sách khai thác trong khu vực được chỉ định và Liên minh BlueRibbon, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ quyền tiếp cận giải trí trên đất công. Họ cho rằng việc chỉ định khu tưởng niệm sẽ ngăn cản họ sử dụng đất theo cách họ đã làm trước đây.
Cụ thể, người khai thác mỏ sẽ đối mặt với những hạn chế nghiêm ngặt trong việc duy trì và mở rộng hoạt động, ảnh hưởng đến kế hoạch nghỉ hưu của ông. Các thành viên Liên minh BlueRibbon, bao gồm những người lái xe địa hình và xe đạp địa hình, lo ngại sẽ bị hạn chế vì mục tiêu “duy trì đặc điểm hoang sơ của vùng đất”.
Bộ Nội vụ Hoa Kỳ chưa phản hồi vụ kiện và cho biết chính sách của bộ là không bình luận về các vụ kiện đang diễn ra. Tuy nhiên, họ tái khẳng định cam kết bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, thực hiện trách nhiệm ủy thác với các bộ lạc và quản lý đất công vì lợi ích của mọi người dân Mỹ.
Một tổ chức phi lợi nhuận đại diện cho các cựu chiến binh, Vet Voice Foundation, bác bỏ các cáo buộc trong vụ kiện, gọi đây là “nỗ lực mang tính ý thức hệ của các nhóm lợi ích đặc biệt từ bên ngoài nhằm bán đất công của California”. Họ nhấn mạnh khu vực này có ý nghĩa lịch sử quân sự quan trọng, bao gồm một địa điểm huấn luyện thời Thế chiến II do Tướng George Patton thành lập, nơi vẫn còn dấu tích rõ ràng của đường sá, nền móng và thậm chí là một nhà nguyện.
Tổ chức này cũng khẳng định việc chỉ định khu tưởng niệm không cản trở các hoạt động giải trí như đi bộ đường dài, săn bắn được cấp phép hay cắm trại.
Trong tuần cuối cùng tại nhiệm, Tổng Thống Biden đã chỉ định khu Chuckwalla cùng với Khu Tưởng niệm Quốc gia Sáttítla Highlands ở gần biên giới Oregon.
Ngay cả trước khi các khu tưởng niệm này được chỉ định, đã có lo ngại rằng chúng có thể bị thu hồi bởi chính quyền Tổng Thống Trump. Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng Thống Trump đã mạnh tay thu hẹp ranh giới hai khu tưởng niệm ở Utah (Bear’s Ears và Grand Staircase-Escalante) và dỡ bỏ các biện pháp bảo vệ đối với một khu tưởng niệm biển ngoài khơi New England để cho phép đánh bắt cá thương mại. Chính quyền Tổng Thống Biden sau đó đã đảo ngược các thay đổi này.
Vào đầu tháng 2, Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum đã ban hành một lệnh mà nhiều người cho rằng có thể mở đường cho việc loại bỏ hoặc thu hẹp các khu tưởng niệm. Lệnh này chỉ đạo xem xét và sửa đổi các vùng đất công đã được rút lại, dựa trên đạo luật cho phép tổng thống tạo ra các khu tưởng niệm.
Việc liệu các tổng thống có quyền thay đổi ranh giới khu tưởng niệm hay không vẫn là một vấn đề chưa rõ ràng và gây tranh cãi gay gắt. Các vụ kiện thách thức việc Tổng Thống Trump thu hẹp khu tưởng niệm trước đây vẫn đang chờ xử lý khi Tổng Thống Biden đảo ngược chúng, và vấn đề này chưa bao giờ được giải quyết dứt điểm.
Luật sư dẫn đầu vụ kiện hiện tại tin rằng Bộ Nội vụ có thể sẽ không bào chữa cho vụ kiện này. Đơn kiện lập luận rằng việc chỉ định Chuckwalla là sử dụng Đạo luật Cổ vật không hợp lệ, và thậm chí còn tuyên bố rằng bản thân Đạo luật Cổ vật là vi hiến.
Theo luật sư, Quốc hội có quyền quyết định cách sử dụng và xử lý tài sản liên bang, và Quốc hội không thể giao quyền đó cho nhánh hành pháp. Nếu nguyên đơn thắng kiện, quy chế khu tưởng niệm của Chuckwalla sẽ bị vô hiệu.
Dù kết quả thế nào, vụ việc có thể sẽ được kháng cáo và cuối cùng có thể đi đến Tòa án Tối cao. Năm 2021, Chánh án John G. Roberts Jr. đã đặt câu hỏi về cách các tổng thống thực hiện Đạo luật Cổ vật để chỉ định các khu tưởng niệm rộng lớn và báo hiệu rằng tòa án có thể xem xét lại đạo luật này trong một vụ án tương lai.
Theo tin từ báo Seattle Times.
