Theo ABC News (AP) ngày 09/04/2025, một quan chức Bắc Kinh mới đây đã bác bỏ hoàn toàn tuyên bố của Ukraine về việc có một số lượng đáng kể công dân Trung Quốc đang chiến đấu cho quân đội Nga tại Ukraine. Phía Trung Quốc gọi cáo buộc này là “hoàn toàn vô căn cứ”.
Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm thứ Ba (08/04/2025) thông báo quân đội nước này đã bắt giữ hai người Trung Quốc chiến đấu cùng quân đội Nga trên đất Ukraine và có thông tin về việc “nhiều người hơn đáng kể” đang ở cùng lực lượng Nga. Đây là lần đầu tiên Ukraine đưa ra cáo buộc như vậy về các chiến binh Trung Quốc trong cuộc chiến kéo dài hơn ba năm này.
Trung Quốc đã thể hiện sự ủng hộ ngoại giao mạnh mẽ đối với Nga kể từ khi Moscow phát động cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Các quan chức phương Tây cho biết, Bắc Kinh cũng đã bán cho Nga máy móc và vi điện tử mà nước này có thể sử dụng để chế tạo vũ khí, bên cạnh việc cung cấp hỗ trợ kinh tế thông qua thương mại năng lượng và hàng tiêu dùng.
Tuy nhiên, Trung Quốc được cho là không cố ý cung cấp quân đội, vũ khí hoặc chuyên môn quân sự cho Nga.
Các quan chức Mỹ đã cáo buộc Iran cung cấp máy bay không người lái cho Nga, trong khi các quan chức Mỹ và Hàn Quốc cho biết Triều Tiên đã gửi hàng nghìn quân và đạn dược để giúp Nga trên chiến trường.
Với sự hỗ trợ quân sự và ngoại giao đáng kể từ Mỹ và châu Âu cho Ukraine, cuộc chiến ở một mức độ nào đó đã trở thành cuộc đối đầu giữa các khối quyền lực.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã sâu sắc hơn trong những năm gần đây. Các tranh chấp tập trung vào ảnh hưởng địa chính trị, công nghệ và thương mại – và gần đây, việc tăng thuế nhập khẩu giữa hai nước đã làm rung chuyển thị trường tài chính toàn cầu.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nỗ lực thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử năm ngoái về việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine một cách nhanh chóng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce cho biết tại một cuộc họp báo ở Washington hôm thứ Ba rằng các báo cáo về công dân Trung Quốc chiến đấu cho Nga là “đáng lo ngại”.
Bà Bruce tuyên bố: “Trung Quốc là yếu tố hỗ trợ chính cho Nga trong cuộc chiến ở Ukraine”. Bà cáo buộc Trung Quốc cung cấp gần 80% các mặt hàng lưỡng dụng mà Nga cần để duy trì cuộc chiến.
Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu, Kaja Kallas, cũng gọi Bắc Kinh là “yếu tố hỗ trợ chủ chốt cho cuộc chiến của Nga”. Bà nói tại Brussels rằng hàng hóa lưỡng dụng đang vào Nga qua Trung Quốc và “rõ ràng là nếu Trung Quốc thực sự muốn ngừng hỗ trợ thì điều đó sẽ có tác động”.
Theo đánh giá của Mỹ năm ngoái, Trung Quốc đã tăng cường bán cho Nga các công cụ máy móc, vi điện tử và các công nghệ khác mà Moscow đang sử dụng để sản xuất tên lửa, xe tăng, máy bay và các loại vũ khí khác cho cuộc chiến.
Điện Kremlin đã bác bỏ hiệu quả đề xuất của Mỹ về việc ngừng bắn ngay lập tức và hoàn toàn trong 30 ngày tại Ukraine. Chính phủ Kyiv đã đồng ý với đề xuất này. Cả hai bên được cho là đang chuẩn bị cho các chiến dịch quân sự mùa xuân-hè.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm (Lin Jian) cho biết tại Bắc Kinh rằng Trung Quốc đã đóng vai trò “mang tính xây dựng trong việc giải quyết khủng hoảng Ukraine về mặt chính trị”.
Ông Lâm nói trong cuộc họp báo thường nhật hôm thứ Tư rằng “chính phủ Trung Quốc luôn yêu cầu công dân Trung Quốc tránh xa các khu vực xung đột, tránh tham gia vào bất kỳ hình thức xung đột vũ trang nào, và đặc biệt là kiềm chế tham gia vào các hoạt động quân sự của bất kỳ bên nào”.
Bình luận của ông dường như cho thấy những người Trung Quốc bị bắt đã tự ý gia nhập hàng ngũ của Nga. Cả Nga và Ukraine đều cho phép binh sĩ nước ngoài nhập ngũ.
Trung Quốc trước đây đã đưa ra một kế hoạch hòa bình mơ hồ, nhưng nhanh chóng bị hầu hết các nhà quan sát bác bỏ.
Trong khi đó, cả hai nước vẫn tiếp tục cuộc chiến tiêu hao dọc theo chiến tuyến dài khoảng 1.000 km (620 dặm) và tấn công lẫn nhau bằng các cuộc tấn công tầm xa.
Thành phố Kramatorsk ở Donetsk, miền đông Ukraine, đã hứng chịu một “cuộc tấn công bằng máy bay không người lái quy mô lớn” qua đêm, người đứng đầu khu vực Vadym Filashkin cho biết, làm bị thương một bé gái 11 tuổi, mẹ và bà của em.
Không quân Ukraine cho biết Nga đã phóng 55 máy bay không người lái Shahed và máy bay không người lái mồi nhử vào nước này qua đêm.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết lực lượng phòng không đã bắn hạ 158 máy bay không người lái của Ukraine trên 11 khu vực của Nga qua đêm nhưng không báo cáo thương vong hay thiệt hại.
Tuy nhiên, một số khu vực của Nga đã tạm thời đình chỉ các chuyến bay tại sân bay của họ do cuộc tấn công, và một số máy bay không người lái của Ukraine đã đến vùng Orenburg của Nga ở phía nam Urals, cách biên giới Ukraine gần 1.200 km (745 dặm), Bộ Quốc phòng Nga cho biết.