Tổng Thống Donald Trump vừa có những cáo buộc mạnh mẽ nhắm vào chính phủ Nam
Phi, cho rằng họ đang dung túng cho làn sóng phân biệt chủng tộc chống lại
người da trắng, dẫn đến các vụ giết hại nông dân da trắng.
Không chỉ dừng lại ở đó, Tổng Thống Trump còn chỉ trích chính sách đối ngoại
của Nam Phi, đặc biệt là việc nước này đưa Israel ra Tòa án Liên Hợp Quốc,
tố cáo tội diệt chủng đối với người Palestine ở Gaza.
Theo Tổng Thống Trump, động thái này cho thấy Nam Phi có thái độ chống Mỹ.
Ông cáo buộc Nam Phi, vốn từng là đối tác quan trọng của Mỹ ở châu Phi,
cũng phạm tội diệt chủng.
Vào đầu năm 2024, Nam Phi đã khởi kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế,
khiến một quốc gia đang phát triển trở thành tâm điểm của phong trào ủng hộ
Palestine. Quyết định này đã gây căng thẳng giữa Nam Phi với chính quyền
Biden và các nước phương Tây khác.
Phản ứng của Tổng Thống Trump còn mạnh mẽ hơn. Ông viện dẫn vụ kiện chống
Israel trong sắc lệnh hành pháp ngày 7/2, trừng phạt Nam Phi và cắt toàn bộ
viện trợ của Mỹ. Sắc lệnh này cáo buộc Nam Phi có “những hành động gây hấn
đối với Mỹ và các đồng minh” và thể hiện sự ủng hộ đối với Hamas.
Chính quyền Trump cũng đã trấn áp các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine hoặc
chống Israel ngay tại Mỹ.
Nam Phi từ lâu đã ủng hộ người Palestine và chỉ trích Israel. Tuy nhiên,
chính phủ Nam Phi luôn cố gắng phân biệt giữa việc này với việc ủng hộ
Hamas. Dù vậy, ranh giới này ngày càng trở nên mờ nhạt, ví dụ như việc cháu
trai của cựu Tổng Thống Nelson Mandela đã tiếp đón các quan chức Hamas trong
chuyến thăm Nam Phi năm 2023.
Hamas bị Mỹ, Liên minh châu Âu, Anh và nhiều nước khác coi là một tổ chức
khủng bố.
Sắc lệnh của Tổng Thống Trump còn cáo buộc Nam Phi tăng cường quan hệ với
Iran thông qua các thỏa thuận thương mại, quân sự và hạt nhân. Nam Phi có
quan hệ ngoại giao với Iran, nhưng khẳng định không có thỏa thuận nào về vũ
khí hạt nhân. Tuy nhiên, Nam Phi cho phép Iran tham gia đấu thầu một hợp
đồng thương mại xây dựng lò phản ứng hạt nhân để cung cấp điện.
Viện Nghiên cứu An ninh của Nam Phi cho rằng Tổng Thống Trump đang “phản ứng
thái quá” với mối quan hệ giữa Nam Phi và Iran.
Mỹ đã quyết định tẩy chay việc Nam Phi giữ chức chủ tịch Nhóm các quốc gia
phát triển và đang phát triển G20 trong năm nay.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã bỏ qua cuộc họp các bộ trưởng ngoại giao G20
tại Johannesburg vào tháng 2, cho rằng chủ đề “đoàn kết, bình đẳng và bền
vững” của Nam Phi thực chất là DEI (đa dạng, công bằng và hòa nhập) và biến
đổi khí hậu. Chính quyền Trump đã và đang loại bỏ các chương trình DEI ở
Mỹ.
Theo một quan chức Mỹ giấu tên, chính quyền Trump đã đình chỉ mọi hợp tác
với Nam Phi liên quan đến việc nước này tổ chức các sự kiện G20.
Chính quyền Trump đã đưa hơn 50 người da trắng Nam Phi đến Mỹ trong tuần
này với tư cách là người tị nạn, nói rằng họ là thành viên của nhóm thiểu
số Afrikaner và đang bị chính phủ do người da đen lãnh đạo ngược đãi.
Nam Phi lên án các vụ giết hại nông dân da trắng, nhưng cho rằng nguyên nhân
bị hiểu sai và đây là kết quả của tình trạng tội phạm bạo lực chứ không phải
do động cơ phân biệt chủng tộc.
Tổng Thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết Tổng Thống Trump đang bị các nhóm
vận động hành lang Afrikaner và một số nhà bình luận bảo thủ ở Mỹ cung cấp
thông tin sai lệch.
Văn phòng của Tổng Thống Ramaphosa cho biết ông sẽ gặp Tổng Thống Trump tại
Nhà Trắng vào tuần tới để “thiết lập lại” quan hệ giữa hai nước.
Theo tin từ Associated Press.
