Tổng Thống Donald Trump vừa qua đã đổ lỗi cho các quốc gia khác về giá thuốc
cao ở Mỹ khi ký sắc lệnh hành pháp nhằm giảm chi phí này. Tuy nhiên, các
chuyên gia cho rằng cách tiếp cận này không hoàn toàn chính xác.
Sắc lệnh yêu cầu các nhà sản xuất thuốc giảm giá trong vòng 30 ngày, nếu
không sẽ phải đối mặt với các giới hạn mới về những gì chính phủ sẽ chi trả.
Nếu không đạt được thỏa thuận, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Robert F.
Kennedy Jr. sẽ phát triển quy tắc mới, ràng buộc giá thuốc mà Mỹ trả với giá
thấp hơn mà các quốc gia khác chi trả.
SỰ THẬT LÀ GÌ?
Giá thuốc theo toa (trừ thuốc generic không có thương hiệu) ở Mỹ cao hơn so
với các quốc gia có thu nhập cao khác. Các chuyên gia cho rằng điều này phần
lớn là do cách đàm phán giá thuốc ở Mỹ đẩy chi phí lên cao.
Mariana Socal, giáo sư tại Đại học Johns Hopkins, cho biết có sự khác biệt
về cấu trúc trong cách định giá thuốc ở Mỹ so với các nước phát triển khác.
Báo cáo năm 2024 của tổ chức nghiên cứu RAND cho thấy giá thuốc ở Mỹ cao
gấp 2,78 lần so với 33 quốc gia khác. Thuốc có thương hiệu chiếm phần lớn
trong khoảng cách này.
Các công ty dược phẩm ở Mỹ thường có thể định giá thuốc cao hơn vì thị
trường thuốc của nước này hoạt động như một hệ thống phân mảnh, nơi các công
ty đàm phán với các công ty bảo hiểm hoặc quản lý lợi ích hiệu thuốc (PBM)
riêng lẻ.
Nhiều quốc gia có chi phí thấp hơn có một cơ quan quản lý duy nhất đàm phán
giá thay mặt cho toàn bộ dân số, tạo lợi thế đáng kể vì các công ty dược
phẩm không thể chia để trị như ở Mỹ.
Courtney Yarbrough, giáo sư tại Đại học Emory, cho biết bất cứ điều gì có
thể mang lại nhiều sức mạnh đàm phán hơn cho các công ty dược phẩm bằng cách
đưa ra quyết định cho nhiều người thụ hưởng hoặc bệnh nhân hơn sẽ gây áp lực
giảm giá thuốc.
Sắc lệnh hành pháp của Tổng Thống Trump thiết lập mô hình định giá “quốc gia
được ưu đãi nhất” nếu các nhà sản xuất thuốc không tự nguyện giảm chi phí.
Điều này có nghĩa là Mỹ sẽ ấn định chi phí thuốc theo toa theo giá thấp nhất
ở các quốc gia phát triển tương đương.
Tuy nhiên, việc Mỹ trả ít tiền hơn cho thuốc theo toa không có nghĩa là các
quốc gia khác sẽ tự động trả nhiều hơn. Thay vì đồng ý với giá cao hơn, các
quốc gia khác có thể tham gia vào các thỏa thuận bí mật để tăng chiết khấu và
sau đó che giấu số tiền thực tế họ trả.
Geoffrey Joyce, giám đốc chính sách y tế tại Trung tâm Schaeffer thuộc Đại
học Nam California, cho biết các nhà sản xuất, nhà bán buôn, PBM và các thành
viên khác của chuỗi cung ứng cũng có động cơ tối đa hóa lợi nhuận, không phải
giảm chi phí cho người tiêu dùng. Các nhà sản xuất thường sử dụng bằng sáng
chế để ngăn chặn các phiên bản thuốc rẻ hơn xuất hiện trên thị trường.
“Không có vị thánh nào trong ngành này, đây đều là những công ty vì lợi
nhuận,” Joyce nói. “Động cơ của họ đều sai. Mọi người kiếm được nhiều tiền
hơn từ giá niêm yết cao hơn, vì vậy họ chỉ đẩy giá niêm yết lên.”
Theo thông tin từ Associated Press.
