Tổng thống Donald Trump vừa đe dọa áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với bất kỳ ai mua dầu của Iran. Động thái này diễn ra sau khi các cuộc đàm phán dự kiến về chương trình hạt nhân đang tiến triển nhanh chóng của Tehran bị hoãn lại.
Trên mạng xã hội, ông Trump tuyên bố: “Tất cả các hoạt động mua dầu hoặc các sản phẩm hóa dầu của Iran phải dừng lại NGAY LẬP TỨC!”. Ông nói thêm rằng bất kỳ quốc gia hoặc cá nhân nào mua các sản phẩm này từ Iran sẽ không thể giao dịch với Hoa Kỳ “dưới bất kỳ hình thức nào”.
Hiện chưa rõ ông Trump sẽ thực hiện lệnh cấm này như thế nào, đặc biệt là khi ông đe dọa áp dụng các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các quốc gia nhập khẩu dầu của Iran. Tuyên bố này có nguy cơ làm leo thang căng thẳng với Trung Quốc – khách hàng hàng đầu của Iran – vào thời điểm quan hệ song phương đang căng thẳng do thuế quan của tổng thống Mỹ.
Dữ liệu theo dõi tàu chở dầu cho thấy Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ kết luận trong một báo cáo hồi tháng 10 năm ngoái rằng “Trung Quốc đã nhập gần 90% lượng dầu thô và condensate xuất khẩu của Iran trong năm 2023”. Ông Trump cũng đã áp thuế 145% đối với hàng hóa Trung Quốc để tăng doanh thu liên bang và tái cân bằng thương mại toàn cầu.
Động thái này diễn ra sau khi Oman thông báo các cuộc đàm phán hạt nhân dự kiến vào cuối tuần này đã bị hoãn lại vì lý do hậu cần. Bộ trưởng Ngoại giao Oman, ông Badr al-Busaidi, đã đưa ra thông báo trên nền tảng X.
Về phía Iran, Ngoại trưởng Abbas Araghchi cũng đổ lỗi cho “các lý do kỹ thuật và hậu cần” dẫn đến việc hoãn lại. Ông khẳng định Iran vẫn quyết tâm đạt được một giải pháp thông qua đàm phán, đảm bảo việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt và tạo dựng niềm tin rằng chương trình hạt nhân của Iran sẽ mãi mãi hòa bình.
Trong khi đó, một nguồn tin quen thuộc với các nhà đàm phán Hoa Kỳ cho biết Mỹ “chưa bao giờ xác nhận sự tham gia” vào vòng đàm phán thứ tư ở Rome, nhưng vẫn hy vọng các cuộc đàm phán sẽ diễn ra “trong tương lai gần”.
Các cuộc đàm phán nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Iran để đổi lấy việc dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt kinh tế mà Mỹ đã áp đặt lên nước này.
Ông Trump đã nhiều lần đe dọa sẽ tiến hành các cuộc không kích nhắm vào chương trình hạt nhân của Iran nếu không đạt được thỏa thuận. Các quan chức Iran ngày càng cảnh báo rằng họ có thể theo đuổi vũ khí hạt nhân với kho dự trữ uranium đã được làm giàu gần mức độ vũ khí.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng, Iran đã sản xuất trung bình 2,9 triệu thùng dầu thô mỗi ngày trong năm 2023. Thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và các cường quốc thế giới đã hạn chế chương trình của Tehran. Tuy nhiên, ông Trump đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận này vào năm 2018, gây ra nhiều năm căng thẳng.
Trong một diễn biến khác, Mỹ tiếp tục chiến dịch không kích mang tên “Chiến dịch Rough Rider” nhắm vào lực lượng Houthi ở Yemen, lực lượng từ lâu đã được Iran hậu thuẫn. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth hôm thứ Năm đã cảnh báo Iran về vấn đề này.
Vòng đàm phán cuối tuần trước, bao gồm các chuyên gia đi sâu vào chi tiết của một thỏa thuận tiềm năng, cũng diễn ra khi một vụ nổ làm rung chuyển một cảng của Iran, khiến ít nhất 70 người thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương.
Theo tin từ Associated Press.
