Theo NBC News, một đoạn video ghi lại tối thứ Sáu cho thấy những chiếc xe buýt của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) chở đầy người di cư Venezuela đang hướng ra sân bay ở Bắc Texas đã bất ngờ quay đầu.
Sự việc xảy ra ngay trước khi Tòa án Tối cao ra phán quyết tạm thời cấm chính quyền Trump trục xuất những người đàn ông Venezuela tại bang này theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc (Alien Enemies Act).
Ít nhất 28 người bị giam giữ, hầu hết được cho là công dân Venezuela, đã được đưa lên xe buýt vào tối thứ Sáu tại Trung tâm giam giữ Bluebonnet của ICE ở Anson, Texas, và di chuyển về phía sân bay Abilene cách đó khoảng 50km.
Đoàn xe, gồm cả ít nhất 18 xe cảnh sát từ nhiều cơ quan thực thi pháp luật, đã rời cơ sở ICE. Một số người trên xe được thông báo sẽ bị trục xuất về El Salvador, trong khi số khác được nói sẽ về Venezuela. Trước đó, điểm đến của họ không rõ ràng.
Đoạn video độc quyền của NBC News cho thấy đoàn xe của ICE đã đi qua lối ra sân bay rồi quay đầu, trở lại trung tâm giam giữ Bluebonnet.
Chính quyền Trump muốn trục xuất những người này, cáo buộc họ là thành viên băng đảng Tren de Aragua. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu chính phủ có quyền áp dụng Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc cho các thành viên băng đảng ngoài tình huống chiến tranh hay không, và liệu các phán quyết về việc là thành viên băng đảng có chính xác hay không.
Chính quyền đã yêu cầu Tòa án Tối cao dừng việc tạm dừng các chuyến bay trục xuất này.
Cuộc quay đầu bất ngờ giữa lúc căng thẳng pháp lý
Khi đoàn xe đang hướng ra sân bay, một phiên điều trần liên bang khẩn cấp về vấn đề này đang diễn ra tại Washington.
Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ James Boasberg, người đang thụ lý một vụ án liên quan đến các chuyến bay đến El Salvador, đã lên lịch một phiên điều trần khẩn cấp vào tối thứ Sáu, chỉ vài giờ sau khi xe buýt đến Bluebonnet.
Ngay trước khi phiên điều trần bắt đầu, các luật sư của Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU) cũng đã yêu cầu Tòa án Tối cao can thiệp.
Luật sư Lee Gelernt của ACLU, người đại diện cho những người bị giam giữ sắp bị trục xuất theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc, cho biết: “Chúng tôi nghe nói họ đang trên xe buýt đi ra sân bay”.
Khi biết thông tin này, Thẩm phán Boasberg đã yêu cầu luật sư Bộ Tư pháp Drew Ensign gọi điện để đảm bảo không có chuyến bay nào trục xuất người di cư từ Bluebonnet theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc vào tối thứ Sáu.
Ông Ensign cho biết ông hiểu rằng sẽ không có chuyến bay nào vào tối thứ Sáu và ông “không biết về bất kỳ kế hoạch nào” cho các chuyến bay vào thứ Bảy, nhưng Bộ An ninh Nội địa có quyền thực hiện các chuyến bay vào thứ Bảy.
Cùng lúc đó, những chiếc xe buýt của ICE đang đến gần lối ra sân bay.
Tòa án Tối cao đã thụ lý vụ án qua đêm, sau khi Thẩm phán Boasberg từ chối phán quyết có lợi cho các luật sư ACLU và nói với họ: “Tôi thực sự không thấy làm thế nào các bạn lại yêu cầu tôi làm điều gì khác với những gì Tòa án Tối cao đã nói tôi không thể làm”.
Sau đó, Tòa án Tối cao đã đưa ra phán quyết vào sáng sớm thứ Bảy rằng chính quyền phải tạm dừng các chuyến bay trục xuất vào lúc này.
Người phát ngôn Bộ An ninh Nội địa từ chối bình luận về danh tính những người trên xe buýt hay lý do họ quay đầu. NBC News đã liên hệ với DHS và ICE nhưng chưa nhận được phản hồi tính đến tối thứ Bảy.
Mỗi người đàn ông được yêu cầu ký lệnh trục xuất, dù nhiều người từ chối ký giấy tờ này. NBC News đã xem video nhiều người đàn ông giơ bản sao lệnh trục xuất của họ và phản đối nỗ lực rõ ràng của ICE nhằm buộc họ ký.
Nếu bất kỳ người nào ký – và nếu họ bị trục xuất chưa đầy 24 giờ sau khi ký vào mẫu đơn – chính quyền Trump có khả năng vi phạm lệnh ngày 7 tháng 4 của Tòa án Tối cao về việc cung cấp “thời gian hợp lý” để những người bị nhắm mục tiêu trục xuất theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc kháng cáo.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết trên X vào tối thứ Bảy: “Chúng tôi tin tưởng cuối cùng chúng tôi sẽ chiến thắng trước làn sóng kiện tụng vô căn cứ do các nhà hoạt động cực đoan khởi xướng, những người quan tâm đến quyền của những kẻ khủng bố ngoại quốc này hơn là quyền của người dân Mỹ”.
Phó Chánh văn phòng Nhà Trắng Stephen Miller, cũng viết trên X vào thứ Bảy, gọi những người di cư là “những kẻ khủng bố nước ngoài có giấy tờ đã xâm nhập đất nước theo chỉ đạo của một chế độ đối địch”.
Vợ một người bị giam giữ kể về việc suýt bị trục xuất
Bà Judy Maldonado Rall, vợ của Eduardo Daboin Rall, người hiện đang bị giam giữ tại Bluebonnet và là một trong những người trên xe buýt hôm thứ Sáu, cho biết bà đã lái xe sáu tiếng rưỡi từ El Paso vào sáng thứ Bảy đến Anson để thăm chồng.
Bà đã kể lại cảnh tượng hỗn loạn mà chồng bà mô tả.
Các sĩ quan vào cơ sở và “lôi một nhóm người ra, nói với họ rằng họ sẽ bị trục xuất dựa trên các lệnh đã được đưa ra và họ cần ký giấy tờ”, bà nói, đề cập đến lệnh trục xuất.
Họ được đưa các tài liệu có tiêu đề “Thông báo và Lệnh bắt giữ và Trục xuất theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc” và được yêu cầu ký, bà nói, và một số người được thông báo sẽ bị gửi về quê hương Venezuela.
“Họ không biết mình đang ký gì. Họ không biết chuyện gì đang xảy ra”, bà Judy Rall nói thêm rằng một số người đã từ chối.
Bà cho biết chồng bà và những người bị giam giữ khác sau đó được đưa lên xe buýt, ban đầu hướng ra sân bay trước khi quay đầu và cuối cùng trở lại Bluebonnet.
Bà Judy kể: “Chuyện xảy ra nhanh như lúc họ đến đó, và rồi họ nhận ra mình đã quay đầu, và đó là lúc họ nhận ra – trên đường quay trở lại trung tâm – là họ đang trở về Bluebonnet”.
Khi trở về, Eduardo Rall được một lính canh nói: “Chà, anh thật may mắn khi được gửi trả lại vì anh sắp đến El Salvador chứ không phải Venezuela,” vợ anh kể.
NBC News đã liên hệ với DHS và ICE vào chiều sớm thứ Bảy để yêu cầu thêm thông tin và bối cảnh về việc giam giữ Eduardo Rall, và sau đó cũng liên hệ với Nhà Trắng vào chiều muộn thứ Bảy để có thông tin tương tự. Tính đến tối thứ Bảy, chưa có chi tiết nào được cung cấp.
Eduardo Rall là công dân Venezuela đã nhập cảnh hợp pháp vào Mỹ năm 2023 qua ứng dụng CPB One – ứng dụng cho phép người di cư nộp đơn xin nhập cảnh hợp pháp vào Mỹ với tư cách người xin tị nạn nhưng chính quyền Trump đã cố gắng loại bỏ kể từ đó – bà Judy Rall cho biết. Anh đã nộp đơn xin Tình trạng Được Bảo vệ Tạm thời (TPS) một năm sau đó nhưng chưa được chấp thuận.
Bà Judy Rall cho biết chồng bà không liên quan đến Tren de Aragua, MS-13 hay bất kỳ băng đảng nào khác, và anh đang bị nhắm mục tiêu vì hình xăm của mình.
Eduardo Rall lần đầu tiên bị ICE giam giữ khoảng một năm trước vì một sự cố tại nhà, bà Judy Rall nói. Ban đầu anh được thả mà không bị cáo buộc gì, nhưng một tuần sau lại bị đưa đến trung tâm xử lý ở El Paso và trải qua quá trình tố tụng, nơi anh được tại ngoại và phải đeo thiết bị theo dõi.
Sau đó, anh lại bị giam giữ vào tháng trước, và bà Judy Rall cho biết họ chưa được thông báo lý do.
Bà nói: “Anh ấy chưa bao giờ được cung cấp bất kỳ tài liệu nào để xem các cáo buộc chống lại anh ấy là gì”.
NBC News không thể tìm thấy bất kỳ hồ sơ hình sự cấp bang hoặc liên bang nào với tên và ngày sinh của Eduardo Rall. NBC News đã xác minh rằng người đàn ông này đang bị ICE giam giữ và phiên điều trần tiếp theo của anh được lên lịch vào ngày 1 tháng 5 tại El Paso.
Trong video về Eduardo Rall bên trong Bluebonnet, anh nói rằng anh và những người bị giam giữ khác “đơn giản là bị phán xét bất công vì hình xăm của chúng tôi”.
“Tôi là người Venezuela và họ bắt tôi ký lệnh giam giữ và trục xuất đến một đất nước mà chúng tôi không hề biết. Họ nói với chúng tôi rằng họ không biết sẽ đưa chúng tôi đi đâu,” Eduardo Rall nói. “Và chúng tôi hy vọng họ sẽ trả chúng tôi về đất nước an toàn để được ở bên gia đình.”
