Tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine sau nhiều tháng đã diễn ra trong bối cảnh khá hỗn loạn và không chắc chắn. Các nhà ngoại giao từ Mỹ, Anh, Pháp, Đức cũng có mặt.
Trước khi các cuộc đàm phán chính thức bắt đầu, Tổng Thống Donald Trump đã nhận định rằng sẽ không có tiến triển nào trừ khi ông và Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng tham gia. Tổng Thống Trump bày tỏ mong muốn gặp người đồng cấp Nga “sớm nhất có thể sắp xếp được”, cho rằng “quá nhiều người đang chết” và cần phải giải quyết vấn đề.
Đáp lại, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết cuộc gặp giữa hai tổng thống “chắc chắn là cần thiết” nhưng cần có “các cuộc đàm phán chuyên môn, tham vấn và sự chuẩn bị lâu dài, căng thẳng” trước tiên.
Điều đáng chú ý là Tổng thống Putin đã không tham gia phái đoàn Nga, một động thái khiến các đặc phái viên Ukraine và Mỹ cảm thấy bực bội. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cũng chỉ ra rằng đoàn đàm phán của Nga không có “bất kỳ ai thực sự đưa ra quyết định”. Phía Ukraine do Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov dẫn đầu, tuyên bố “sẵn sàng cho lệnh ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện” nhưng chỉ có thể đạt được hòa bình nếu Nga thể hiện “sự sẵn sàng hành động cụ thể”.
Phía Mỹ có sự hiện diện của Ngoại trưởng Marco Rubio, trong khi người đồng cấp Nga, Ngoại trưởng Sergey Lavrov, lại vắng mặt. Đặc phái viên của Tổng Thống Trump về vấn đề Ukraine, Keith Kellogg, được ghi nhận là trông rất tức giận trước tình hình này.
Phía Nga bác bỏ cáo buộc cử phái đoàn yếu kém, khẳng định đoàn của họ được phê duyệt bởi sắc lệnh tổng thống và có đầy đủ năng lực đàm phán.
Đây là cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên kể từ thất bại đàm phán vào tháng 4/2022. Khoảng cách giữa yêu cầu hai bên vẫn rất lớn. Nga xem đây là cơ hội khởi động lại “đàm phán hòa bình” nhưng điều kiện của họ (như Ukraine không gia nhập NATO, trung lập vĩnh viễn) bị Kyiv coi là yêu cầu đầu hàng. Ukraine ngược lại muốn lệnh ngừng bắn 30 ngày làm cơ sở cho các bước ngoại giao tiếp theo.
Các đồng minh châu Âu cảnh báo sẽ tăng cường trừng phạt Nga nếu không đồng ý ngừng bắn. Ngay cả Tổng Thống Trump, dù thường được cho là mềm mỏng hơn với Nga, cũng ám chỉ có thể áp đặt lệnh trừng phạt nếu không thấy đủ tiến bộ.
Theo nhận định từ các chuyên gia, các cuộc đàm phán này hiện tại giống như “khói và gương”, ít có khả năng đạt được ngừng bắn thực sự. Mục tiêu chính của các bên dường như là cố gắng định hình câu chuyện công chúng về việc ai là người cản trở đàm phán và tránh sự giận dữ của Tổng Thống Trump. Trò chơi đang diễn ra là: khi Tổng Thống Trump mất kiên nhẫn, ông sẽ đổ lỗi cho ai vì không đạt được lệnh ngừng bắn?
Trong lúc các quan chức ngồi lại đàm phán ở Thổ Nhĩ Kỳ, bạo lực vẫn tiếp diễn ở Ukraine. Lực lượng không quân Ukraine cho biết Nga đã phóng 112 máy bay không người lái vào nhiều thành phố, dù hầu hết bị bắn hạ, một số vẫn gây ra thiệt hại.
Tin từ NBC News ngày 16/05/2025 cho biết.
