Bài báo từ Seattle Times (qua The New York Times) đưa tin về những diễn biến mới trong đàm phán thương mại giữa Mỹ và Ấn Độ, đặc biệt là sau những phát ngôn gần đây của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Ấn Độ đã phải đối mặt với mức thuế 26% từ Mỹ. Ban đầu, họ hy vọng cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung sẽ tạo cơ hội để thu hút các doanh nghiệp Mỹ chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Ấn Độ. Tuy nhiên, việc Tổng Thống Trump giảm bớt thuế quan với Trung Quốc đã làm thay đổi cục diện, khiến Ấn Độ không còn lợi thế đáng kể về thuế so với đối thủ lớn này.
Tình hình càng phức tạp hơn khi Tổng Thống Trump nhắm vào Apple, một trong những công ty Mỹ nổi bật nhất đang dịch chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Vài năm trước, gần như mọi chiếc iPhone đều được lắp ráp ở Trung Quốc. Đến cuối năm nay, ước tính có thể hơn 25% iPhone sẽ được sản xuất tại Ấn Độ.
Tuy nhiên, tuần trước, Tổng Thống Trump lại tuyên bố ông không xem việc Apple sang Ấn Độ là tiến bộ. Ông nói rằng sản xuất của Apple nên bỏ qua Ấn Độ mà chuyển thẳng về Hoa Kỳ.
Lời nói này gây bất ngờ cho Ấn Độ, một đối tác thân cận của Mỹ và đang nỗ lực hết mình để trở thành điểm đến sản xuất thay thế Trung Quốc. Các quan chức Ấn Độ không rõ hoàn toàn ý định của Tổng Thống Trump, nhưng phát ngôn này chắc chắn đã làm khó cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra, vốn được tạm dừng đến đầu tháng 7 để hai bên tiếp tục thảo luận về việc giảm thuế 26%.
Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Piyush Goyal vừa có chuyến làm việc tại Washington tuần này. Sau cuộc gặp với đối tác Mỹ, ông cho biết đang “thúc đẩy đợt đầu tiên” của thỏa thuận thương mại song phương, ngụ ý thỏa thuận có thể được thực hiện theo nhiều giai đoạn, theo tin từ Seattle Times.
Sự không chắc chắn về tiến trình đàm phán đã thể hiện rõ trong 10 ngày qua. Trước vụ Apple, Tổng Thống Trump từng gây khó chịu cho Ấn Độ khi liên hệ đàm phán thương mại với xung đột Ấn Độ – Pakistan về vấn đề Kashmir, dù giới chức Ấn Độ phủ nhận có thảo luận về thương mại trong bối cảnh đó.
Phát ngôn của Tổng Thống Trump về Apple vào ngày 15/5 là “một cái tát” vào nỗ lực của Ấn Độ. Việc Apple chuyển sản xuất iPhone sang đây là niềm tự hào lớn. Ý tưởng Apple có thể chuyển thẳng từ Trung Quốc về Mỹ, bỏ qua Ấn Độ, khiến nhiều người “giật mình”.
Các chuyên gia phân tích nhận định, việc dịch chuyển toàn bộ chuỗi cung ứng phức tạp của Apple, vốn mất cả thập kỷ để xây dựng ở Trung Quốc và 5 năm để có nền tảng ở Ấn Độ, sang Mỹ là điều cực kỳ khó khăn. Ấn Độ có lợi thế về chi phí lao động thấp (trung bình 233 USD/tháng ở Tamil Nadu) và chính sách hỗ trợ sản xuất công nghệ cao từ chính phủ. Các công ty như Foxconn cũng đang giúp xây dựng hệ sinh thái công nghiệp tại đây.
Hai nguồn tin thân cận với đoàn đàm phán Ấn Độ cho rằng Ấn Độ không có nguy cơ mất việc làm từ Apple và Mỹ khó lòng cạnh tranh với lợi thế sản xuất của Ấn Độ. Họ tin rằng phát ngôn của Tổng Thống Trump chỉ là một chiến thuật đàm phán.
(Tổng hợp theo Seattle Times)
