Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mới đây đã có phát biểu đáng chú ý về một chương đen tối trong lịch sử quan hệ Pháp – Haiti.
Ông Macron gọi khoản tiền khổng lồ mà Haiti bị buộc phải trả cho Pháp sau khi giành được độc lập vào đầu thế kỷ 19 là “không công bằng”. Đây là lần đầu tiên một lãnh đạo Pháp dùng từ ngữ mạnh mẽ như vậy để mô tả sự kiện lịch sử gây tranh cãi này.
Nhắc lại bối cảnh, Haiti, từng là thuộc địa Saint-Domingue giàu có của Pháp, đã giành độc lập vào năm 1804 sau một cuộc nổi dậy lịch sử của những người nô lệ. Tuy nhiên, để được Pháp công nhận chủ quyền, Haiti đã phải chấp nhận trả một khoản bồi thường khổng lồ cho các chủ đồn điền cũ – một gánh nặng tài chính đã đeo bám và làm tê liệt nền kinh tế quốc gia Caribe này suốt hàng trăm năm.
Phát biểu của Tổng thống Pháp được đưa ra trong bối cảnh Haiti hiện đang chìm sâu trong khủng hoảng bạo lực băng đảng, bất ổn chính trị và khó khăn nhân đạo nghiêm trọng.
Dù thừa nhận sự bất công lịch sử, ông Macron không công bố bất kỳ khoản bồi thường tài chính nào. Thay vào đó, ông đề xuất thành lập một ủy ban sự thật và ký ức chung giữa hai nước để cùng nhìn lại và làm rõ giai đoạn lịch sử phức tạp này.
Động thái này được xem là một bước tiến mang tính biểu tượng trong việc thừa nhận trách nhiệm lịch sử, dù vẫn còn cách xa mong muốn về bồi thường của nhiều người dân Haiti và các nhà hoạt động.
Theo ABC News tại link này.
