Trong bối cảnh các cuộc gặp tại Phòng Bầu Dục dưới thời Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump thường biến thành những màn ‘đấu khẩu’ căng thẳng, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa dường như đã tìm ra ‘kim chỉ nam’ mới cho các lãnh đạo thế giới khi đối mặt với phong cách ngoại giao độc đáo của ông Trump.
Trước đó, nhiều nhà lãnh đạo như Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hay Quốc vương Jordan Abdullah đều đã trải qua những cuộc gặp không mấy dễ chịu tại Tòa Bạch Ốc. Tổng Thống Hoa Kỳ Trump nổi tiếng với việc biến Phòng Bầu Dục thành một ‘đấu trường’, nơi ông thường đưa ra những tuyên bố gây tranh cãi hoặc bất ngờ.
Trong cuộc gặp với Tổng thống Nam Phi Ramaphosa mới đây, Tổng Thống Hoa Kỳ Trump dường như đã cố gắng ‘gài bẫy’ bằng cách cho chiếu một đoạn video. Đoạn phim này cáo buộc rằng nông dân da trắng ở Nam Phi đang phải đối mặt với tình trạng diệt chủng – một khẳng định mà giới chuyên gia đánh giá là sai lệch và vô căn cứ. Cáo buộc này được Tổng Thống Hoa Kỳ Trump nhắc lại từ lâu, đặc biệt sau khi ông kết thân với tỷ phú gốc Nam Phi Elon Musk.
Tuy nhiên, Tổng thống Ramaphosa, một cựu lãnh đạo công đoàn và là đồng minh của cố Tổng thống Nelson Mandela trong cuộc chiến chống phân biệt chủng tộc, đã tỏ ra hoàn toàn chuẩn bị. Ông giữ thái độ bình tĩnh, không bị ngắt lời và lịch sự nhưng kiên quyết bác bỏ quan điểm của Tổng Thống Hoa Kỳ Trump.
Đáng chú ý, ông Ramaphosa đã mang theo hai tay golf da trắng nổi tiếng của Nam Phi là Ernie Els và Retief Goosen (đều là thành viên Đại sảnh Danh vọng) cùng với Bộ trưởng Nông nghiệp John Steenhuisen. Ông khéo léo lập luận rằng nếu thực sự có tình trạng diệt chủng như cáo buộc, những nhân vật quan trọng này sẽ không có mặt ở đây cùng ông. Ông đề nghị Tổng Thống Hoa Kỳ Trump nên lắng nghe câu chuyện và góc nhìn của họ.
Các chuyên gia chính trị đã hết lời khen ngợi sự điềm tĩnh và khả năng ứng phó của Tổng thống Ramaphosa. Giáo sư Scott Lucas từ Đại học College Dublin, Ireland, nhận định ông Ramaphosa ‘đã được cố vấn rất tốt và giữ được bình tĩnh’, cho thấy các nhà lãnh đạo khác giờ đây đã có một ‘kim chỉ nam’ để đối phó với Tổng Thống Hoa Kỳ Trump.
Bài báo của NBC News cũng điểm qua cách các lãnh đạo khác từng sử dụng chiến thuật riêng: Thủ tướng Anh Keir Starmer mang theo lá thư từ Vua Charles III, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba chuẩn bị kỹ lưỡng với biểu đồ rõ ràng và tặng món quà mang ý nghĩa (mũ samurai vàng), Tổng thống Pháp Emmanuel Macron duy trì quan hệ nhưng thẳng thắn sửa sai, còn Thủ tướng Canada Mark Carney giữ vững lập trường không nhân nhượng.
Mặc dù màn ứng phó của Tổng thống Ramaphosa được đánh giá cao, cuộc gặp vẫn gây lo ngại cho Nam Phi, một quốc gia đang rất cần viện trợ tài chính từ Mỹ. Bộ trưởng Tài chính Nam Phi Enoch Godongwana cho biết nước này thiếu hụt 430 triệu USD do Tổng Thống Hoa Kỳ Trump cắt giảm viện trợ nước ngoài.
Theo cựu Đại sứ Mỹ tại Nam Phi, Patrick Gaspard, việc Tổng Thống Hoa Kỳ Trump tập trung vào cáo buộc diệt chủng nông dân da trắng là một động thái có tính toán chính trị. Điều này vừa nhằm thu hút sự ủng hộ từ một bộ phận cử tri Mỹ quan tâm đến các ‘mối đe dọa hiện hữu’ đối với người da trắng, vừa đánh lạc hướng khỏi các vấn đề kinh tế trong nước, và có thể liên quan đến nỗ lực của Elon Musk nhằm xin giấy phép Starlink tại Nam Phi. Ông Gaspard coi đây là hành động ‘xúc phạm sâu sắc’ và làm tổn hại đến uy tín của Phòng Bầu Dục.
Thông tin theo NBC News.
