Chính sách nhập cư cứng rắn của Tổng Thống Donald Trump, đặc biệt là việc trục xuất khẩn cấp người di cư Venezuela mà không qua quy trình tố tụng đầy đủ, đang vấp phải sự phản kháng từ các tòa án liên bang Mỹ. Sự đối đầu này làm dấy lên một vấn đề hiến pháp sâu sắc: ranh giới quyền lực giữa ngành hành pháp (Tổng Thống) với thẩm quyền về đối ngoại và an ninh quốc gia, và vai trò của ngành tư pháp (tòa án).
Điểm nóng mới nhất đến từ phán quyết của hai thẩm phán liên bang tại Texas và Colorado tuần trước. Họ đã ra lệnh tạm thời chặn việc chính quyền trục xuất các thành viên băng đảng Tren de Aragua (TdA) của Venezuela sang El Salvador. Tổng Thống Trump đã sử dụng Đạo luật Kẻ thù nước ngoài năm 1798 (Alien Enemies Act), vốn rất ít được áp dụng, để thực hiện việc trục xuất này. Ông tuyên bố băng đảng TdA đang thực hiện “cuộc xâm lược hoặc đột kích tấn công” vào Mỹ thông qua “chiến tranh bất quy tắc” như buôn ma túy và di cư bất hợp pháp hàng loạt. Ông cũng cho rằng TdA có liên hệ chặt chẽ và xâm nhập vào chính phủ Venezuela, đáp ứng yêu cầu của Đạo luật là cuộc tấn công đến từ “một quốc gia hoặc chính phủ thù địch”.
Theo tin từ Fox News ngày 16/05/2025, các thẩm phán cho rằng việc xác định đây có phải là một cuộc “xâm lược” hay không là câu hỏi mà tòa án có thẩm quyền xem xét. Tuy nhiên, tác giả bài báo lập luận rằng các tòa án cấp quận đã phạm sai lầm khi can thiệp vào vấn đề này. Hiến pháp trao cho các nhánh dân cử (Tổng Thống và Quốc hội) thẩm quyền giải quyết những “vấn đề chính trị” như tuyên chiến hoặc xác định một cuộc xâm lược. Theo án lệ lâu đời của Tối cao Pháp viện, tòa án thường phải tôn trọng quyết định của Tổng Thống trong các vấn đề an ninh quốc gia và đối ngoại, bởi tòa án không có đủ năng lực hay thông tin nhạy cảm để đưa ra những phán quyết này. Tòa án chuyên giải quyết các vụ kiện cá nhân với quy tắc tố tụng chặt chẽ, khác xa với việc đánh giá rủi ro và xác suất trong thế giới an ninh quốc gia.
Cuộc đối đầu pháp lý này dự kiến sẽ leo thang lên các tòa phúc thẩm và cuối cùng là Tối cao Pháp viện. Đây là lúc ranh giới quyền lực giữa Tổng Thống và ngành tư pháp trong các vấn đề nhạy cảm về an ninh quốc gia và nhập cư sẽ được phân định rõ ràng hơn.
Tổng Thống Donald Trump và sự đối đầu giữa ngành hành pháp và tư pháp đang lên đỉnh điểm
