Năm biện lý quận (district attorneys – DA) tại tiểu bang Texas vừa đệ đơn kiện Tổng chưởng lý Ken Paxton, phản đối quy định mới do văn phòng của ông ban hành, cho phép ông tiếp cận rộng rãi hồ sơ vụ án của họ.
Theo tin từ Fox News, hai đơn kiện riêng biệt đã được nộp vào thứ Sáu vừa qua. Các biện lý từ các quận Dallas, Bexar, Harris, Travis và El Paso cùng đứng đơn, cho rằng quy định có hiệu lực từ tháng Tư này là hành vi vượt quyền Hiến pháp, vi phạm nguyên tắc phân lập quyền lực giữa ngành hành pháp và tư pháp, đồng thời tạo gánh nặng không cần thiết cho các công tố viên cấp quận.
Quy định mới áp dụng cho các quận có ít nhất 400,000 dân (hiện là 13 trên tổng số 254 quận của Texas). Nó yêu cầu các văn phòng biện lý phải cung cấp mọi tài liệu hoặc thư từ đã sản xuất hoặc nhận được liên quan đến vụ án, bao gồm cả thông tin mật. Thậm chí cả ghi chú viết tay cũng có thể bị xem xét.
Ngoài ra, các quận này còn phải gửi báo cáo hàng quý cho Tổng chưởng lý về 12 chủ đề khác nhau, bao gồm thông tin chi tiết về việc truy tố cảnh sát, số lần truy tố vi phạm luật bầu cử, chính sách nội bộ và cách sử dụng quỹ thu được từ tịch thu tài sản dân sự.
Biện lý quận Dallas, ông John Creuzot, gọi quy định này là sự vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc phân lập quyền lực. Ông nói thêm rằng các yêu cầu báo cáo quá mức này sẽ buộc văn phòng biện lý phải chuyển hướng nguồn lực và nhân viên khỏi công việc truy tố cốt lõi, gây ảnh hưởng tiêu cực đến an toàn công cộng và việc thực thi công lý. Ông ước tính chi phí cho quận Dallas để tuân thủ quy định này có thể lên tới hàng trăm ngàn Đô-la.
Về phía mình, văn phòng Tổng chưởng lý Paxton khẳng định quy định này là cách để “chấn chỉnh các biện lý ngang ngược” (rogue district attorneys) bị cáo buộc từ chối thực thi pháp luật. Những biện lý không tuân thủ quy định báo cáo có thể bị buộc tội sai phạm công vụ và bị cách chức.
Ông Paxton tuyên bố vào tháng Ba rằng: “Ở nhiều quận lớn, những người chịu trách nhiệm bảo vệ hàng triệu người dân Texas thay vào đó đã gây nguy hiểm đến tính mạng bằng cách từ chối truy tố tội phạm và cho phép những kẻ phạm tội bạo lực khủng bố những người dân tuân thủ pháp luật. Quy định này sẽ giúp người dân có thể buộc các biện lý ngang ngược phải chịu trách nhiệm.”
Phản ứng trước các vụ kiện, ông Paxton nói vào thứ Sáu rằng “không có gì đáng ngạc nhiên khi các biện lý ngang ngược, những người thà thả tội phạm bạo lực ra đường hơn là làm công việc của mình, lại sợ sự minh bạch và trách nhiệm giải trình.”
Các đơn kiện khẳng định văn phòng Tổng chưởng lý Paxton không có thẩm quyền rộng rãi như quy định tạo ra, và việc cung cấp thông tin được yêu cầu sẽ tốn kém và bất hợp pháp. Họ cáo buộc quy định này nhằm đạt được mục tiêu chính trị bằng cách gây khó khăn cho các quan chức và tạo ra những hậu quả khắc nghiệt nếu không tuân thủ.
