Tòa án phúc thẩm tại Florida vừa ra phán quyết tuyên bố một điều luật của bang cho phép trẻ vị thành niên phá thai mà không cần sự đồng ý của cha mẹ là vi hiến.
Phán quyết từ hội đồng ba thẩm phán của Tòa án phúc thẩm Quận Năm cho rằng luật cho phép trẻ vị thành niên xin phép tòa án (judicial waiver) để bỏ thai mà không có sự đồng ý của phụ huynh đã vi phạm quyền của cha mẹ theo Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ (về thủ tục pháp lý hợp pháp – due process). Tòa viện dẫn các luật về quyền làm cha mẹ của bang Florida, một phán quyết gần đây của Tòa án Tối cao Florida, và đặc biệt là phán quyết lịch sử năm 2022 của Tòa án Tối cao Mỹ đã tước bỏ quyền phá thai liên bang.
Phán quyết nhấn mạnh rằng bất kỳ quyền phá thai hiến định nào trước đây từng được dùng để biện minh cho cơ chế xin phép tòa của Florida thì nay đều đã bị cả Tòa án Tối cao Mỹ lẫn Tòa án Tối cao Florida bác bỏ một cách rõ ràng.
Trong nhiều năm qua, các nhà hoạt động chống phá thai và các nhà lập pháp Cộng hòa đã nỗ lực để loại bỏ quyền xin phép tòa của trẻ vị thành niên tại Florida, nơi hiện cấm hầu hết các ca phá thai sau tuần thứ sáu, thời điểm nhiều phụ nữ còn chưa biết mình mang thai.
Hội đồng phúc thẩm cũng đã chuyển vụ việc này lên Tòa án Tối cao Florida, coi đây là “một vấn đề có tầm quan trọng lớn đối với công chúng”. Trước đó, Tòa án Tối cao Florida vào năm 2024 đã phán quyết rằng điều khoản về quyền riêng tư trong Hiến pháp bang Florida không đảm bảo quyền được phá thai.
Hội đồng ba thẩm phán đã đứng về phía lập luận của Tổng chưởng lý bang James Uthmeier và đưa ra phán quyết chống lại một cô gái 17 tuổi đang mang thai gần sáu tuần và muốn phá thai mà không cho cha mình biết hoặc có sự đồng ý của ông.
Tòa phúc thẩm đã xác nhận phán quyết của tòa cấp dưới, cho rằng cô gái này (chỉ được gọi là Jane Doe) thiếu “sự trưởng thành cần thiết” để tự đưa ra quyết định mà không có sự tham gia của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp. Phán quyết nêu rõ quyết định này dựa trên việc cô gái thiếu “sự phát triển và ổn định về cảm xúc, uy tín và phong thái khi làm chứng, khả năng chấp nhận trách nhiệm, và khả năng đánh giá hậu quả trước mắt lẫn lâu dài từ các lựa chọn của mình”.
Vụ việc này tiếp tục làm nổi bật cuộc tranh luận phức tạp về quyền của phụ huynh và quyền tự quyết của trẻ vị thành niên liên quan đến các vấn đề y tế nhạy cảm tại Mỹ, theo tin từ ABC News ngày 15/05/2025.
