Một tiệm bánh ở New Hampshire vừa giành chiến thắng quan trọng tại tòa án liên bang trong vụ kiện liên quan đến quyền tự do ngôn luận.
Chủ tiệm Leavitt’s Country Bakery tại thị trấn Conway, ông Sean Young, đã kiện thị trấn này sau khi họ yêu cầu ông gỡ bỏ hoặc chỉnh sửa một bức tranh tường được vẽ bởi các học sinh trung học. Bức tranh mô tả một phong cảnh núi non bằng các loại bánh như bánh doughnut, muffin, và cuộn quế.
Thị trấn Conway cho rằng bức tranh này thực chất là một “biển quảng cáo” quá khổ, với diện tích khoảng 8.4 mét vuông, lớn gấp bốn lần quy định về biển hiệu của địa phương. Họ lập luận rằng nếu bức tranh không thể hiện sản phẩm được bán (bánh), thì nó sẽ không bị coi là biển hiệu và được phép ở lại.
Tuy nhiên, ông Sean Young khẳng định đây là tác phẩm nghệ thuật và việc buộc ông gỡ bỏ vi phạm quyền tự do ngôn luận của ông được bảo vệ bởi Tu chính án Thứ Nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ.
Trong phán quyết đưa ra vào thứ Hai, Thẩm phán liên bang Joseph Laplante đã đứng về phía chủ tiệm bánh. Thẩm phán nhận định việc thị trấn cố gắng áp dụng quy định về biển hiệu đối với bức tranh là vi hiến và vi phạm quyền tự do ngôn luận. Ông chỉ ra “sự mâu thuẫn hoàn toàn” giữa mục đích của quy định và cách thị trấn thực thi nó, đặc biệt là cách áp dụng một cách thiếu logic đối với tiệm Leavitt’s.
“Tôi rất vui vì tác phẩm nghệ thuật của học sinh có thể được giữ lại, rất vui vì quyền tự do ngôn luận của tôi đã được bảo vệ, và rất vui vì cộng đồng có thể tiếp tục thưởng thức tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp này,” ông Young chia sẻ sau phán quyết. Ông nói thêm rằng bức tranh mô tả tuyệt vời những gì làm nên vẻ đẹp của Thung lũng Mount Washington.
Đại diện của thị trấn Conway bày tỏ sự thất vọng về kết quả nhưng cũng đồng ý với Thẩm phán rằng thị trấn và các quan chức đã hành động có trách nhiệm và thiện chí trong việc quản lý công việc. Thị trấn vốn là một điểm du lịch nổi tiếng và một số cư dân lo ngại về tình trạng xây dựng quá mức, nên mong muốn các quy định được thực thi chặt chẽ.
Phán quyết yêu cầu thị trấn Conway ngừng mọi nỗ lực thực thi quy định về biển hiệu đối với bức tranh tường này. Theo tin từ Associated Press đăng trên Seattle Times ngày 20/05/2025, đây là một ví dụ điển hình về việc bảo vệ quyền tự do bày tỏ quan điểm, dù là qua nghệ thuật, trước các quy định của chính quyền địa phương.
