Cuộc tranh luận về “quy trình tố tụng” (due process) cho người nhập cư bất hợp pháp đang nóng lên, khi Tổng Thống Donald Trump đẩy mạnh các biện pháp trục xuất.
Tổng Thống Donald Trump gần đây chia sẻ với phóng viên trên chuyên cơ Air Force One rằng: “Chúng ta không thể có một phiên tòa cho từng người nhập cư bất hợp pháp. Hàng triệu người đã vào đây bất hợp pháp, và chúng ta không thể có hàng triệu phiên tòa được.”
Trước quan điểm này của Tổng Thống Trump, Fox News Digital đã hỏi ý kiến các nhà lập pháp tại Đồi Capitol.
Thượng nghị sĩ Mark Kelly (Dân chủ – Arizona) cho rằng những người đến đây theo quy trình pháp lý gọi là “parole” có quyền được hưởng quy trình tố tụng. Ông nhấn mạnh Hoa Kỳ là một quốc gia thượng tôn pháp luật và không nên trục xuất người dân mà không có quy trình này. Ông cũng chỉ trích việc trục xuất trẻ em là công dân Hoa Kỳ, gọi đó là điều “sai trái, nguy hiểm và chắc chắn không công bằng” cho cả đứa trẻ và cha mẹ chúng.
Ngược lại, các Thượng nghị sĩ Cộng hòa bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc chính quyền Tổng Thống Trump trục xuất người nhập cư bất hợp pháp.
Thượng nghị sĩ Rick Scott (Cộng hòa – Florida) khẳng định: “Không ai nên vào đất nước này một cách bất hợp pháp.” Ông đổ lỗi cho chính quyền trước đã “phá hỏng” toàn bộ quy trình nhập cư, dẫn đến việc tội phạm từ Venezuela và những kẻ buôn ma túy, khủng bố tràn vào. Ông nói thêm: “Những người này cần phải rời khỏi đất nước. Họ ở đây bất hợp pháp. Tôi muốn đất nước này an toàn.”
Thượng nghị sĩ James Lankford (Cộng hòa – Oklahoma) giải thích rằng luật pháp không yêu cầu một phiên tòa xét xử có bồi thẩm đoàn cho người nhập cư bất hợp pháp. Ông nói: “Một buổi điều trần là đủ. Đó không phải là một phiên tòa xét xử có bồi thẩm đoàn. Đó không phải là quyền của một người không có mặt hợp pháp tại quốc gia này.”
Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (Cộng hòa – Alabama) cũng đồng ý với Tổng Thống Trump, nói đơn giản: “Những người này là bất hợp pháp.”
Thượng nghị sĩ Eric Schmitt (Cộng hòa – Missouri) cho biết theo nguyên tắc habeas corpus, người nhập cư bất hợp pháp có quyền được thông báo trước khi bị trục xuất, nhưng tòa án chưa xác định rõ khoảng thời gian thông báo này là bao lâu. Ông dự đoán rằng sẽ có một khoảng thời gian thông báo tương đối ngắn và chính quyền Tổng Thống Trump sẽ có thể tiến hành các cuộc trục xuất.
Theo nguồn tin Fox News ngày 10/05/2025, Phó Chánh văn phòng Nhà Trắng Stephen Miller cho biết chính quyền đang cân nhắc tạm dừng habeas corpus, điều mà ông nói chính quyền Tổng Thống Trump có quyền làm trong “thời điểm bị xâm lược”. Ông nói thêm rằng “phần lớn phụ thuộc vào việc tòa án có hành động đúng đắn hay không”.
