Thượng viện Hoa Kỳ dự kiến sẽ bỏ phiếu trong tuần này về việc chặn các tiêu chuẩn khí thải phương tiện chặt chẽ của California, bao gồm quy định tiên phong ở cấp tiểu bang nhằm loại bỏ dần việc bán xe chạy xăng mới vào năm 2035.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ John Thune (Đảng Cộng hòa, South Dakota), cho biết Thượng viện sẽ xem xét ba nghị quyết đã được Hạ viện thông qua nhằm đảo ngược các tiêu chuẩn này. Các cuộc bỏ phiếu cuối cùng có thể diễn ra ngay trong tuần.
Thông báo này được đưa ra bất chấp sự phản đối đáng kể từ Đảng Dân chủ và một số câu hỏi từ chính Đảng Cộng hòa về quy trình. Các nghị quyết này sẽ ngăn chặn quy định loại bỏ xe chạy xăng vào năm 2035, cũng như các tiêu chuẩn cắt giảm khí thải từ ống xả của xe cỡ trung và xe hạng nặng, và hạn chế ô nhiễm nitơ oxit gây khói bụi từ xe tải.
Đảng Cộng hòa tại cả Hạ viện và Thượng viện đang sử dụng Đạo luật Đánh giá Quốc hội (Congressional Review Act) để cố gắng chặn các quy định của California. Họ cho rằng các quy định này trên thực tế đang áp đặt tiêu chuẩn cho toàn bộ đất nước, dẫn đến một lệnh bắt buộc sử dụng xe điện trên toàn quốc. Hơn một chục tiểu bang khác đã đi theo sự dẫn dắt của California.
Thượng nghị sĩ Thune gọi đây là sự mở rộng không phù hợp của Đạo luật Không khí Sạch Liên bang, có thể gây nguy hiểm cho người tiêu dùng, nền kinh tế và nguồn cung năng lượng của quốc gia.
Trong nhiều thập kỷ, California đã được trao quyền ban hành các tiêu chuẩn khí thải phương tiện nghiêm ngặt hơn quy định của liên bang. Thống đốc California Gavin Newsom (Đảng Dân chủ) đã công bố kế hoạch vào năm 2020 cấm bán tất cả xe chạy xăng mới trong vòng 15 năm như một phần nỗ lực giảm khí thải từ ngành giao thông. Xe hybrid sạc điện và xe xăng cũ vẫn được phép bán.
Chính quyền hiện tại đã phê duyệt miễn trừ cho California để thực hiện các tiêu chuẩn này vào tháng 12, một tháng trước khi Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump trở lại văn phòng (theo nguồn tin AP).
Đảng Dân chủ tại Thượng viện đã phản đối mạnh mẽ nỗ lực của Đảng Cộng hòa. Thượng nghị sĩ California Alex Padilla cho biết sẽ tạm hoãn việc phê chuẩn bốn đề cử của EPA liên quan đến những nỗ lực bị ông gọi là liều lĩnh nhằm đảo ngược các quy định này. Đảng Dân chủ cáo buộc chính quyền trước đó đã lách luật khi trình các miễn trừ của California lên Quốc hội theo cách cho phép phe đa số Đảng Cộng hòa cố gắng chặn chúng.
Đảng Cộng hòa chỉ cần đa số đơn giản để chặn các quy định và gửi chúng tới Nhà Trắng để Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump ký ban hành. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu họ có đạt được sự đồng thuận hoàn toàn trong nội bộ đảng hay không, vì một số Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa bày tỏ lo ngại về quy trình, ngay cả khi họ đồng ý với chính sách.
Nỗ lực này cho thấy sự đối lập rõ nét về chính sách môi trường giữa hai đảng, đặc biệt là vai trò của các tiêu chuẩn tiểu bang trong việc định hình chính sách quốc gia.