WASHINGTON — Cuộc bỏ phiếu mới đây tại Thượng viện Mỹ đã châm ngòi cho một cuộc tranh cãi lớn về quy định bỏ phiếu “filibuster”, khi các Thượng nghị sĩ Cộng hòa tìm cách bác bỏ một quy định về xe điện của bang California.
Với tỷ lệ 51-46, Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu để vượt qua các phản đối thủ tục, cho phép họ sử dụng quy tắc đa số đơn giản thay vì 60 phiếu thường cần thiết để vượt qua “filibuster” trong trường hợp này. Hành động này đi ngược lại quan điểm của Đảng Dân chủ và Văn phòng Trách nhiệm Giải trình của Chính phủ (GAO), những cơ quan cho rằng quy định này phải tuân theo quy tắc 60 phiếu.
Đảng Dân chủ cảnh báo rằng việc phớt lờ ý kiến của Chuyên viên Thủ tục (Parliamentarian) và GAO trong vụ việc này sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm, có thể dẫn đến việc xóa bỏ hoàn toàn quy định “filibuster” lập pháp, biến Thượng viện thành cơ quan chỉ cần đa số đơn giản để thông qua luật.
Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse (Dân chủ-Rhode Island) phát biểu sau cuộc bỏ phiếu: “Đảng Cộng hòa vừa lật ngược ý kiến của Chuyên viên Thủ tục, vi phạm rõ ràng Đạo luật Đánh giá Quốc hội, thay đổi Đạo luật Không khí sạch và phá vỡ ‘filibuster’. Hãy nhớ kỹ, Đảng Dân chủ sẽ không quên điều này, và Đảng Cộng hòa sẽ phải hối tiếc.”
Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer (Dân chủ-New York) cũng cảnh báo rằng “gieo nhân nào gặt quả ấy”.
Tuy nhiên, Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune (Cộng hòa-South Dakota) khẳng định động thái này chỉ áp dụng cho một trường hợp hẹp và cụ thể theo Đạo luật Đánh giá Quốc hội, không nhằm mục đích chấm dứt “filibuster” nói chung. Ông cho rằng Chuyên viên Thủ tục đã sai khi dựa vào GAO trong vấn đề này.
Một số Thượng nghị sĩ Cộng hòa, bao gồm cả những người ủng hộ việc bác bỏ quy định xe điện, cũng bày tỏ lo ngại về việc lật ngược ý kiến của Chuyên viên Thủ tục, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy trình đã có tiền lệ.
Theo nguồn tin từ NBC News ngày 21/05/2025, cuộc bỏ phiếu này cho thấy sự căng thẳng ngày càng tăng giữa hai đảng về vai trò và tương lai của quy định “filibuster” tại Thượng viện Mỹ.
