Một vụ việc gây chú ý vừa xảy ra tại trung tâm giam giữ di trú ở Newark, New Jersey, khi Thị trưởng Ras Baraka bị bắt giữ. Vụ việc này làm căng thẳng thêm mối quan hệ giữa ba dân biểu Đảng Dân chủ và chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Theo thông tin từ công tố viên liên bang tạm quyền ở New Jersey, Thị trưởng Baraka, một người thuộc Đảng Dân chủ và đang tranh cử chức thống đốc, đã bị buộc tội xâm phạm sau khi các đặc vụ bắt giữ ông bên ngoài hàng rào trung tâm giam giữ Delaney Hall vào thứ Sáu. Ông Baraka bị cáo buộc đã phớt lờ cảnh báo yêu cầu rời đi khi ông có mặt tại cơ sở 1.000 giường của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) cùng với ba thành viên đoàn dân biểu New Jersey.
Vụ bắt giữ đã dẫn đến một cuộc đối đầu ngắn nhưng căng thẳng ngay tại bãi đậu xe, có sự tham gia của các dân biểu và đặc vụ liên bang (một số đeo mặt nạ). Phát ngôn viên Bộ An ninh Nội địa (DHS) Tricia McLaughlin đã cáo buộc Thị trưởng Baraka “chơi trò chính trị” và cho biết cuộc điều tra vẫn đang tiếp diễn, có thể sẽ có thêm hành động.
Ba dân biểu có mặt tại hiện trường – gồm các Dân biểu LaMonica McIver, Bonnie Watson Coleman và Robert Menendez Jr. – đã lên tiếng chỉ trích các đặc vụ liên bang, cho rằng họ đã làm leo thang tình hình bằng cách bắt giữ thị trưởng.
Các dân biểu cho biết mục đích chuyến đi của họ là để kiểm tra cơ sở này trong khuôn khổ quyền giám sát của Quốc hội. Dân biểu Watson Coleman chia sẻ trên CNN rằng họ đã vào trong, nói chuyện với những người bị giam giữ và kiểm tra cơ sở vật chất. Họ ở đó gần hai tiếng trước khi xảy ra vụ đối đầu, nhưng ICE liên tục trì hoãn và nói cần phải nói chuyện với người khác.
Phía DHS lại nói rằng các nhà lập pháp không hề yêu cầu một chuyến tham quan Delaney Hall và cơ quan này sẽ tạo điều kiện nếu được yêu cầu. Tuy nhiên, người phát ngôn của Dân biểu Watson Coleman khẳng định ba dân biểu đến đó mà không báo trước vì họ muốn thực hiện một cuộc kiểm tra đột xuất, chứ không phải một chuyến tham quan theo lịch trình.
Thị trưởng Baraka đã bị bắt, lập hồ sơ và thả ngay trong ngày. Ông cho biết sẽ phải ra tòa vào thứ Năm tới. Trong video được Associated Press xem lại, một quan chức liên bang mặc áo khoác có logo Điều tra An ninh Nội địa (HSI) đã nói với ông Baraka rằng ông không thể vào cơ sở vì “ông không phải là thành viên Quốc hội”. Ông bị bắt sau khi quay trở lại khu vực công cộng bên ngoài cổng, nơi những người biểu tình đang tụ tập.
Thị trưởng Baraka, người đang tranh cử để kế nhiệm Thống đốc Phil Murphy (hết nhiệm kỳ), đã phản đối việc mở trung tâm này, viện dẫn các vấn đề về giấy phép xây dựng. Cơ sở này, nằm dọc theo khu công nghiệp Newark Bay, bắt đầu hoạt động từ ngày 1 tháng 5.
Delaney Hall là một tòa nhà hai tầng nằm cạnh nhà tù hạt ở Newark Bay, trước đây từng hoạt động như một trung tâm tái hòa nhập cộng đồng. Theo tin từ Associated Press, vào tháng 2, ICE và Tập đoàn GEO đã đạt được thỏa thuận trị giá 1 tỷ USD kéo dài 15 năm cho trung tâm giam giữ này. Đây là một thỏa thuận lớn về quy mô và thời hạn, được các quan chức GEO coi là nguồn doanh thu quan trọng.
Với sức chứa 1.000 giường, cơ sở này cũng đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump nhằm mở rộng năng lực giam giữ trên khắp nước Mỹ, vượt qua con số 41.000 giường trước đây, hướng tới mục tiêu 100.000 giường tại New Jersey, Michigan và các bang khác.
Nhiều người thuộc Đảng Dân chủ, bao gồm cả Thị trưởng Baraka, đã phản đối việc mở cơ sở này. Với tư cách là thị trưởng, ông Baraka đã kiện để ngăn chặn việc mở trung tâm giam giữ, cho rằng nó chưa hoàn thành tất cả các yêu cầu về xây dựng. Tuy nhiên, DHS khẳng định cơ sở này đã có đủ giấy phép và hoàn thành các cuộc kiểm tra cần thiết.
