Một nữ nghiên cứu sinh tiến sĩ người Thổ Nhĩ Kỳ tại Đại học Tufts vừa được lệnh trả tự do theo diện bảo lãnh từ trại tạm giam của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Quyết định này được đưa ra bởi một thẩm phán liên bang tại Vermont vào thứ Sáu vừa qua, sau khi visa của cô bị chính quyền Tổng Thống Trump thu hồi.
Thẩm phán liên bang William Sessions đã thẳng thắn chỉ trích chính phủ trong phán quyết cho phép Rumeysa Ozturk, công dân Thổ Nhĩ Kỳ, được tại ngoại trong khi vụ kiện chống lại cô vẫn tiếp diễn. Ông nhấn mạnh rằng chính phủ đã không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào chống lại cô, ngoài một bài xã luận mà cô đồng tác giả trên tờ báo sinh viên năm ngoái.
“Tôi đã thông báo cho chính phủ rằng họ nên ngay lập tức đưa ra bất kỳ bằng chứng nào như vậy, và đó là ba tuần trước, nhưng không có bằng chứng nào được chính phủ đưa ra ngoài bài xã luận đó. Ý tôi là, đúng nghĩa là như vậy. Không có bằng chứng nào ở đây về động cơ nếu không xem xét bài xã luận,” thẩm phán Sessions phát biểu.
Ozturk đã làm chứng từ xa tại phiên điều trần bảo lãnh từ trại tạm giam ở Louisiana, nơi cô bị giam giữ kể từ khi bị đặc vụ ICE bắt gần nhà ở Massachusetts vào ngày 25 tháng 3.
Luật sư của cô lập luận rằng cựu học giả Fulbright này đang bị nhắm mục tiêu bởi chính quyền Tổng Thống Trump vì bài viết cô đồng tác giả, chỉ trích cách trường đại học phản ứng trước các nghị quyết được Thượng viện Cộng đồng Tufts thông qua. Các nghị quyết này kêu gọi trường “công nhận nạn diệt chủng Palestine, xin lỗi về các tuyên bố của Chủ tịch trường Sunil Kumar, công khai các khoản đầu tư và thoái vốn khỏi các công ty có liên hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với Israel.”
Trong phiên điều trần, luật sư đại diện cho chính phủ đã không hỏi chéo Ozturk, cũng không đưa ra nhân chứng nào có thể chứng thực lý do tại sao cô lại là mối đe dọa đối với chính sách đối ngoại, như chính quyền đã cáo buộc.
Thẩm phán Sessions cũng nhấn mạnh nhiều lời khai được đệ trình để bảo vệ Ozturk, chứng thực “tính cách hòa bình và nhân ái” của cô. Ông nhận xét: “Tôi chỉ muốn bày tỏ quan sát của riêng mình rằng đây là một phụ nữ hoàn toàn tận tâm với sự nghiệp học thuật của mình. Đây là người có lẽ không có nhiều việc khác ngoài việc tiếp cận các thành viên khác trong cộng đồng một cách quan tâm và nhân ái.”
“Hoàn toàn không có bằng chứng nào cho thấy cô ấy tham gia bạo lực hoặc ủng hộ bạo lực. Cô ấy không có tiền án tiền sự. Cô ấy không làm gì khác ngoài việc về cơ bản là theo học đại học và mở rộng các mối quan hệ trong cộng đồng một cách rất ủng hộ,” ông nói thêm.
Trước đó, trong một tuyên bố với ABC News sau khi cô bị bắt, người phát ngôn Bộ An ninh Nội địa (DHS) cho biết: “Các cuộc điều tra của DHS và ICE cho thấy Ozturk đã tham gia các hoạt động hỗ trợ Hamas, một tổ chức khủng bố nước ngoài thích giết hại người Mỹ. Visa là một đặc quyền chứ không phải quyền. Tôn vinh và ủng hộ những kẻ khủng bố giết hại người Mỹ là lý do để chấm dứt cấp visa. Đây là an ninh thông thường.”
Thẩm phán cũng nói trước rằng ông sẽ không chấp nhận việc tạm dừng lệnh trả tự do của mình. Thay vào đó, ông yêu cầu chính phủ đệ trình một bộ các điều kiện mà ICE sẽ áp đặt cho việc cô được thả.
Trong phiên điều trần qua Zoom, Ozturk đã làm chứng về công việc nhân đạo mà cô tham gia như một phần của nghiên cứu về phát triển trẻ em. Cô cũng nói về việc tham gia các nhóm và dự án của trường. Ozturk kể với thẩm phán rằng cô đã tổ chức một sự kiện gọi là “thương tiếc tập thể cho trẻ em trải qua chiến tranh và xung đột” nhằm giúp trẻ em “từ Gaza đến Israel, từ Nga đến Ukraine… từ khắp nơi trên thế giới.”
Cô nói thêm: “Tôi nghĩ với tư cách là những người làm việc trong giới học thuật về phát triển và phúc lợi trẻ em, đôi khi chúng ta có thể quên đi sự xúc động hoặc nỗi đau thương dành cho những đứa trẻ mà chúng ta không nhất thiết phải làm việc cùng. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta không đau buồn cho những đứa trẻ khác, tất cả chúng đều là con của chúng ta, từ khắp nơi trên thế giới trải qua những sự kiện rất buồn bao gồm chiến tranh và xung đột.”
Ozturk và luật sư của cô cũng nhấn mạnh sự cần thiết cấp bách để cô được trả tự do, lưu ý rằng cô đã bị ít nhất 12 cơn hen suyễn kể từ khi bị giam giữ. Họ cũng cáo buộc cơ sở giam giữ quá đông đúc và mất vệ sinh, điều mà họ cho rằng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cô. Có lúc trong phiên điều trần, cô đã được cho nghỉ giải lao để dùng thuốc hen suyễn sau khi nhiều lần ôm ngực và khó nói.
Tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio cho biết chính phủ đã thu hồi visa của Ozturk do hoạt động ủng hộ Palestine của cô. Ông nói: “Nếu bạn xin visa vào Hoa Kỳ để làm sinh viên, và bạn nói với chúng tôi lý do bạn đến Hoa Kỳ không chỉ vì bạn muốn viết bài xã luận, mà vì bạn muốn tham gia vào các phong trào liên quan đến việc phá hoại các trường đại học, quấy rối sinh viên, chiếm giữ các tòa nhà, gây rối loạn – chúng tôi sẽ không cấp visa cho bạn.” Ông Rubio cho biết Bộ Ngoại giao có thể đã thu hồi hơn 300 visa sinh viên kể từ khi chính quyền Tổng Thống Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai.
Thông tin từ ABC News ngày 9/5/2025.
