Vatican vừa có Giáo hoàng mới, đó là Đức Hồng y Robert Prevost, người Mỹ, và ngài đã chọn tông hiệu Leo XIV. Đây là lần đầu tiên một người sinh ra tại Hoa Kỳ trở thành Giáo hoàng.
Trong những lời đầu tiên từ ban công Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, Đức Giáo hoàng Leo XIV đã gửi đi thông điệp về hòa bình, đối thoại và truyền giáo. Ngài bắt đầu bằng câu “Bình an cho anh em” và nhấn mạnh việc đối thoại “không sợ hãi”. Một chi tiết đáng chú ý là ngài mặc chiếc áo choàng đỏ truyền thống của Giáo hoàng, điều mà Đức Giáo hoàng Phanxicô đã không dùng khi nhậm chức năm 2013.
Đức Giáo hoàng mới đã nói tiếng Ý và sau đó chuyển sang tiếng Tây Ban Nha, gợi nhớ lại nhiều năm ngài làm thừa sai và sau đó là Tổng giám mục tại Chiclayo, Peru. Ngài cũng bày tỏ lòng biết ơn thành phố Chiclayo trong bài diễn văn đầu tiên của mình.
Việc chọn tông hiệu Leo XIV được giới chuyên môn đánh giá là mang ý nghĩa sâu sắc. Tông hiệu này gợi nhắc đến Đức Giáo hoàng Leo XIII (trị vì 1878-1903), người đã có những đóng góp quan trọng cho tư tưởng xã hội Công giáo hiện đại, đặc biệt qua thông điệp Rerum Novarum về quyền của người lao động và chủ nghĩa tư bản. Theo NBC News, các chuyên gia cho rằng việc chọn tên này cho thấy Đức Giáo hoàng Leo XIV sẽ tiếp nối định hướng của Đức Giáo hoàng Phanxicô, tập trung vào người nghèo, những người bên lề xã hội và công bằng xã hội.
Đức Hồng y Prevost được xem là người có đường hướng gần gũi với Đức Giáo hoàng Phanxicô, đặc biệt quan tâm đến người di cư và người nghèo. Đức Giáo hoàng Phanxicô dường như đã nhìn thấy ở ngài một người kế vị tiềm năng. Năm 2023, ngài được đưa về Vatican để đứng đầu bộ phận quan trọng chuyên xem xét các đề cử giám mục trên toàn thế giới. Trong vai trò này, ngài đã thực hiện một cải cách đáng kể khi thêm ba phụ nữ vào nhóm bỏ phiếu quyết định các đề cử giám mục.
Vào tháng 1 vừa qua, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã nâng ngài lên hàng hồng y cao cấp, giúp ngài có vị thế nổi bật trước Mật nghị hồng y. Theo báo cáo từ National Catholic Reporter, các hồng y tham gia Mật nghị mong muốn chọn một người chia sẻ cam kết của Đức Giáo hoàng Phanxicô về tính hiệp hành và sự quan tâm đến người nghèo trên thế giới.
Trước đây, Đức Giáo hoàng Leo XIV từng là Bề trên Tổng quyền của Dòng Thánh Augustinô, một dòng tu được thành lập vào thế kỷ 13 với tinh thần nghèo khó, phục vụ và truyền giáo, dựa trên quy luật của Thánh Augustinô thành Hippo. Tinh thần cốt lõi của dòng là “sống hòa hợp với nhau, đồng tâm nhất trí trên đường đến với Chúa”.
Các đồng nghiệp mô tả Đức Giáo hoàng mới là người “khiêm nhường”, “hình mẫu tuyệt vời”, và là “một con người của Chúa tuyệt vời, hiền lành, sâu sắc”.
Việc một người Mỹ trở thành Giáo hoàng từng là điều khá nhạy cảm do ảnh hưởng địa chính trị của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Đức Hồng y Prevost, dù sinh ra ở Chicago, lại là công dân Peru và đã sống nhiều năm tại quốc gia Nam Mỹ này, điều này có thể đã giúp ngài vượt qua rào cản đó. Theo tin từ NBC News, tài khoản X (trước đây là Twitter) của ngài đôi khi cũng đề cập đến các vấn đề chính trị, khiến một số nhà bình luận bảo thủ chỉ trích.
