Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đang chuẩn bị xem xét một vụ án quan trọng. Vụ việc này ban đầu liên quan đến nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm chấm dứt chính sách cấp quyền công dân cho gần như tất cả trẻ em sinh ra trên đất Mỹ (quyền công dân theo nơi sinh – birthright citizenship).
Tuy nhiên, trọng tâm của phiên tòa không phải là việc liệu chính sách quyền công dân theo nơi sinh có hợp hiến hay không. Thay vào đó, các Chánh án sẽ tập trung vào việc liệu một thẩm phán liên bang cấp thấp có quyền ra các lệnh cấm phạm vi toàn quốc (universal injunction) để chặn một chính sách của chính phủ trên toàn nước Mỹ hay không.
Hiện tại, nhiều chính sách khác của chính quyền Tổng thống Trump cũng đang bị đình trệ bởi các lệnh cấm phạm vi toàn quốc này, bao gồm việc cắt giảm ngân sách, các chỉ thị về đa dạng và hòa nhập (DEI), việc sa thải hàng loạt nhân viên liên bang, cắt giảm nghiên cứu y tế, và các chính sách nhập cư khác nhau.
Phía Tổng thống Trump lập luận rằng các thẩm phán cấp dưới không nên có quyền lực rộng lớn như vậy. Cựu Công tố viên Mỹ Michael Moore nhận định rằng điều này dẫn đến tình trạng ‘chọn địa điểm xét xử’ (venue shopping), nơi các bên muốn đưa vụ án ra trước thẩm phán mà họ cho là có lợi.
Ở chiều ngược lại, một số Tổng chưởng lý thuộc Đảng Dân chủ liên quan đến vụ án cho rằng đây không phải lúc để giới hạn quyền lực của tư pháp. Họ cho rằng một số chính sách của Tổng thống là bất hợp pháp và Tổng thống đã cố gắng né tránh các phán quyết hợp lệ của tòa án.
Phiên điều trần sắp tới có thể có tác động lớn đến hàng loạt sắc lệnh hành pháp của Tổng thống trong tương lai.
(Theo KHOU-TV)
