Tại một ngôi làng hẻo lánh ở Syria, cuộc tìm kiếm đang diễn ra ráo riết nhằm tìm lại hài cốt của các con tin người Mỹ bị tổ chức khủng bố ISIS sát hại cách đây hơn một thập kỷ.
Địa điểm này là một ngọn đồi đầy bụi, cách thành phố Aleppo khoảng hai giờ lái xe. Khung cảnh trông giống như một cuộc khai quật khảo cổ, với hàng chục điều tra viên trang bị xẻng, máy quét lòng đất, cuốc chim và cả những chiếc chổi nhỏ để làm việc tỉ mỉ, gạt đi lớp cát khi họ tìm kiếm xương, quần áo và bất kỳ bằng chứng nào cho thấy những kẻ khủng bố ISIS có thể đã chôn các nạn nhân tại đây.
Để đến được điểm này, cần nhiều năm công tác tình báo, bao gồm phân tích hình ảnh vệ tinh, phỏng vấn các con tin ISIS sống sót và cả những lãnh đạo ISIS đang bị giam giữ. Cho đến nay, đội ngũ khá lạc quan. Họ đã tìm thấy hài cốt người trong những ngôi mộ nông, và điều quan trọng là chúng nằm đúng vị trí dự đoán.
Cuộc điều tra do công ty tình báo và an ninh Soufan Group dẫn đầu, được thành lập bởi cựu sĩ quan chống khủng bố FBI Ali Soufan. Đội của ông, chủ yếu gồm các đồng nghiệp cũ từ FBI và bộ phận chống khủng bố, đã làm việc cho gia đình các nạn nhân người Mỹ. Họ phối hợp với FBI nhưng hoạt động độc lập.
ISIS từng chặt đầu và tra tấn hàng chục con tin nước ngoài, trong đó có những người Mỹ như Kayla Mueller, James Foley, Peter Kassig và Steven Sotloff. Những người Mỹ này bị giam giữ và hành quyết bởi một nhóm tàn bạo của ISIS, được gọi là “The Beatles” vì giọng Anh của các thành viên. Hài cốt của họ chưa bao giờ được tìm thấy, và có khả năng nằm ở đây.
Nhiệm vụ tìm kiếm được chính phủ Qatar khởi xướng và tài trợ, không tiếc chi phí. Họ đã cử một đội tìm kiếm cứu nạn đầy đủ, cùng các chuyên gia pháp y, bác sĩ, điều tra viên hiện trường và cả đội SWAT – đủ người và thiết bị để lấp đầy một chiếc máy bay vận tải quân sự C-17 khổng lồ.
NBC News đã được mời tham gia sứ mệnh này và được tiếp cận độc quyền với địa điểm khai quật và cuộc điều tra đang diễn ra.
Sau bốn ngày đào bới trên đỉnh đồi dưới cái nắng như thiêu đốt, đội đã khai quật được hài cốt toàn bộ hoặc một phần của hơn chục người. Những hài cốt này hiện đang được gửi đi phân tích DNA. Vẫn chưa rõ liệu chúng có phải của các con tin Mỹ mất tích hay của các nạn nhân khác của ISIS.
ISIS từng kiểm soát khu vực phía bắc Syria này cho đến khi cái gọi là “vương quốc Hồi giáo” của chúng bị đánh bại bởi liên minh quốc tế do quân đội Mỹ dẫn đầu dưới thời Tổng Thống Barack Obama và Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Cuộc điều tra chọn địa điểm này, một ngọn đồi cát ở rìa làng Dabiq, vì ISIS coi đây là nơi linh thiêng và mang tính biểu tượng. ISIS thường xuyên nhắc đến Dabiq trong các tài liệu tuyên truyền của mình dựa trên một lời tiên tri Hồi giáo rằng trận chiến cuối cùng vào ngày tận thế giữa quân đội Hồi giáo và quân thập tự chinh sẽ diễn ra tại đây – một phiên bản Armageddon của Hồi giáo.
ISIS, tổ chức tin rằng mình đang dẫn đường đến ngày tận thế và được mô tả là một giáo phái cực đoan tôn thờ cái chết, đã bị thế giới Hồi giáo lên án mạnh mẽ. Người dân địa phương nói với NBC News rằng ISIS thường xuyên thực hiện các vụ hành quyết công khai tại làng Dabiq, và ngọn đồi đang được khai quật là khu vực bị phong tỏa nghiêm ngặt.
Dabiq quan trọng đến mức ISIS đặt tên tạp chí tuyên truyền của mình theo tên ngôi làng và quay một đoạn video rùng rợn tại đây, với một trong những thủ lĩnh khủng bố đứng trên đầu con tin Mỹ Peter Kassig.
Theo nguồn tin từ NBC News, có vẻ như giờ đây ISIS coi địa điểm này là một nơi chôn cất và hành quyết quan trọng. Có thể chúng chọn nơi đây vì ý nghĩa biểu tượng, và có lẽ dành riêng cho những nạn nhân đặc biệt, có giá trị cao hoặc nổi tiếng.
Dabiq ngày nay chưa hoàn toàn an toàn. Vẫn còn các ổ nhóm ISIS nằm vùng trong khu vực, theo các quan chức từ chính phủ Syria mới đã lật đổ chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad cuối năm ngoái. Họ đang cung cấp an ninh cho chiến dịch, và cho đến nay mọi việc diễn ra suôn sẻ, không có sự cố. Chính phủ mới này, vẫn đang chịu lệnh trừng phạt của Mỹ, ra đời từ một nhóm Hồi giáo từng chiến đấu chống lại ISIS.
Chiến dịch này chỉ có thể thực hiện sau khi Assad bị lật đổ. Khi ông còn nắm quyền, Dabiq là khu vực giao tranh ác liệt, quá nguy hiểm để tiến hành công việc khai quật chậm rãi, tỉ mỉ.
Gia đình các con tin đều biết về chiến dịch đang diễn ra. Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất mà bất kỳ ai cũng có thể làm. Mục tiêu là đảm bảo các gia đình có thể khép lại nỗi đau, để người thân của họ được an nghỉ bên cạnh. Không có nhiệm vụ nào trên thế giới tốt đẹp hơn nhiệm vụ này.
Nếu may mắn tìm thấy hài cốt trong chuyến đi này thì thật tuyệt vời. Nếu không, điều đó không có nghĩa là đội ngũ dừng lại. Họ sẽ tiếp tục nhiệm vụ của mình. Đó là lời cam kết và hứa hẹn của họ với các gia đình, và họ sẽ tiếp tục làm điều đó cho đến khi có thể đưa người thân của họ về nhà.
