Cơ quan y tế tại New Jersey vừa phát đi cảnh báo tới những người đã tham dự buổi hòa nhạc của ca sĩ Shakira tại Sân vận động MetLife vào tuần trước. Lời kêu gọi được đưa ra sau khi một người bị nhiễm bệnh sởi đã có mặt tại buổi biểu diễn này.
Dù chưa có đợt bùng phát dịch được xác nhận ở New Jersey, nhưng Hoa Kỳ và Bắc Mỹ đang chứng kiến hoạt động của virus sởi gia tăng đáng kể trong năm nay. Hàng trăm ca nhiễm đã được báo cáo, đặc biệt là ở khu vực Tây Texas. Tình hình trở nên đáng lo ngại hơn khi tỷ lệ tiêm chủng vắc xin sởi đang có xu hướng giảm.
Sởi là một bệnh đường hô hấp do một trong những loại virus dễ lây lan nhất thế giới gây ra. Virus này lây qua đường không khí, phát tán khi người bệnh thở, hắt hơi hoặc ho. Bệnh thường ảnh hưởng đến trẻ em.
Trung bình, một người nhiễm sởi có thể lây cho khoảng 15 người khác. Chỉ có một vài loại virus khác có khả năng lây lan tương tự, theo thông tin từ The Associated Press.
Virus sởi ban đầu lây nhiễm đường hô hấp, sau đó lan ra khắp cơ thể, gây sốt cao, sổ mũi, ho, mắt đỏ, chảy nước mắt và phát ban. Phát ban thường xuất hiện 3-5 ngày sau triệu chứng đầu tiên, bắt đầu từ mặt rồi lan xuống cổ, thân, tay, chân. Khi phát ban xuất hiện, sốt có thể tăng vọt lên trên 104 độ F (khoảng 40 độ C).
Hiện không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh sởi, nên bác sĩ thường tập trung vào việc giảm triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và giúp bệnh nhân thoải mái hơn. Người đã mắc sởi một lần sẽ có miễn dịch suốt đời.
Sởi thường không gây tử vong nhưng có thể. Các biến chứng phổ biến bao gồm nhiễm trùng tai và tiêu chảy. Tuy nhiên, khoảng 1/5 người Mỹ chưa tiêm chủng bị sởi cần nhập viện. Phụ nữ mang thai chưa tiêm phòng có thể sinh non hoặc sinh con nhẹ cân.
Với trẻ em mắc sởi, khoảng 1/20 trẻ bị viêm phổi, và khoảng 1/1000 trẻ bị sưng não (viêm não) – có thể dẫn đến co giật, điếc hoặc khuyết tật trí tuệ. Nguyên nhân tử vong ở những ca nặng thường là viêm phổi và các biến chứng liên quan.
Cách phòng tránh sởi tốt nhất là tiêm vắc xin sởi, quai bị, rubella (MMR). Liều đầu tiên được khuyến cáo cho trẻ từ 12 đến 15 tháng tuổi, và liều thứ hai từ 4 đến 6 tuổi.
Trước khi vắc xin ra đời vào những năm 1960, hầu hết mọi người đều mắc sởi. Dữ liệu về tính an toàn và hiệu quả của vắc xin MMR đã được chứng minh qua nhiều thập kỷ.
Các đợt bùng phát dịch sởi mà chúng ta đang thấy hoàn toàn có thể ngăn chặn được bằng cách tăng tỷ lệ tiêm chủng trong cộng đồng. Nếu duy trì được 95% dân số được tiêm chủng, chúng ta sẽ không phải đối mặt với tình trạng này. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng đã giảm xuống dưới mức cần thiết ở nhiều nơi trên nước Mỹ, đặc biệt là kể từ đại dịch COVID-19.
Người đã tiêm vắc xin MMR đầy đủ thường được bảo vệ suốt đời và không cần tiêm nhắc lại. Tuy nhiên, những người được tiêm vắc xin sởi sống (live vaccine) vào những năm 1960 không cần tiêm lại. Những người được tiêm trước năm 1968 bằng loại vắc xin bất hoạt (killed virus) không hiệu quả nên tiêm lại ít nhất một liều.
Những người có giấy tờ chứng minh đã mắc sởi hoặc sinh trước năm 1957 thường được coi là có miễn dịch. Tuy nhiên, những người có nguy cơ cao nhiễm bệnh, sống trong khu vực có dịch hoặc lo ngại về miễn dịch có thể cân nhắc tiêm nhắc lại sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ, theo tin từ The Associated Press.
