Sinh viên Đại học Tufts gốc Thổ Nhĩ Kỳ, Rumeysa Ozturk, đã trở về Boston hôm thứ Bảy, một ngày sau khi được trả tự do khỏi trại giam di trú ở Louisiana. Cô đã bị giam giữ tại đây hơn sáu tuần.
Khi đặt chân xuống sân bay Logan, Ozturk chia sẻ với phóng viên rằng cô rất háo hức được quay lại việc học sau một giai đoạn “vô cùng khó khăn”. Cô cho biết, “Trong 45 ngày qua, tôi đã mất cả tự do lẫn việc học vào thời điểm quan trọng cho chương trình tiến sĩ của mình.” Cô cũng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc trước sự ủng hộ và quan tâm mà mình nhận được.
Việc cô được thả diễn ra theo lệnh của một thẩm phán liên bang hôm thứ Sáu, trong lúc chờ quyết định cuối cùng về khiếu nại của cô rằng việc giam giữ là bất hợp pháp. Vụ việc bắt nguồn từ một bài viết chung mà cô đồng chấp bút năm ngoái, chỉ trích phản ứng của trường đại học trước cuộc chiến ở Gaza và vấn đề Israel.
Ozturk khẳng định sẽ tiếp tục theo đuổi vụ kiện tại tòa án và “có niềm tin vào hệ thống tư pháp Mỹ.” Cùng đón cô tại sân bay có các luật sư và hai thành viên Quốc hội Massachusetts thuộc Đảng Dân chủ là Thượng nghị sĩ Edward Markey và Dân biểu Ayanna Pressley. Thượng nghị sĩ Markey phát biểu: “Hôm nay là một ngày tuyệt vời khi chúng tôi chào đón Rumeysa trở lại. Bạn đã làm hàng triệu người trên khắp đất nước tự hào về cách bạn đã chiến đấu.”
Tại phiên điều trần bảo lãnh qua video một ngày trước đó, Ozturk, 30 tuổi, đã kể chi tiết về tình trạng hen suyễn ngày càng nặng trong trại giam và mong muốn hoàn thành luận án tiến sĩ tập trung vào trẻ em và mạng xã hội. Thẩm phán Tòa án Liên bang William Sessions ở Vermont phán quyết cô được thả mà không cần bảo lãnh và không bị hạn chế đi lại. Ông Sessions nhận định cô không gây nguy hiểm cho cộng đồng hay có nguy cơ bỏ trốn, đồng thời lưu ý rằng chính phủ không đưa ra bằng chứng nào cho việc bắt giữ cô ngoài bài viết chung.
Luật sư của Ozturk cho biết visa du học của cô đã bị thu hồi vài ngày trước khi cô bị các quan chức di trú bao vây và bắt giữ vào ngày 25 tháng 3, nhưng cô không hề được thông báo. Sau khi bị bắt ở Massachusetts, cô bị đưa qua New Hampshire, Vermont rồi bay đến một trại giam ở Basile, Louisiana.
Một bản ghi nhớ của Bộ Ngoại giao nói rằng visa của Ozturk bị thu hồi sau khi đánh giá rằng hành động của cô “‘có thể làm suy yếu chính sách đối ngoại của Mỹ bằng cách tạo ra môi trường thù địch cho sinh viên Do Thái và thể hiện sự ủng hộ một tổ chức khủng bố được chỉ định’, bao gồm việc đồng tác giả một bài viết chung ‘tìm thấy điểm chung với một tổ chức sau đó bị cấm tạm thời khỏi khuôn viên trường’.” Người phát ngôn Bộ An ninh Nội địa (DHS) hồi tháng 3, mà không cung cấp bằng chứng, cho biết các cuộc điều tra phát hiện Ozturk tham gia các hoạt động ủng hộ Hamas, tổ chức mà Mỹ coi là khủng bố.
Tuần này, tòa phúc thẩm liên bang đã giữ nguyên lệnh của thẩm phán Sessions, yêu cầu đưa Ozturk trở lại vùng New England để tiến hành các phiên điều trần nhằm xác định liệu các quyền hiến định của cô, bao gồm tự do ngôn luận và quy trình tố tụng công bằng, có bị vi phạm hay không, như các luật sư của cô lập luận. Các thủ tục tố tụng di trú đối với Ozturk, được khởi xướng ở Louisiana, vẫn đang được tiến hành riêng biệt tại tiểu bang đó và Ozturk có thể tham gia từ xa.
Vụ việc này một lần nữa cho thấy sự phức tạp của các vấn đề di trú và quyền tự do ngôn luận, đặc biệt trong bối cảnh các cuộc tranh luận nhạy cảm về chính trị quốc tế tại các trường đại học Mỹ.
Thông tin được ghi nhận theo ABC News.
