Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump mới đây đã có cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc với Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, tập trung vào các vấn đề thương mại, đầu tư và quan hệ song phương.
Một điểm nóng được thảo luận là quyết định của chính quyền Tổng Thống Trump cho phép 59 người da trắng Nam Phi nhập cảnh vào Mỹ với quy chế tị nạn trong tháng này. Trả lời câu hỏi từ NBC News về vấn đề này, Tổng Thống Trump cho rằng “rất nhiều người đang lo ngại về Nam Phi” và đưa ra cáo buộc sai sự thật về nạn diệt chủng tại quốc gia châu Phi này. Ông nói Mỹ sẽ tiếp nhận người tị nạn từ nhiều nơi nếu cảm thấy có sự đàn áp hoặc diệt chủng đang diễn ra.
Tỷ phú Elon Musk, người gốc Nam Phi và là một người chỉ trích mạnh mẽ quê hương mình, cũng tham dự cuộc họp. Cả Tổng Thống Trump và ông Musk đều từng cáo buộc sai lầm rằng người Afrikaners – hậu duệ da trắng của những người định cư Hà Lan và Pháp – đang là mục tiêu của một cuộc “diệt chủng”.
Tuy nhiên, các lãnh đạo Nam Phi, bao gồm Tổng thống Ramaphosa, đã kịch liệt bác bỏ những tuyên bố về diệt chủng. Tuần trước, ông Ramaphosa khẳng định trong một video clip rằng “tất cả chúng ta với tư cách là người Nam Phi, cả người da đen và da trắng, đều biết rằng không có nạn diệt chủng nào ở đây. Chúng tôi không thực hiện bất kỳ hành động thù hằn, trả thù hay bạo lực nào chống lại bất kỳ ai.”
Trước đó, Tổng Thống Trump đã chỉ trích Nam Phi “rất tệ” với nông dân và từng đe dọa cắt viện trợ, cáo buộc nước này “đối xử RẤT TỆ với một số tầng lớp người”. Theo tin từ NBC News, số liệu thống kê của cảnh sát Nam Phi cho thấy có 12 vụ giết người trên các nông trại năm ngoái, nhưng không xác định chủng tộc của các nạn nhân.
Tòa Bạch Ốc cũng bày tỏ quan ngại về Đạo luật Trưng dụng năm 2024 của Nam Phi, cho phép chính phủ tịch thu đất đai không sử dụng hoặc khi có lợi ích công cộng cần tái phân phối (tương tự luật trưng dụng ở Mỹ) mà không bồi thường trong một số trường hợp. Tòa Bạch Ốc gọi đây là “sự coi thường đáng kinh ngạc quyền công dân” và cáo buộc đạo luật này “thúc đẩy bạo lực không cân xứng chống lại các chủ đất bị phân biệt chủng tộc”. Tổng thống Ramaphosa bác bỏ, nói đạo luật là một quy trình pháp lý hợp hiến, không phải công cụ tịch thu.
Việc chính quyền Tổng Thống Trump ưu tiên tiếp nhận người tị nạn Afrikaners được đưa ra trong bối cảnh Washington và Pretoria cũng bất đồng về cuộc chiến Israel-Hamas. Nam Phi đã cáo buộc Israel phạm tội diệt chủng người Palestine ở Gaza và đang dẫn đầu một vụ kiện tại Tòa án Công lý Quốc tế của Liên Hợp Quốc.
Tổng Thống Trump cũng đã ký sắc lệnh hành pháp vào ngày đầu tiên nhậm chức, tạm dừng chương trình tiếp nhận người tị nạn nói chung, với lý do Mỹ không thể “tiếp nhận số lượng lớn” người di cư và tị nạn mà không ảnh hưởng đến nguồn lực cho người dân Mỹ, sự an toàn và quá trình hòa nhập.
Người Afrikaners là cộng đồng thiểu số da trắng, hậu duệ của những người định cư Hà Lan và Pháp, từng cai trị Nam Phi dưới chế độ apartheid – chế độ phân biệt chủng tộc tàn bạo kết thúc năm 1994. Trong thời apartheid, người Afrikaners đã thực thi phân biệt chủng tộc và tịch thu đất đai của người da đen.
Nguồn: NBC News ngày 21/05/2025.
