Một trong những thành tựu đáng chú ý của Tổng Thống Donald Trump là sắc lệnh hành pháp yêu cầu sự minh bạch “triệt để” về giá dịch vụ y tế. Sắc lệnh này tiếp nối các quy định trước đó, buộc bệnh viện và công ty bảo hiểm phải công bố giá thực tế của dịch vụ và gói bảo hiểm, bao gồm cả giá tiền mặt chiết khấu và giá đã đàm phán với bảo hiểm.
Thông tin này giúp bệnh nhân tránh bị tính phí quá cao và trao quyền cho họ giảm bớt chi phí “trên trời” thông qua việc lựa chọn và cạnh tranh. Sắc lệnh yêu cầu Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS), Bộ Lao động (DOL) và Bộ Tài chính ban hành các quy định để tăng cường, chuẩn hóa và thực thi tính minh bạch giá trên toàn hệ thống vào cuối tháng này.
Nỗ lực minh bạch giá y tế của Tổng Thống Trump được kỳ vọng sẽ tạo ra cuộc cách mạng cho ngành y tế và toàn bộ nền kinh tế. Đây là chính sách ủng hộ người lao động, thúc đẩy tăng trưởng và theo cơ chế thị trường tự do, nhằm tăng lương cho người làm công và lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Khi các nhà tuyển dụng và công đoàn có thể tiếp cận giá thực tế trên toàn hệ thống y tế, họ có thể phát hiện sự chênh lệch giá lớn cho cùng một dịch vụ, vạch trần các bên trung gian đẩy giá lên cao và thiết kế các gói bảo hiểm y tế phải chăng hơn. Họ có thể chia sẻ khoản tiết kiệm này với người lao động dưới dạng phí bảo hiểm thấp hơn và lương cao hơn.
Tình hình hiện tại của ngành y tế Mỹ bị đánh giá là “phi Mỹ” về cơ bản, vì đây là lĩnh vực kinh tế duy nhất mà người tiêu dùng không thể biết giá thực tế trước khi mua dịch vụ. Không có thị trường nào có thể hoạt động hiệu quả trong điều kiện này. Kết quả là giá cho cùng một dịch vụ có thể chênh lệch tới 10 lần, ngay cả trong cùng một bệnh viện. Chẳng hạn, chi phí sinh mổ có thể dao động từ 6.000 USD đến 60.000 USD, còn chụp MRI từ 450 USD đến 6.500 USD. Đây không phải là thị trường, mà là một kiểu “cờ bạc” cho phép các tập đoàn y tế lớn trục lợi từ sự khốn khổ của bệnh nhân.
Trong nhiều thập kỷ, các công ty bảo hiểm y tế đã che giấu thông tin về giá và yêu cầu bồi thường, tạo điều kiện cho việc “định giá chênh lệch” (spread pricing) làm thiệt hại cho người lao động và nhà tuyển dụng. Các gói bảo hiểm y tế gia đình do nhà tuyển dụng tài trợ hiện có chi phí trung bình 25.600 USD mỗi năm và tăng trưởng hai con số mỗi năm. Nghiên cứu cho thấy, kể từ năm 2000, phần lớn mức tăng thu nhập của người lao động trung bình đã đổ vào phí bảo hiểm thay vì tiền lương, đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng trì trệ tiền lương.
Đáng tiếc, các bệnh viện và công ty bảo hiểm y tế đã không tuân thủ đầy đủ các quy định trước đó của Tổng Thống Trump. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chỉ 21,1% bệnh viện trên toàn quốc tuân thủ đầy đủ quy định về minh bạch giá. Chính quyền trước đó cũng không thực thi quy định này một cách hiệu quả, chỉ áp dụng 25 hình phạt tài chính trên hàng ngàn bệnh viện không tuân thủ. Họ cũng nới lỏng quy định, cho phép công bố các ước tính không đáng tin cậy thay vì giá thực tế cần thiết để người dân so sánh. Các công ty bảo hiểm thì chôn vùi dữ liệu công khai trong các tệp khổng lồ chứa đầy “mã ảo” vô nghĩa, khiến máy tính bị treo và gần như không thể phân tích.
Sắc lệnh mới của Tổng Thống Trump tăng cường việc thực thi để nâng cao tỷ lệ tuân thủ, yêu cầu công bố giá *thực tế* chứ không phải ước tính, mở rộng yêu cầu minh bạch trên toàn hệ thống y tế và chuẩn hóa việc công bố dữ liệu để người tiêu dùng có thể so sánh giá một cách có ý nghĩa. Nó cung cấp thông tin giá cho mọi người trước khi họ nhận dịch vụ.
Sắc lệnh của Tổng Thống Trump cũng sẽ thực hiện các yêu cầu đã quá hạn đối với các công ty bảo hiểm y tế về việc cung cấp Giải thích Quyền lợi Nâng cao (AEOBs), vốn được yêu cầu bởi Đạo luật Không Bất ngờ (No Surprises Act) lưỡng đảng được thông qua vào cuối năm 2020. AEOBs cho bệnh nhân biết chính xác số tiền họ sẽ phải trả – bao gồm cả phần chi phí tự trả – mang lại sự yên tâm về tài chính.
AEOBs cũng giúp các nhà tuyển dụng và công đoàn kiểm tra các gói bảo hiểm của họ và xác minh các khoản thanh toán yêu cầu bồi thường khớp với hóa đơn của nhà cung cấp và giá đã công bố. Từ đó, họ có thể loại bỏ tình trạng “định giá chênh lệch” – mà theo báo cáo của New York Times năm ngoái – thường buộc các gói bảo hiểm của họ phải trả cho các bên trung gian nhiều hơn đáng kể so với nhà cung cấp dịch vụ thực tế.
Dựa trên một nghiên cứu của JAMA kết luận rằng 25% chi tiêu y tế của Mỹ (4,9 nghìn tỷ USD vào năm 2023) là lãng phí, tính phí quá cao và gian lận, các nhà kinh tế ước tính rằng minh bạch giá trên toàn hệ thống có thể tạo ra khoản tiết kiệm khoảng 1 nghìn tỷ USD. Việc đưa 1 nghìn tỷ USD mỗi năm từ việc tính phí quá mức trở lại nền kinh tế sản xuất, bao gồm tiền lương của người lao động và đầu tư kinh doanh, sẽ tạo ra một động lực kinh tế khổng lồ hàng năm.
Minh bạch giá y tế là cải cách kinh tế vi mô quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ. Nó tạo ra một thị trường cạnh tranh, hoạt động hiệu quả, khôi phục sự lựa chọn, trách nhiệm giải trình và lòng tin. Khi giá cả rõ ràng, thị trường hoạt động. Khi thị trường hoạt động, chi phí giảm. Và khi chi phí giảm, tiền lương tăng.
Sắc lệnh hành pháp của Tổng Thống Trump – và các quy định liên bang tiếp theo được ban hành vào cuối tháng 5 – cuối cùng sẽ biến minh bạch giá y tế thành hiện thực. Chúng sẽ củng cố di sản của Tổng Thống Trump như vị Tổng thống đã “sửa chữa” ngành y tế Mỹ.
Theo nguồn tin Fox News ngày 12/05/2025.
