Một quan chức cấp cao của Iran cho biết Tehran sẽ từ bỏ uranium làm giàu cao
trong một thỏa thuận hạt nhân với Tổng Thống Donald Trump.
Những bình luận từ một thành viên trong vòng thân tín của lãnh đạo tối cao Iran
dường như là những tuyên bố công khai rõ ràng nhất từ trước đến nay về việc Iran
sẵn sàng đạt được một thỏa thuận với Hoa Kỳ.
Một cố vấn hàng đầu của lãnh đạo tối cao Iran nói với NBC News hôm thứ Tư rằng
Iran sẵn sàng ký một thỏa thuận hạt nhân với các điều kiện nhất định với Tổng
Thống Donald Trump để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế.
Ali Shamkhani, một cố vấn chính trị, quân sự và hạt nhân hàng đầu của Lãnh đạo
tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, là một trong những quan chức cấp cao nhất
của Iran lên tiếng công khai về các cuộc thảo luận đang diễn ra.
Ông cho biết Iran sẽ cam kết không bao giờ chế tạo vũ khí hạt nhân, loại bỏ kho
dự trữ uranium làm giàu cao có thể được sử dụng làm vũ khí, đồng ý chỉ làm giàu
uranium ở mức thấp hơn cần thiết cho mục đích dân sự và cho phép các thanh tra
quốc tế giám sát quá trình này, để đổi lấy việc dỡ bỏ ngay lập tức tất cả các
lệnh trừng phạt kinh tế đối với Iran.
Khi được hỏi liệu Iran có đồng ý ký một thỏa thuận ngay hôm nay nếu các điều
kiện đó được đáp ứng hay không, Shamkhani nói, “Có.”
Những bình luận của ông dường như là tuyên bố công khai rõ ràng nhất cho đến
nay về những kỳ vọng và sự sẵn sàng đạt được một thỏa thuận từ vòng thân tín
của lãnh đạo tối cao. Lãnh đạo tối cao của Iran có tiếng nói cuối cùng về tất
cả các vấn đề an ninh quốc gia.
“Vẫn còn khả năng. Nếu người Mỹ hành động như họ nói, chắc chắn chúng ta có
thể có mối quan hệ tốt hơn,” Shamkhani nói, đồng thời nói thêm, “điều đó có thể
dẫn đến một tình huống tốt hơn trong tương lai gần.”
Shamkhani đã ngồi lại với NBC News chỉ vài giờ sau khi Tổng Thống Trump đề nghị
Iran “một cành ô liu” kết hợp với các mối đe dọa trừng phạt kinh tế tàn khốc
nếu Iran không chấp nhận một thỏa thuận hạn chế chương trình hạt nhân của nước
này.
Shamkhani bày tỏ sự thất vọng trước giọng điệu và những lời đe dọa tiếp tục của Tổng Thống Trump.
“Ông ấy nói về cành ô liu, mà chúng tôi chưa thấy. Tất cả đều là dây thép gai,”
ông nói.
Tổng Thống Trump đã nhiều lần nói rằng Iran không được phép phát triển vũ khí hạt nhân.
Mặc dù Iran luôn phủ nhận rằng họ đang tìm cách làm như vậy, Cơ quan Năng lượng
Nguyên tử Quốc tế, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc, nói rằng họ đã
làm giàu đủ uranium gần với chất lượng cấp vũ khí để chế tạo sáu quả bom hạt
nhân.
Hoa Kỳ và Iran đã tổ chức các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của
Tehran trong nhiều tuần, với đặc phái viên Trung Đông của Tổng Thống Trump,
Steve Witkoff, gọi vòng đàm phán cuối cùng ở Muscat, thủ đô của Oman, là “đáng
khuyến khích”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi gọi các cuộc đàm phán là “khó
khăn nhưng hữu ích”.
Ông nói: “Làm giàu là một vấn đề mà Iran sẽ không từ bỏ và không có chỗ cho
sự thỏa hiệp về nó”. “Tuy nhiên, các khía cạnh, mức độ hoặc số lượng của nó có
thể thay đổi trong một khoảng thời gian để cho phép xây dựng lòng tin.”
Trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư, Shamkhani bày tỏ lo ngại rằng Thủ tướng Israel
Benjamin Netanyahu, thường được biết đến với biệt danh Bibi, có thể cố gắng làm
trật bánh quá trình này thông qua vận động hành lang bí mật ở Washington.
Shamkhani nói: “Nếu người Mỹ loại bỏ hiệu ứng Bibi, họ có thể dễ dàng ký kết thỏa thuận”.
Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy Tổng Thống Trump có thể đang xa rời
Netanyahu. NBC News trước đây đã đưa tin rằng, theo hai quan chức Hoa Kỳ, hai
nhà ngoại giao Trung Đông và hai người khác có kiến thức về căng thẳng, hai nhà
lãnh đạo ngày càng bất đồng về chiến lược giải quyết các thách thức trong khu
vực, bao gồm cả Iran.
Trong khi Netanyahu đã ủng hộ hành động quân sự chống lại các cơ sở hạt nhân
của Iran, các nguồn tin cho biết Tổng Thống Trump đã bắt đầu thấy một cơ hội
để loại bỏ mối đe dọa Iran có được vũ khí hạt nhân bằng cách đạt được một thỏa
thuận với chính phủ.
“`
