Tổ chức Đảng Công nhân Kurdistan (PKK) vừa thông báo sẽ giải tán và giải giới lực lượng sau hơn bốn thập kỷ nổi dậy chống lại chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc xung đột kéo dài này đã khiến hơn 40.000 người thiệt mạng, bao gồm cả dân thường, chiến binh PKK và binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ.
Ban đầu, PKK đặt mục tiêu thành lập một nhà nước Kurdistan độc lập trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, nơi người Kurd chiếm khoảng 20% dân số. Tuy nhiên, theo thời gian, mục tiêu này đã chuyển sang tìm kiếm quyền lợi lớn hơn và quyền tự trị hạn chế cho người Kurd ở miền đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Cả Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ đều coi PKK là một tổ chức khủng bố.
Trong tuyên bố của mình, PKK cho biết họ “đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử”, và cuộc đấu tranh của họ đã “phá vỡ chính sách phủ nhận và tiêu diệt người dân chúng tôi, đưa vấn đề người Kurd đến điểm có thể giải quyết thông qua chính trị dân chủ”.
Phía Thổ Nhĩ Kỳ, Giám đốc Truyền thông Tổng thống Fahrettin Altun cho biết Ankara sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để đảm bảo tiến trình hướng tới một đất nước “không có khủng bố” sau quyết định của PKK.
Quyết định giải tán của PKK đặt ra nhiều câu hỏi, đặc biệt là đối với chính phủ của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan và lực lượng người Kurd thân Mỹ (YPG) ở miền bắc Syria. Lực lượng này đã đóng vai trò quan trọng trong việc đánh bại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (ISIS). Thổ Nhĩ Kỳ coi YPG là một nhánh của PKK và thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công quân sự chống lại người Kurd ở Syria.
Trong khi đó, Hoa Kỳ và EU lại liên minh với Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), trong đó YPG là một phần, trong cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo ở Syria. Khác với Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và EU không xem SDF/YPG có liên hệ với PKK.
Lãnh đạo PKK đang bị giam giữ, Abdullah Ocalan, cũng đã kêu gọi PKK giải tán vào tháng 2 vừa qua. Tuy nhiên, Mazloum Abdi, chỉ huy trưởng lực lượng người Kurd Syria (SDF), khẳng định lời kêu gọi của Ocalan không áp dụng cho tổ chức của ông.
Vấn đề người Kurd luôn là một điểm nóng trong khu vực. Người Kurd là một trong những dân tộc không có nhà nước lớn nhất thế giới, với khoảng 30 triệu người sống tập trung ở các khu vực thuộc Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq, Iran và Syria. Họ có ngôn ngữ và văn hóa riêng biệt.
Theo Fox News, Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ John Kennedy từng nhiều lần nhấn mạnh rằng “Hãy để người Kurd yên”, gọi họ là “bạn bè của Mỹ” và là lực lượng quan trọng nhất giúp Mỹ tiêu diệt ISIS.
Quyết định này có thể mở ra một chương mới cho khu vực, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều phức tạp liên quan đến tương lai của người Kurd và mối quan hệ giữa các bên.
Tin từ Fox News ngày 12/05/2025.
