Theo NBC News, Cơ quan Di trú Mỹ (DHS) mới đây đã gửi một loạt email cảnh báo đến những người đang ở Mỹ theo diện tạm trú (Temporary Protected Status – TPS) với nội dung gay gắt: “Đã đến lúc quý vị phải rời khỏi Hoa Kỳ”.
Email có tiêu đề “Thông báo chấm dứt quy chế tạm tha (Parole)” nêu rõ: “Nếu quý vị không rời Hoa Kỳ ngay lập tức, quý vị sẽ phải đối mặt với các hành động thực thi pháp luật dẫn đến việc bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ – trừ khi quý vị có cơ sở pháp lý khác để ở lại đây”. Thông báo cũng cho biết mọi quyền lợi liên quan đến quy chế tạm tha, như giấy phép làm việc, cũng sẽ bị chấm dứt. “Đừng cố gắng ở lại Hoa Kỳ – chính phủ liên bang sẽ tìm ra quý vị,” email kết luận.
Ban đầu, email này được gửi tới khoảng 14 triệu người từ các quốc gia gặp bất ổn như Venezuela, Haiti, Cuba và Nicaragua. Tuy nhiên, đáng ngạc nhiên là nhiều công dân Mỹ ở Massachusetts, Arizona và Connecticut cũng nhận được thông báo này.
Nicole Micheroni, một luật sư di trú và là công dân Mỹ sinh ra tại Boston, cho biết bà cũng nhận được email tuần trước. “Ban đầu tôi nghĩ là cho khách hàng, rồi tôi hơi buồn cười, sau đó lại thấy hơi lo lắng,” bà chia sẻ về những cảm xúc lẫn lộn.
Một quan chức cấp cao của DHS cho biết Cơ quan Hải quan và Biên phòng đang theo dõi vấn đề và sẽ giải quyết từng trường hợp cụ thể. Quan chức này giải thích rằng nếu người nước ngoài cung cấp email không phải của cá nhân họ (ví dụ: email của người liên hệ là công dân Mỹ), thì thông báo có thể đã được gửi nhầm người.
Bà Micheroni và các chuyên gia di trú khác đều khẳng định công dân Mỹ nhận được email này không cần thực sự lo lắng về việc bị trục xuất. Họ giải thích email chỉ nhắm vào những người nhập cảnh theo diện “parole”, một quy chế tạm thời cho phép ở lại Mỹ mà không cần visa. Công dân Mỹ thì không nhập cảnh theo diện này.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo công dân Mỹ nên cẩn trọng. Luật sư di trú Kristen Harris ở Chicago khuyên những người nhận được email nên tìm kiếm tư vấn pháp lý ngay lập tức. Bà nhấn mạnh về mặt pháp lý, công dân Mỹ không thể bị “chấm dứt parole”, nhưng với cách diễn giải luật pháp hiện tại có phần “linh hoạt”, việc tham khảo luật sư là điều nên làm.
Trong những tuần gần đây, chính quyền Trump và các cơ quan di trú đã tăng cường nỗ lực trục xuất những người không phải công dân. Đáng chú ý là vụ việc hàng trăm người bị gửi đến nhà tù ở El Salvador với cáo buộc là thành viên băng đảng Tren de Aragua, bất chấp lệnh của tòa án. Một số người trong số này, như Kilmar Abrego Garcia (người nhập cư El Salvador có lệnh bảo vệ của tòa án), được xác định là bị gửi nhầm do “lỗi hành chính”, nhưng chính quyền vẫn nhiều lần phớt lờ lệnh tòa yêu cầu đưa ông trở lại Mỹ. Tổng thống Trump cũng từng đề xuất ý tưởng trục xuất công dân Mỹ bị kết tội một số loại hình sự.
Trước bối cảnh này, các luật sư như Harris và Micheroni khuyên công dân Mỹ nhận được email cảnh báo nên chuẩn bị sẵn giấy tờ chứng minh quốc tịch như giấy khai sinh, hộ chiếu, phòng trường hợp bị cơ quan di trú hỏi đến. “Tôi không muốn gây hoang mang, nhưng nếu bạn vô tình có tên trong danh sách [nhầm lẫn], thì việc chuẩn bị sẵn giấy tờ là không thừa,” bà Micheroni nói.
Các luật sư cũng bày tỏ lo ngại về khả năng công dân Mỹ có thể bị nhầm lẫn với người không phải công dân trong các tình huống khác. Tờ New York Times gần đây đưa tin chính quyền Trump đang xem xét hủy số An sinh xã hội của những người di cư bị trục xuất bằng cách thêm họ vào danh sách người đã khuất, gây khó khăn cho họ trong việc kiếm tiền hoặc chi tiêu. Bà Micheroni cho biết tài khoản An sinh xã hội trực tuyến của bà vẫn hoạt động, nhưng bà lo ngại những lỗi hệ thống như email cảnh báo có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hơn.
Tuy nhiên, không phải chuyên gia nào cũng cho rằng cần phải hành động. Jonathan A. Grode, một luật sư di trú ở Philadelphia, người cũng nhận được email cảnh báo, cho rằng công dân Mỹ nên bỏ qua nó. “Tôi biết tôi là công dân Mỹ, không phải diện parole. Tôi không làm gì về việc đó cả,” ông nói và thêm rằng ông chỉ “cười khúc khích rồi xóa đi”.
Ông Grode cho rằng chính phủ có thể đã biết có công dân Mỹ trong danh sách nhận email nhưng không khắc phục. Ông mô tả cách làm việc của chính quyền hiện tại là “dùng búa tạ chứ không phải dao mổ” – rất lớn, táo bạo và hung hăng, thay vì cẩn trọng và thực tế.
