Cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine sau ba năm dự kiến diễn ra tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Sáu, do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian. Tuy nhiên, giới chức và quan sát viên không kỳ vọng nhiều vào tiến triển đột phá trong việc chấm dứt cuộc chiến đã kéo dài hơn ba năm qua.
Phái đoàn Ukraine do Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov dẫn đầu sẽ gặp một nhóm cấp thấp hơn của Nga do trợ lý tổng thống Vladimir Medinsky đứng đầu.
Những nỗ lực gần đây nhằm chấm dứt giao tranh đã có khởi đầu không suôn sẻ vào thứ Năm, khi Tổng Thống Nga Vladimir Putin từ chối lời đề nghị gặp mặt trực tiếp từ Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Các phái đoàn của hai nước cũng bay đến các thành phố khác nhau của Thổ Nhĩ Kỳ và cử các đội đàm phán có cấp độ khác biệt đáng kể.
Mặc dù kỳ vọng về một cuộc gặp Putin-Zelenskyy là thấp, việc thiếu động lực rõ ràng trong các nỗ lực hòa bình đã làm giảm hy vọng về những bước đi táo bạo tại Thổ Nhĩ Kỳ hướng tới một giải pháp.
Hai bên vẫn còn rất xa nhau về các điều kiện để chấm dứt chiến tranh. Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết hôm thứ Năm, trong chuyến đi Trung Đông, rằng một cuộc gặp giữa ông và Tổng Thống Putin là rất quan trọng để phá vỡ thế bế tắc.
Hôm thứ Sáu, Tổng Thống Trump cho biết cuộc gặp với Tổng Thống Putin sẽ diễn ra “ngay khi chúng tôi có thể sắp xếp.” Tại Abu Dhabi, Tổng Thống Trump nói với các phóng viên: “Tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta nên làm điều đó.”
Ukraine đã chấp nhận đề xuất từ Hoa Kỳ và Châu Âu về một lệnh ngừng bắn hoàn toàn kéo dài 30 ngày, nhưng Tổng Thống Putin đã bác bỏ đề xuất này bằng cách đưa ra các điều kiện ràng buộc.
Trong khi đó, lực lượng Nga được cho là đang chuẩn bị một cuộc tấn công quân sự mới, theo các nhà phân tích quân sự phương Tây và chính phủ Ukraine.
Sau khi Tổng Thống Putin không chấp nhận lời thách thức gặp mặt trực tiếp tại thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Năm, Tổng Thống Zelenskyy đã cáo buộc Moscow không nghiêm túc trong việc chấm dứt chiến tranh khi cử một nhóm đàm phán cấp thấp mà ông mô tả là “một đạo cụ sân khấu.”
Mặc dù vậy, Tổng Thống Zelenskyy cho biết ông vẫn cử một nhóm do Bộ trưởng Quốc phòng dẫn đầu đến cuộc họp hôm thứ Sáu tại Istanbul. Điều này, theo ông, sẽ cho Tổng Thống Trump thấy rằng Ukraine quyết tâm thúc đẩy các nỗ lực hòa bình bất chấp sự trì hoãn từ phía Nga. Phía Nga cũng có ba quan chức cấp cao khác tham gia, cùng với bốn quan chức cấp thấp hơn làm “chuyên gia” cho cuộc đàm phán.
Một loạt các hoạt động ngoại giao đã diễn ra tại Istanbul trước cuộc đàm phán. Các quan chức Ukraine đã có cuộc họp sáng sớm với các cố vấn an ninh quốc gia từ Hoa Kỳ, Pháp, Đức và Vương quốc Anh để phối hợp lập trường. Phía Hoa Kỳ có Đặc phái viên của Tổng Thống Trump về Ukraine và Nga, Trung tướng về hưu Keith Kellogg, tham dự.
Một cuộc họp ba bên giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ và Ukraine cũng đã diễn ra, với sự tham gia của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio và ông Kellogg.
Ngoại trưởng Rubio hôm thứ Năm cho biết ông không lường trước những phát triển lớn tại Istanbul. “Chúng tôi không có kỳ vọng cao về những gì sẽ xảy ra ngày mai. Và thẳng thắn mà nói, vào thời điểm này, tôi nghĩ rõ ràng rằng cách duy nhất để chúng ta có bước đột phá ở đây là giữa Tổng Thống Trump và Tổng Thống Putin,” ông Rubio nói với phóng viên tại Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong khi đó, Tổng Thống Zelenskyy đã bay tới Albania để tham dự cuộc họp của lãnh đạo 47 quốc gia Châu Âu vào thứ Sáu để thảo luận về an ninh, quốc phòng và các tiêu chuẩn dân chủ trong bối cảnh chiến tranh, theo tin từ ABC News ngày 16/05/2025.
