ISTANBUL, Thổ Nhĩ Kỳ (AP) – Một phái đoàn cấp thấp của Nga đã đến Istanbul để đàm phán hòa bình với Ukraine, theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova. Trong khi đó, phái đoàn Ukraine do Tổng thống Volodymyr Zelenskyy dẫn đầu, cùng với các quan chức chính phủ cấp cao khác, đã đến thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin không có mặt trong phái đoàn Moscow, theo danh sách được Điện Kremlin công bố hôm thứ Tư. Điều này đã làm dấy lên những chỉ trích từ các quan chức phương Tây, cho rằng Điện Kremlin không thực sự nghiêm túc về nỗ lực hòa bình.
Ông Vladimir Medinsky, một trợ lý của Putin, sẽ dẫn đầu phái đoàn Nga, bao gồm ba quan chức cấp cao khác. Putin cũng chỉ định bốn quan chức cấp thấp hơn làm “chuyên gia” cho các cuộc đàm phán.
Đầu tuần này, Zelenskyy đã thách thức nhà lãnh đạo Nga gặp mặt trực tiếp tại Thổ Nhĩ Kỳ để thảo luận về việc chấm dứt cuộc chiến đã kéo dài hơn ba năm. Zelenskyy cho biết ông sẽ đến Ankara để gặp Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và chờ đợi Putin.
Trong phái đoàn Ukraine còn có Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, Ngoại trưởng Andrii Sybiha và người đứng đầu văn phòng tổng thống Ukraine, Andriy Yermak. Thông tin này được một quan chức tiết lộ với điều kiện giấu tên vì lý do an ninh, do phái đoàn chưa đến Ankara.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan phát biểu tại một cuộc họp NATO đang diễn ra riêng biệt ở Thổ Nhĩ Kỳ: “Giờ đây, sau ba năm chịu đựng vô cùng lớn, cuối cùng đã có một cơ hội. Các cuộc đàm phán ở Istanbul hy vọng có thể mở ra một chương mới”.
Tuy nhiên, theo cố vấn tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak, Zelenskyy sẽ chỉ ngồi vào bàn đàm phán với Putin.
Chi tiết về việc liệu, khi nào và ở đâu phái đoàn Ukraine có thể gặp gỡ các đối tác Nga của họ vẫn chưa rõ ràng, nhưng dự kiến sẽ được làm rõ sau cuộc gặp giữa Zelenskyy và Erdogan, theo một quan chức Ukraine yêu cầu giấu tên để nói về kế hoạch trong ngày.
Hãng thông tấn Tass cho biết các cuộc đàm phán sẽ diễn ra tại một văn phòng tổng thống trên eo biển Bosporus.
MOSCOW ĐỀ XUẤT ĐÀM PHÁN THAY VÌ NGỪNG BẮN
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Putin đã tổ chức một cuộc họp với các quan chức chính phủ cấp cao và các thành viên của phái đoàn để chuẩn bị cho các cuộc đàm phán. Bộ trưởng Quốc phòng Andrei Belousov, Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov và Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Sergei Shoigu đã tham dự cuộc họp.
Kyiv và các đồng minh châu Âu đã kêu gọi Điện Kremlin đồng ý ngừng bắn hoàn toàn, vô điều kiện trong 30 ngày như một bước đầu tiên hướng tới hòa bình. Tuy nhiên, Putin đã từ chối đề xuất này và đề nghị đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine.
Điện Kremlin mô tả các cuộc đàm phán là một “khởi đầu lại” của các cuộc đàm phán hòa bình đã được tổ chức ở Istanbul trong những tuần đầu tiên của cuộc chiến năm 2022, nhưng nhanh chóng tan vỡ. Moscow cáo buộc Ukraine và phương Tây muốn tiếp tục chiến đấu, trong khi Kyiv nói rằng các yêu cầu của Nga giống như một tối hậu thư hơn là một điều mà cả hai bên có thể đồng ý.
Phái đoàn Nga khi đó cũng do Vladimir Medinsky dẫn đầu.
Đề xuất của Putin được đưa ra sau hơn ba tháng ngoại giao do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump khởi xướng, người đã hứa trong chiến dịch tranh cử của mình sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc chiến tàn khốc. Chính quyền Trump trong những tuần gần đây đã chỉ ra rằng họ có thể rút khỏi nỗ lực hòa bình nếu không có tiến triển rõ rệt.
Trump đã thúc đẩy Putin và Zelenskyy gặp nhau ở Istanbul, nhưng hôm thứ Năm ông nói rằng ông không ngạc nhiên khi Putin vắng mặt. Ông gạt bỏ quyết định không tham gia các cuộc đàm phán của Putin.
Trump nói trong một cuộc họp bàn tròn ở Doha, Qatar: “Tôi không nghĩ Putin có thể đến nếu tôi không ở đó”.
Các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Tây Âu đã đe dọa Nga bằng các biện pháp trừng phạt hơn nữa nếu không có tiến triển trong việc ngăn chặn giao tranh.
CÁC BỘ TRƯỞNG NATO ỦNG HỘ UKRAINE
Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha đã gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio và Thượng nghị sĩ Lindsey Graham tại thành phố Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ vào đêm thứ Tư. Antalya hôm thứ Năm tổ chức các bộ trưởng ngoại giao NATO để thảo luận về các mục tiêu đầu tư quốc phòng mới khi Hoa Kỳ chuyển trọng tâm sang các thách thức an ninh bên ngoài châu Âu.
Sybiha tái khẳng định sự ủng hộ của Ukraine đối với các nỗ lực hòa giải của Trump và cảm ơn Hoa Kỳ vì sự tham gia liên tục, đồng thời kêu gọi Moscow “đáp lại các bước đi xây dựng của Ukraine” hướng tới hòa bình. “Cho đến nay, vẫn chưa có,” Sybiha nói.
Sáng thứ Năm, Sybiha cũng đã gặp các bộ trưởng ngoại giao châu Âu khác, bao gồm cả người đồng cấp Pháp Jean-Noël Barrot, người trong một bài đăng trên X đã nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn và đe dọa “các biện pháp trừng phạt lớn” nếu Nga không tuân thủ.
Rubio nói hôm thứ Năm: “Chúng ta đang ở một vị trí rất khó khăn ngay bây giờ và chúng tôi hy vọng rằng chúng ta có thể tìm ra các bước tiến để đạt được kết thúc cuộc chiến này thông qua đàm phán và ngăn chặn bất kỳ cuộc chiến nào trong tương lai”.
Bộ trưởng Ngoại giao Phần Lan Elina Valtonen, cũng có mặt tại Antalya để tham gia các cuộc đàm phán của NATO, cáo buộc Moscow không sẵn sàng tham gia vào một tiến trình hòa bình nghiêm túc.
Valtonen nói: “Chúng ta có một chiếc ghế trống, đó là chiếc ghế của Vladimir Putin. Vì vậy, tôi đoán cả thế giới đã nhận ra rằng chỉ có một bên không sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình nghiêm túc, và đó chắc chắn là Nga”.
Barrot lặp lại quan điểm của bà: “Trước mặt người Ukraine có một chiếc ghế trống, một chiếc ghế lẽ ra phải do Vladimir Putin ngồi,” ông nói. “Vladimir Putin đang kéo dài thời gian và rõ ràng là không muốn tham gia vào các cuộc thảo luận hòa bình này.”
Theo tin từ AP.
