Theo ABC News ngày 18/04/2025,
Sau vòng đàm phán hòa bình Ukraine-Nga tại Paris mà ông mô tả là “hiệu quả”, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm thứ Sáu đã đưa ra một tối hậu thư gây chú ý cho tất cả các bên liên quan. Ông tuyên bố Mỹ sẵn sàng rút khỏi các cuộc đàm phán nếu không đạt được kết quả cụ thể trong thời gian tới.
“Chúng tôi cần xác định ngay trong vài ngày tới liệu điều này có khả thi trong ngắn hạn hay không, bởi vì nếu không, tôi nghĩ chúng tôi sẽ chuyển hướng,” ông Rubio nói khi rời Pháp vào sáng sớm thứ Sáu.
Ông nói thêm: “Chúng tôi còn những ưu tiên khác cần tập trung. Đây không phải là cuộc chiến của chúng tôi.”
Tại Nhà Trắng sau đó, Tổng thống Donald Trump cũng lặp lại quan điểm của ông Rubio, cho biết Mỹ sẽ sớm đưa ra quyết định.
“Nếu vì lý do nào đó, một trong hai bên gây khó khăn, chúng tôi sẽ chỉ nói rằng các bạn thật ngu ngốc, các bạn là những kẻ tồi tệ, và chúng tôi sẽ bỏ qua,” ông Trump nói mà không chỉ rõ bên nào. “Nhưng hy vọng, chúng tôi sẽ không phải làm vậy.”
Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự lạc quan và từ chối nói liệu ông có rút hoàn toàn khỏi đàm phán hay không, hoặc liệu ông có tin Tổng thống Nga Vladimir Putin đang trì hoãn.
“Cả cuộc đời tôi là một cuộc đàm phán lớn. Và tôi biết khi nào mọi người đang chơi đùa với chúng tôi và khi nào không, và tôi phải thấy được sự nhiệt tình muốn chấm dứt cuộc chiến. Tôi nghĩ tôi thấy sự nhiệt tình đó,” ông nói. “Tôi nghĩ tôi thấy điều đó từ cả hai phía.”
Dù Tổng thống không đặt ra thời hạn cụ thể, ông Rubio hướng tới vòng đàm phán tiếp theo dự kiến diễn ra tại London vào đầu tuần tới như một cuộc gặp có thể mang tính quyết định. Ông cho biết có thể tham dự, nhưng chỉ khi cuộc họp có khả năng mang lại hành động thay vì chỉ nói chuyện.
Tối hậu thư rõ ràng của chính quyền Trump được đưa ra trong bối cảnh các nhà đàm phán ngày càng thất vọng về sự thiếu tiến triển, đặc biệt từ phía Nga.
Các quan chức cho biết Điện Kremlin liên tục đòi hỏi được nới lỏng các lệnh trừng phạt kinh tế để đổi lấy các bước đi nhỏ hướng tới hòa bình. Việc giảm nhẹ trừng phạt cho Moscow đòi hỏi hành động từ cả Mỹ và các đồng minh, và cho đến nay, dường như các nhà lãnh đạo châu Âu chưa sẵn sàng thực hiện bước này.
“Tôi luôn nhắc nhở mọi người rằng một phần các lệnh trừng phạt chống lại Nga, nhiều lệnh trong số đó là của châu Âu mà chúng tôi không thể dỡ bỏ,” ông Rubio nói.
Ông Rubio đã cố gắng tăng áp lực lên Moscow trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hôm thứ Năm. Các quan chức quen thuộc với cuộc trò chuyện cho biết chính quyền Mỹ đã hy vọng đạt được tiến bộ trong khoảng thời gian giữa cuộc nói chuyện và khi ông Rubio rời Pháp.
Tuy nhiên, sau những bình luận công khai của ông Rubio, Moscow phát tín hiệu rằng họ không vội vàng đạt thỏa thuận.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: “Chúng tôi tin rằng một số tiến bộ thực sự đã có thể được ghi nhận. Đã có một số diễn biến, nhưng tất nhiên, vẫn còn nhiều cuộc thảo luận phức tạp phía trước.”
Những diễn biến này xảy ra khi một dấu hiệu tiềm năng của tiến bộ – lệnh ngừng bắn 30 ngày nhằm tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng – đã hết hạn, và ông Putin vẫn chưa có thông tin gì về việc liệu Moscow có nối lại các cuộc tấn công đó hay không.
Cả Nga và Ukraine đều cáo buộc lẫn nhau liên tục vi phạm thỏa thuận ngừng bắn, vốn được chính quyền Trump làm trung gian vào tháng trước.
Mặc dù chưa rõ liệu những bình luận của ông Rubio và ông Trump có tác động gì đến Moscow hay không, nhưng chúng có khả năng gây thêm lo ngại ở Kyiv. Cho đến nay, các quan chức chính quyền Mỹ chưa đưa ra dấu hiệu nào cho thấy Mỹ sẽ nối lại hỗ trợ cho nỗ lực chiến tranh của Ukraine nếu nước này từ bỏ đàm phán hòa bình.
“Mặc dù chính quyền Trump hành động với sự khẩn trương là đúng, nhưng việc đe dọa buông bỏ các cuộc đàm phán hòa bình có thể vô tình khuyến khích sự cứng rắn của Nga, vì Moscow có thể tính toán rằng việc Mỹ rút lui sẽ dẫn đến việc chấm dứt viện trợ của Mỹ cho Ukraine,” ông John Hardie, phó giám đốc Chương trình Nga của Tổ chức Bảo vệ Dân chủ, nhận định.
Ông Hardie tiếp tục: “Thay vào đó, Washington nên tập trung gây áp lực lên Nga, bao gồm cả việc siết chặt trừng phạt đối với doanh thu dầu mỏ của Nga. Đồng thời, Washington nên cố gắng giúp lực lượng Ukraine làm suy yếu tiềm năng tấn công của Nga để cho Putin thấy rằng ông ta không thể đạt được gì thêm thông qua chiến đấu.”
Nếu Mỹ thực sự rút khỏi đàm phán, ông Rubio chỉ nói rằng các thành viên chính quyền Trump sẽ “làm những gì có thể ở bên lề.”
