Tổng Thống Donald Trump vừa gợi ý giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Trung Quốc, cho biết trên mạng xã hội rằng việc cắt giảm thuế từ 145% xuống 80% “có vẻ đúng đắn”.
Động thái này được đưa ra chỉ một ngày trước khi Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent dự kiến bắt đầu đàm phán thương mại với giới chức Trung Quốc tại Geneva, Thụy Sĩ.
Theo các nhà phân tích chia sẻ với ABC News, dù việc giảm thuế tiềm năng này có thể giúp tránh được tình trạng thương mại gần như đình trệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, nhưng nó sẽ không giúp giảm đáng kể mức tăng giá dự kiến cho người tiêu dùng đối với các mặt hàng như quần áo, giày thể thao hay đồ chơi. Tình trạng thiếu hàng cũng vẫn có thể xảy ra ngay cả ở mức thuế 80%.
Christian vom Lehn, giáo sư kinh tế tại Đại học Brigham Young, nhận định: “Mức thuế 80% vẫn sẽ có tác động rất lớn. Điều đó có nghĩa là ảnh hưởng đáng kể đến người tiêu dùng.”
Tháng trước, Tổng Thống Trump đã mạnh tay tăng thuế với Trung Quốc, khiến Bắc Kinh đáp trả bằng mức thuế 125% đối với hàng hóa Mỹ. Các biện pháp “ăn miếng trả miếng” này đã châm ngòi cho cuộc chiến thương mại với đối tác thương mại lớn thứ ba của Mỹ, vốn chiếm gần 440 tỷ USD hàng nhập khẩu năm ngoái.
Các mức thuế này đã khiến hàng loạt công ty cảnh báo về nguy cơ tăng giá cho người mua sắm Mỹ. Gã khổng lồ đồ chơi Mattel tuần này cảnh báo về kế hoạch chuyển một phần chuỗi cung ứng ra ngoài Trung Quốc và sẽ “điều chỉnh giá” tại thị trường Mỹ khi cần thiết. Động thái này nối tiếp các thông điệp tương tự từ chuỗi cửa hàng điện tử Best Buy cũng như các nhà bán lẻ thương mại điện tử Trung Quốc như Shein và Temu.
Dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc hôm thứ Sáu cho thấy, lượng hàng Trung Quốc xuất sang Mỹ đã giảm đáng kể, giảm 21% trong tháng 4 so với cùng kỳ năm trước.
Các nhà phân tích cho rằng, rủi ro cho người tiêu dùng vẫn sẽ tiềm ẩn vì hai lý do chính: Thứ nhất, mức thuế 80% vẫn là một loại thuế trừng phạt lên hàng nhập khẩu. Thứ hai, sự bất ổn về khả năng thay đổi chính sách khác sẽ khiến các công ty khó tận dụng tối đa mức thuế thấp hơn.
Jason Miller, giáo sư quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Michigan State, giải thích rằng thuế quan làm tăng giá cho người tiêu dùng nếu nhà nhập khẩu không thể “nuốt trôi” gánh nặng thuế bằng cách ăn vào lợi nhuận hoặc yêu cầu nhà cung cấp bán với giá thấp hơn. Với mức thuế 145% hiện tại, nhà cung cấp và nhà nhập khẩu đối mặt áp lực cực lớn. Tuy nhiên, ngay cả ở mức 80%, nhiều người bán vẫn không còn lựa chọn nào khác ngoài tăng giá hoặc chấp nhận thua lỗ, vì mức thuế này vượt xa khả năng bù đắp chi phí tăng thêm bằng lợi nhuận thấp hơn của nhiều công ty.
“Mức thuế 80% thực sự không thay đổi nhiều lắm,” ông Miller nói.
Sự bất ổn chung vẫn sẽ còn ngay cả khi mức thuế Mỹ giảm xuống 80%, khiến doanh nghiệp khó điều chỉnh chuỗi cung ứng theo cách có thể giảm đáng kể chi phí và từ đó mang lại sự nhẹ nhõm cho người tiêu dùng, một số nhà phân tích nhận định. David Andolfatto, nhà kinh tế học tại Đại học Miami, cho biết các công ty sẽ tự hỏi liệu mức thuế này có thể tăng trở lại hay có thể giảm xuống nữa không.
Nếu các công ty có thể tin tưởng mức thuế 80% là chính sách dài hạn, họ có thể chọn chuyển hướng chuỗi cung ứng ra ngoài Trung Quốc hoặc thậm chí bắt đầu kế hoạch sản xuất trong nước. Tuy nhiên, mỗi thông báo chính sách thương mại do Tổng Thống Trump đưa ra dường như đều có thể thay đổi, ông Andolfatto lưu ý, chỉ ra nhiều lần điều chỉnh đã diễn ra.
“Nếu có bất cứ điều gì thay đổi, chính quyền Tổng Thống Trump có thể đơn phương phản ứng và quay lại bàn đàm phán,” ông Andolfatto nói thêm.
Về phần mình, Bộ trưởng Bessent gọi cách tiếp cận của Nhà Trắng là chiến thuật đàm phán, mô tả những thay đổi chính sách là “sự bất ổn chiến lược”. Ông Bessent cho biết chính quyền Tổng Thống Trump đã bắt đầu đàm phán với 17 trong số 18 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, trừ Trung Quốc.
Tổng Thống Trump đã công bố khuôn khổ thỏa thuận thương mại với Vương quốc Anh vào thứ Năm, đánh dấu thỏa thuận đầu tiên với bất kỳ quốc gia nào kể từ khi Nhà Trắng tạm dừng một số loại thuế “Ngày Giải phóng” có phạm vi rộng vào tháng trước.
“Mọi quốc gia đều muốn ký kết các thỏa thuận,” Tổng Thống Trump nói tại Phòng Bầu dục vào thứ Năm, đề cập đến cuộc đàm phán sắp tới giữa ông Bessent và giới chức Trung Quốc. “Điều đó sẽ rất thú vị,” Tổng Thống Trump nói.
Theo tin từ ABC News ngày 09/05/2025.
