Tổng thống Donald Trump sắp có chuyến công du nước ngoài lớn đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai, và điểm đến lại là Saudi Arabia. Điều này lặp lại lựa chọn của ông từ năm 2017, một lần nữa bỏ qua truyền thống lâu đời của các tổng thống Mỹ là thăm Canada hoặc Mexico trước tiên.
Quyết định này cho thấy chiến lược của Nhà Trắng dưới thời ông Trump vẫn ưu tiên ảnh hưởng kinh tế và chiến lược của Trung Đông hơn là mối quan hệ thương mại và an ninh sâu sắc với Bắc Mỹ. Thay vì những đồng minh truyền thống, ông Trump tập trung vào vùng Vịnh, nơi ông kỳ vọng có thể chốt được các thỏa thuận “khủng” và tạo ra những đột phá ngoại giao.
Việc liên tục bỏ qua Canada và Mexico là sự khác biệt rõ rệt so với lịch sử. Kể từ sau Thế chiến II, hầu hết các tổng thống Mỹ đều chọn hai nước láng giềng này làm điểm dừng chân đầu tiên hoặc thứ hai. Chỉ có một vài trường hợp ngoại lệ, như Tổng thống Joe Biden thăm Anh trước tiên.
Xu hướng thay đổi này cũng phản ánh sự dịch chuyển ưu tiên của Mỹ. Chuyến đi sắp tới được xem là sự tiếp nối các cam kết với Saudi Arabia dưới cả thời ông Trump và ông Biden. Vùng Vịnh hiện được coi là một “điểm xoay” chiến lược, quan trọng cho sự ổn định kinh tế toàn cầu, kết nối Mỹ, Trung Quốc và châu Âu. Khu vực này cũng đóng vai trò trung gian trong các xung đột, điển hình là cuộc chiến Nga-Ukraine.
Một yếu tố khác được nhắc đến là mối liên hệ kinh doanh của gia đình ông Trump tại vùng Vịnh. Công ty của ông gần đây đã ký thỏa thuận xây dựng sân golf mang thương hiệu Trump ở Qatar, hợp tác với một công ty Saudi Arabia. Điều này cho thấy gia đình Trump không ngại theo đuổi các giao dịch kinh doanh ở nước ngoài.
Các nhà phân tích nhận định, Saudi Arabia mang đến cho ông Trump một “sân khấu lộng lẫy”, ít vướng bận những căng thẳng chính trị hay biểu tình như khi ông đến Ottawa, Mexico City hay London – nơi các chính sách thuế quan và phát ngôn của ông từng gây ra nhiều phản ứng trái chiều. Vùng Vịnh, với sự giàu có từ dầu mỏ và các quỹ đầu tư, rất hấp dẫn đối với một tổng thống chú trọng vào giao dịch kinh tế.
Tuy nhiên, việc “lạnh nhạt” với Canada và Mexico chắc chắn không qua khỏi mắt các đồng minh này, dù có thể họ đã lường trước. Một cựu đại sứ Mexico tại Mỹ bày tỏ sự lo ngại về việc ông Trump dường như không coi trọng mối quan hệ Bắc Mỹ.
Dù được dự đoán sẽ nhận được sự đón tiếp nồng hậu tại Riyadh, chuyến đi này cũng có những “dòng chảy ngầm” của căng thẳng. Các đồng minh vùng Vịnh, bao gồm Saudi Arabia và UAE, vẫn có những lo ngại riêng về chính sách khó đoán và cách điều hành của ông Trump, đặc biệt là về thuế quan. Một số chuyên gia nhận xét, thật trớ trêu khi giờ đây, nhiều quan chức vùng Vịnh lại nhìn về Mỹ với sự lo ngại về rủi ro chính trị và sự bất định trong chính sách.
Trước chuyến đi, ông Trump đã úp mở về một “thông báo rất, rất lớn”, mô tả kết quả sẽ “lớn nhất có thể”, nhưng không tiết lộ chi tiết cụ thể.
Theo tin từ NBC News.
