Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa lên tiếng bảo vệ kế hoạch có thể nhận một chiếc máy bay phản lực hạng sang từ hoàng gia Qatar để dùng làm chuyên cơ Air Force One của Mỹ.
Tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Hai, Tổng Thống Trump nói với phóng viên rằng “Họ đang tặng chúng tôi một món quà” và ông sẽ là “người ngu ngốc” nếu không nhận.
Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Qatar trước đó lại nói rằng thông tin máy bay là “quà tặng” là “không chính xác”. Người này cho biết hai nước đang thảo luận về việc chuyển giao máy bay để “sử dụng tạm thời”.
Thông tin này xuất hiện ngay trước chuyến công du nước ngoài lớn đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng Thống Trump, trong đó có điểm dừng chân tại Qatar.
Tổng Thống Trump giải thích rằng Mỹ đã giúp đỡ Qatar “rất nhiều năm qua về an ninh và an toàn” và ông “rất tôn trọng giới lãnh đạo” nước này. Ông nói thêm rằng Qatar, vốn là khách hàng lớn của Boeing, biết về nhu cầu máy bay của Mỹ và muốn “làm điều gì đó”.
“Nếu chúng ta có thể nhận một chiếc 747 như một đóng góp cho Bộ Quốc phòng để sử dụng trong vài năm trong khi họ đang đóng những chiếc khác, tôi nghĩ đó là một cử chỉ rất đẹp,” Tổng Thống Trump nói. “Bây giờ tôi có thể là một người ngu ngốc và nói, ồ không, chúng tôi không muốn một chiếc máy bay miễn phí.”
Phía Qatar, ông Ali Al-Ansari, tùy viên truyền thông tại Mỹ, phủ nhận thông tin về kế hoạch đã chốt, cho biết Bộ Quốc phòng Qatar và đối tác Mỹ vẫn đang đàm phán. “Vấn đề vẫn đang được các bộ phận pháp lý xem xét, và chưa có quyết định nào được đưa ra,” ông nói.
Chiếc máy bay của Qatar, được cho là có giá khoảng 400 triệu USD, sẽ chưa thể sử dụng ngay vì cần phải cải trang và được các quan chức an ninh kiểm tra, theo nguồn tin từ CBS News (đối tác của BBC tại Mỹ).
Theo CBS News, chiếc máy bay này có thể sẽ được tặng cho thư viện tổng thống của ông Trump khi kết thúc nhiệm kỳ.
Giá trị tiềm năng của chiếc máy bay và cách xử lý nó chắc chắn sẽ gây ra nhiều câu hỏi về pháp lý và đạo đức từ phía những người chỉ trích.
Đảng Dân chủ nhanh chóng cáo buộc Tổng Thống Trump vi phạm đạo đức. Thượng nghị sĩ Adam Schiff dẫn một điều khoản trong Hiến pháp Mỹ nói rằng không quan chức dân cử nào được nhận “bất kỳ món quà… dưới bất kỳ hình thức nào” từ lãnh đạo nước ngoài mà không có sự chấp thuận của Quốc hội. Một số người khác cũng bày tỏ lo ngại về tính minh bạch và ảnh hưởng của nước ngoài.
Bà Karoline Leavitt, Thư ký Báo chí Tòa Bạch Ốc, hôm Chủ Nhật nói rằng “bất kỳ món quà nào từ chính phủ nước ngoài luôn được chấp nhận tuân thủ đầy đủ tất cả các luật hiện hành. Chính quyền Tổng Thống Trump cam kết minh bạch hoàn toàn.”
Trên mạng xã hội Truth Social, Tổng Thống Trump cũng bảo vệ việc đàm phán với Qatar, gọi chiếc máy bay là “MÓN QUÀ, MIỄN PHÍ” và nói rằng việc Bộ Quốc phòng nhận một chiếc 747 để tạm thời thay thế chiếc Air Force One 40 năm tuổi là “giao dịch rất công khai và minh bạch”, khiến “Đảng Dân chủ gian xảo” khó chịu và muốn chúng ta phải trả “GIÁ CAO NHẤT” cho chiếc máy bay.
Đội bay Air Force One hiện tại của Tòa Bạch ốc gồm hai chiếc Boeing 747-200B đã được tùy chỉnh cho mục đích tổng thống, với các thiết bị liên lạc đặc biệt và các tiện nghi như phòng riêng, văn phòng và phòng họp. Những chiếc máy bay này đã được sử dụng từ năm 1990 và 1991.
Thông thường, chuyên cơ Air Force One sẽ được sử dụng qua nhiều đời tổng thống. Theo Cục Lưu trữ Quốc gia, chỉ có thư viện tổng thống Reagan có một chiếc Air Force One đã bay phục vụ bảy đời tổng thống trước khi được tặng.
Chiếc máy bay mà Qatar được cho là đang đề nghị là phiên bản Boeing 747-8, một mẫu mới hơn nhiều và theo ABC News, đã được nâng cấp thành một “cung điện bay”.
Boeing trước đó đã ký hợp đồng cung cấp máy bay mới cho Tòa Bạch ốc, nhưng Tổng Thống Trump từng than phiền đầu năm nay rằng công ty này chậm tiến độ. Ban đầu, chính quyền của ông đã đàm phán với Boeing để mua hai chiếc 747-8 chuyên dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Nhà sản xuất máy bay cho biết những chiếc máy bay mới sẽ không sẵn sàng cho đến năm 2027 hoặc 2028. “Không, tôi không hài lòng với Boeing. Họ mất quá nhiều thời gian để làm, bạn biết đấy, Air Force One, chúng tôi đã giao hợp đồng đó từ lâu rồi,” Tổng Thống Trump nói hồi tháng Hai.
“Chúng tôi có thể mua một chiếc máy bay hoặc nhận một chiếc máy bay, hoặc gì đó,” ông nói thêm.
Tổng Thống Trump có mối quan hệ ngoại giao tích cực với Qatar trong nhiệm kỳ đầu tiên, bao gồm việc Qatar công bố mua số lượng lớn máy bay Mỹ vào năm 2019. Qatar cũng từng tặng máy bay riêng cho các nước khác, như chiếc máy bay hạng sang tặng cho Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2018, theo BBC News.
