Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đã có chuyến thăm Philippines vào thứ Ba (29/4/2025) nhằm tăng cường liên minh giữa hai nước trước sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Trong chuyến thăm kéo dài hai ngày, ông Ishiba đã hội đàm với Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos tại Manila. Nội dung thảo luận tập trung vào các hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông và biển Hoa Đông, tái khẳng định cam kết liên minh ba bên với Hoa Kỳ, và các biện pháp thuế quan mà Tổng thống Donald Trump áp đặt.
Theo dự kiến, các quan chức Nhật Bản và Philippines sẽ bắt đầu đàm phán về hai hiệp ước quốc phòng trong năm nay, bao gồm một thỏa thuận hậu cần quốc phòng cho phép cung cấp lương thực, nhiên liệu và các nhu yếu phẩm khác khi lực lượng Nhật Bản đến Philippines để huấn luyện chung theo một thỏa thuận quốc phòng lớn đã ký kết vào năm ngoái.
Một thỏa thuận khác liên quan đến an ninh thông tin quân sự và quốc phòng mật mà hai nước có thể chia sẻ. Các cuộc đàm phán về thỏa thuận này cũng dự kiến sẽ bắt đầu trong năm nay.
Ông Ishiba cho biết tại một cuộc họp báo ở Tokyo trước khi lên đường đến Việt Nam và Philippines: “Ở Biển Đông và biển Hoa Đông, Trung Quốc đã đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực. Tôi dự định tăng cường hơn nữa hợp tác của chúng ta về vấn đề an ninh”.
Các tàu hải cảnh và tàu hải quân Trung Quốc, cùng với các tàu dân quân bị nghi ngờ, bị cáo buộc đã nhiều lần đâm va, ngăn chặn và sử dụng vòi rồng công suất lớn chống lại tàu Philippines và Việt Nam ở Biển Đông trong những năm gần đây.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết toàn bộ tuyến đường thủy, nơi nước này tăng cường sự hiện diện của lực lượng hải cảnh và hải quân, đồng thời xây dựng các đảo nhân tạo để củng cố các yêu sách của mình. Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng liên quan đến các cuộc đối đầu lãnh thổ âm ỉ từ lâu.
Ở biển Hoa Đông, Trung Quốc thường xuyên điều tàu và máy bay của lực lượng hải cảnh vào vùng biển và không phận xung quanh các đảo mà cả Tokyo và Bắc Kinh đều tuyên bố chủ quyền để sách nhiễu tàu thuyền Nhật Bản. Điều đó đã thúc đẩy Nhật Bản đôi khi phải điều động máy bay chiến đấu để đáp trả.
Hoa Kỳ đã nhiều lần cảnh báo Trung Quốc về các hành động gây hấn leo thang ở vùng biển tranh chấp chống lại Nhật Bản và Philippines, vốn là những đồng minh hiệp ước kiên định nhất của Washington ở châu Á.
Tuy nhiên, việc ông Trump áp đặt thuế quan đối với Nhật Bản và Philippines, cùng với các quốc gia khác trên toàn thế giới, đã gây ra một tình thế khó xử cho các đồng minh an ninh thân cận.
Ông Ishiba cho biết: “Các biện pháp thuế quan của Hoa Kỳ đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế của cả Việt Nam và Philippines. Ngoài ra, còn có những tác động lớn đến các công ty Nhật Bản mở rộng sang các quốc gia này”.
Trước chuyến đi, ông Ishiba cho biết: “Những bình luận đó sẽ giúp chúng tôi rất nhiều khi chúng tôi xây dựng các chính sách của Nhật Bản để đáp trả các mức thuế do Tổng thống Trump áp đặt”.
Sau khi đến thăm một đài tưởng niệm chiến tranh của Nhật Bản ở tỉnh Laguna, phía nam Manila, nhà lãnh đạo Nhật Bản dự kiến sẽ lên tàu BRP Magbanua ở Manila, một trong hai tàu tuần tra lớn nhất do Nhật Bản đóng cho lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines.
Magbanua đã tham gia vào các cuộc đối đầu ngày càng gay gắt với lực lượng hải cảnh Trung Quốc ở Biển Đông và bị hư hại trong một cuộc chạm trán căng thẳng vào năm ngoái ở bãi cạn Sabina tranh chấp. Hai nước sau đó cáo buộc nhau kích động cuộc đối đầu trên biển.
Nhật Bản đã cung cấp một chục tàu tuần tra trong những năm gần đây cho Philippines, nước này đang sử dụng chúng phần lớn để bảo vệ lợi ích lãnh thổ của mình ở Biển Đông. Nhật Bản có kế hoạch đóng thêm ít nhất 5 tàu tuần tra nữa cho Philippines. Nước này cũng đã cung cấp radar và các thiết bị quốc phòng khác cho quân đội Philippines.
Theo nguồn tin từ ABC News.
