Theo một phân tích mới đây, nợ công của Hoa Kỳ đang trên đường vượt qua mức kỷ lục được thiết lập vào cuối năm 1945, thời điểm sau Thế chiến II và cuộc Đại suy thoái. Mức nợ khi đó đã xấp xỉ quy mô của toàn bộ nền kinh tế.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính rằng kỷ lục này gần như chắc chắn sẽ bị phá vỡ trong vài năm tới, có thể vào năm 2032. Tuy nhiên, các chuyên gia ngân sách hiện cho rằng, dự luật thuế và chi tiêu lớn của đảng Cộng hòa đang được xem xét tại Hạ viện có thể đẩy nhanh quá trình này.
Nếu dự luật của đảng Cộng hòa được thông qua, nợ công của Mỹ sẽ tăng nhanh hơn và cao hơn đáng kể trong những thập kỷ tới. Ủy ban Ngân sách Liên bang Có trách nhiệm (CRFB), một nhóm phi đảng phái ủng hộ giảm nợ, ước tính rằng nợ quốc gia có thể lên tới 129% quy mô nền kinh tế vào năm 2034 theo các kế hoạch này.
Việc chính phủ chi tiêu nhiều hơn thu thuế trong hai thập kỷ qua đã khiến nợ công tăng lên. CBO dự đoán nợ sẽ tăng lên khoảng 117% quy mô nền kinh tế vào năm 2034 nếu không có thay đổi nào đối với luật hiện hành. Mức này đã cao hơn kỷ lục năm 1945.
Lãi suất tăng cao trong vài năm qua cũng khiến chính phủ tốn kém hơn trong việc vay tiền, đẩy nhanh quỹ đạo tăng lên của nợ. Tuần trước, Moody’s, cơ quan xếp hạng tín dụng, đã hạ đánh giá về nợ chính phủ, đặc biệt trích dẫn gánh nặng nợ ngày càng tăng là một yếu tố. Về mặt kỹ thuật, việc hạ cấp cho thấy có rủi ro cao hơn là Mỹ có thể không trả được nợ trong tương lai.
Tổng Thống Donald Trump và một số đảng viên Cộng hòa trong Quốc hội lập luận rằng các dự báo ngân sách đáng tin cậy không đáng tin cậy và việc cắt giảm thuế trong dự luật sẽ tạo ra đủ tăng trưởng kinh tế để tự chi trả. Tuy nhiên, những tuyên bố như vậy mâu thuẫn với các đánh giá từ một loạt các nhà phân tích phi đảng phái.
Theo Natasha Sarin, chủ tịch và đồng sáng lập của Yale Budget Lab, Hoa Kỳ có thể đang tiến vào vùng nguy hiểm. Bà cho biết: “Một cuộc khủng hoảng luôn có vẻ xa vời cho đến khi bạn ở trong đó. Chúng ta không biết chính xác vách đá ở đâu, nơi bạn không thể phá vỡ mức nợ” có kích thước nhất định. “Nhưng chúng ta biết rằng chúng ta đang tiến gần hơn đến bất kỳ điểm nào đó.”
Nợ liên bang đã tăng lên trong nhiều năm, dưới thời cả tổng thống đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa. Nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng Thống Trump được đánh dấu bằng việc thông qua dự luật cắt giảm thuế lớn và chi tiêu cứu trợ đại dịch đáng kể. Triều đại của Tổng Thống Biden bao gồm chi tiêu thâm hụt lớn cho dự luật kích thích đại dịch, đầu tư cơ sở hạ tầng và luật pháp khác. Nợ cũng tăng dưới thời Tổng Thống Barack Obama và Tổng Thống George W. Bush, phần lớn là do cắt giảm thuế, chiến tranh và cuộc khủng hoảng tài chính 2008. Lần cuối cùng ngân sách liên bang cân bằng và nợ giảm là dưới thời Tổng Thống Bill Clinton.
Bài viết được lấy từ tờ New York Times.