Cộng đồng Công giáo LGBTQ+ đang tràn đầy hy vọng vào vị Giáo hoàng mới đắc cử, Đức Giáo hoàng Leo XIV, mong rằng ngài sẽ tiếp nối di sản cởi mở và chấp nhận của người tiền nhiệm, Đức Giáo hoàng Francis.
Nhiều người Công giáo LGBTQ+ cảm thấy Đức Giáo hoàng Francis đã tạo ra một sự thay đổi lớn, một bước tiến quan trọng trong việc đón nhận họ vào lòng Giáo hội. Giờ đây, khi thế giới chào đón Đức Giáo hoàng Leo XIV, người Công giáo đồng tính, song tính, chuyển giới và đa dạng giới tính (queer) bày tỏ mong muốn ngài sẽ tiếp tục đi theo hướng này.
Bà Marianne Duddy-Burke, Giám đốc điều hành của DignityUSA, một nhóm vận động cho người Công giáo LGBTQ+, chia sẻ cảm xúc phấn khởi khi thấy Hồng y Robert Prevost, một người Mỹ gốc Chicago mang cả quốc tịch Peru, được bầu làm Giáo hoàng. Bà đặc biệt hy vọng khi ngài chọn tên Leo XIV, một vị Giáo hoàng gắn liền với công bằng xã hội. Bà thấy tín hiệu rõ ràng rằng năng lượng của ngài sẽ tập trung vào việc hàn gắn thế giới đang tổn thương.
Bà Duddy-Burke cũng tìm thấy hy vọng lớn trong bài phát biểu đầu tiên của ngài từ ban công Tòa Thánh, nơi ngài nói về tình yêu vô điều kiện, bao trùm tất cả của Thiên Chúa, và về việc trở thành một Giáo hội cho mọi con cái Chúa.
Ông Jason Steidl Jack, một người Công giáo đồng tính và là giáo sư trợ giảng ngành tôn giáo tại Đại học St. Joseph, New York, mô tả phản ứng của mình về việc bầu chọn Đức Giáo hoàng Leo, vị Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên, là “thận trọng nhưng lạc quan”.
Ông Steidl Jack tin rằng ngài sẽ tiếp nối di sản của Đức Giáo hoàng Francis, đặc biệt là về đối thoại và “tính đồng nghị” (synodality) – ý tưởng cùng nhau đồng hành và lắng nghe lẫn nhau. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận việc ngài đắc cử “không xua tan hết những lo sợ mà tôi có với tư cách là một người Công giáo LGBTQ+”.
Ông nói thêm, giáo lý của Giáo hội, ngay cả dưới thời Đức Giáo hoàng Francis, vẫn còn nhiều điểm kỳ thị người đồng tính, và Giáo hội vẫn tiếp tục tìm cách mới để kỳ thị người chuyển giới khi né tránh tìm hiểu về họ và trải nghiệm của họ. Dù vậy, ông thấy vị Giáo hoàng mới dường như “cởi mở với đối thoại và sự bao dung” dựa trên những phát biểu ban đầu.
Anh Greg Krajewski, một người Công giáo sống ở Chicago, cho biết anh đã thực hành đạo Công giáo cả đời và hát trong ca đoàn nhà thờ mỗi Chủ nhật. Tuy nhiên, với tư cách là một người đồng tính, anh “cẩn thận khi nói chuyện và cách thể hiện bản thân”.
Anh thấy “một vài điều trong bài phát biểu mở đầu của ngài mang lại rất nhiều hy vọng”. Điều đầu tiên là ngài lặp lại vài lần rằng “Thiên Chúa yêu thương chúng ta không giới hạn hay điều kiện”. Anh nghĩ đây là một dấu hiệu lớn cho thấy, ngay cả khi bản thân ngài có những dè dặt về các vấn đề LGBTQ+ trong Giáo hội, ngài vẫn cởi mở với những cuộc thảo luận đó, cởi mở với việc đón nhận họ.
Về quan điểm của Đức Giáo hoàng Leo đối với các vấn đề LGBTQ+ trong quá khứ, thông tin còn hạn chế. Tuy nhiên, một số người Công giáo LGBTQ+ bày tỏ lo ngại về những nhận xét ngài đưa ra hơn một thập kỷ trước.
Theo tin từ NBC News, trong Thượng Hội đồng Giám mục năm 2012, khi còn là linh mục, ngài được cho là đã than phiền về những thách thức đối với Giáo hội Công giáo do truyền thông khắc họa một cách thiện cảm về “các gia đình thay thế”. Ngài nói rằng sự đồng cảm mà truyền thông đại chúng tạo ra cho “lối sống chống Kitô giáo” đã ăn sâu vào công chúng, khiến thông điệp Kitô giáo thường bị xem là mang tính ý thức hệ và tàn nhẫn về mặt cảm xúc, trái ngược với vẻ nhân văn bề ngoài của quan điểm chống Kitô giáo.
Ông Francis DeBernardo, Giám đốc điều hành của New Ways Ministry, tổ chức hoạt động vì sự hòa nhập của người LGBTQ+ trong Giáo hội Công giáo, gọi những nhận xét này là “đáng thất vọng”. Ông bày tỏ hy vọng rằng trong 13 năm qua, đặc biệt là 12 năm dưới triều đại của Đức Giáo hoàng Francis, trái tim và tâm trí của ngài đã phát triển tiến bộ hơn về các vấn đề LGBTQ+, và họ sẽ chờ xem điều đó có xảy ra hay không.
Ông Steidl Jack nói rằng vào năm 2012, Đức Giáo hoàng Leo dường như có “tâm lý chiến binh văn hóa” về hôn nhân đồng giới và sự hiện diện của người LGBTQ+ trong văn hóa đại chúng, nhưng ông hy vọng quan điểm của vị Giáo hoàng mới đã thay đổi kể từ đó.
Ông nhận xét, thế giới đã thay đổi rất nhiều từ năm 2012, ngay cả Đức Giáo hoàng Francis cũng thay đổi đáng kể trong suốt triều đại của mình. Vì vậy, ông hy vọng Đức Giáo hoàng Leo đã lắng nghe người Công giáo LGBTQ+, đã chú ý và trưởng thành, giống như Đức Giáo hoàng Francis đã làm, giống như phần còn lại của thế giới.
Quan điểm về các vấn đề LGBTQ+ đã thay đổi đáng kể trong thập kỷ qua, bao gồm cả quan điểm của những người Công giáo đang thực hành đạo. Chẳng hạn, Nghiên cứu Cảnh quan Tôn giáo 2023-24 của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy 70% người Công giáo trưởng thành ở Mỹ ủng hộ việc cho phép các cặp đôi đồng giới kết hôn, tăng từ 57% vào năm 2014.
Ông Michael O’Loughlin, Giám đốc điều hành của Outreach, một tổ chức Công giáo LGBTQ+, có mặt tại Rome khi công bố vị Giáo hoàng mới. Ông nói rằng những bình luận năm 2012 thật đáng thất vọng nhưng ông vẫn giữ một tâm trí cởi mở.
Ông sẵn sàng nhìn vào thông điệp rộng lớn hơn của ngài, đó là thông điệp về hòa bình và đứng về phía những người bị gạt ra ngoài lề. Việc ngài chuyển sang tiếng Tây Ban Nha để nói chuyện với cộng đồng cũ của mình ở Peru là một dấu hiệu đẹp cho thấy ngài là người của dân chúng.
Sau năm 2012, những bình luận tiếp theo của vị Giáo hoàng tương lai về các vấn đề LGBTQ+ khá thưa thớt.
Vào năm 2017, khi còn là Giám mục Chiclayo, Peru và là phát ngôn viên của Hội đồng Giám mục Peru, ngài dường như đã lên tiếng phản đối “hệ tư tưởng giới” (gender ideology), một thuật ngữ mà một số người dùng để chỉ bản dạng chuyển giới. Ngài nói với truyền thông địa phương rằng hệ tư tưởng này “tìm cách loại bỏ sự khác biệt sinh học giữa nam và nữ”.
Sau đó, vào năm 2024, một năm sau khi Đức Giáo hoàng Francis chính thức cho phép các linh mục Công giáo ban phép lành cho các cặp đôi đồng giới, Hồng y Prevost lúc đó cho biết phản ứng ngược lại từ các giám mục ở Châu Phi đã làm nổi bật sự cần thiết phải trao thêm thẩm quyền giáo lý cho các giám mục địa phương, theo CBCPNews, cơ quan tin tức của Hội đồng Giám mục Philippines.
Hồng y Prevost nói rằng các giám mục ở Châu Phi về cơ bản nói rằng thực tế văn hóa ở Châu Phi rất khác biệt. Đó không phải là bác bỏ thẩm quyền giáo huấn của Rome, mà là nói rằng tình hình văn hóa của họ khiến việc áp dụng tài liệu này không hiệu quả. Ngài nhắc nhở rằng vẫn còn những nơi ở Châu Phi áp dụng án tử hình, chẳng hạn, đối với những người sống trong mối quan hệ đồng tính. “Vì vậy, chúng ta đang ở trong những thế giới rất khác nhau,” ngài nói.
Khi được hỏi muốn thấy điều gì từ triều đại của Đức Giáo hoàng Leo, bà Duddy-Burke hy vọng ngài có thể đóng vai trò là một “tiếng nói đạo đức đáng tin cậy”.
Thế giới hiện đang rất tan vỡ ở nhiều nơi – sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc, sự gia tăng bài ngoại, rất nhiều cuộc chiến tranh tàn khốc đang diễn ra khắp thế giới – bà chỉ hy vọng ngài có thể trở thành một tiếng nói đạo đức rất rõ ràng và đáng tin cậy trên thế giới, và một phần trong đó có nghĩa là giải quyết những bất công và sai sót ngay trong Giáo hội của chúng ta.
Ông Steidl Jack hy vọng Đức Giáo hoàng Leo sẽ lắng nghe những người Công giáo có quan điểm khác nhau.
Một trong những món quà từ triều đại của Đức Giáo hoàng Francis là ngài khuyến khích các nhà lãnh đạo Giáo hội đi ra ngoài, lắng nghe những người bên ngoài hệ thống cấp bậc, và đó thực sự là điều Đức Giáo hoàng Leo cần làm, đặc biệt là liên quan đến các mối quan hệ đồng giới và trải nghiệm của người chuyển giới, ông nói.
Ông DeBernardo, từ New Ways Ministry, nói trong tuyên bố của mình rằng ông hy vọng Đức Giáo hoàng Leo sẽ tiếp tục xây dựng trên nền tảng mà Đức Giáo hoàng Francis đã đặt ra.
Đức Giáo hoàng Francis đã mở cánh cửa cho một cách tiếp cận mới đối với người LGBTQ+, ông nói. Đức Giáo hoàng Leo giờ đây phải dẫn dắt Giáo hội đi qua cánh cửa đó.
Theo tin từ NBC News.
