Đại diện các quốc gia đồng minh NATO sẽ tụ họp tại thành phố Dayton, tiểu bang Ohio bắt đầu từ thứ Năm tới. Đây là nơi ba thập kỷ trước đã chứng kiến việc đàm phán kết thúc cuộc chiến Bosnia kéo dài ba năm. Mục đích của cuộc họp là rút ra những bài học từ Hiệp ước Hòa bình Dayton để đối phó với các cuộc xung đột toàn cầu hiện nay.
Hội nghị Nghị viện NATO, một diễn đàn xuyên Đại Tây Dương với khoảng 300 nghị sĩ từ 32 quốc gia thành viên, đến Dayton vào thời điểm mà Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump đã bày tỏ nghi ngờ về việc liệu Hoa Kỳ có nên bảo vệ các đồng minh NATO ở châu Âu hay không, trừ khi họ cam kết chi tiêu tỷ lệ ngân sách quốc phòng lớn hơn.
Đây là lần đầu tiên sự kiện này được tổ chức tại Hoa Kỳ kể từ năm 2003.
Các nhà tổ chức xem lễ kỷ niệm 30 năm Hiệp ước năm 1995 – được đàm phán tại Căn cứ Không quân Wright-Patterson của Dayton và ký kết tại Paris cuối năm đó – như một sự tôn vinh hòa bình và sức mạnh của ngoại giao.
Làng NATO ở trung tâm thành phố Dayton được trang hoàng với cờ của các quốc gia thành viên, cùng với nhiều hoạt động văn hóa được lên kế hoạch bên cạnh các phiên họp chính thức của nghị viện. Các hoạt động bao gồm triển lãm nghệ thuật và lịch sử, cùng loạt bài giảng miễn phí dành cho công chúng. Một buổi Hòa nhạc vì Hòa bình, với sự tham gia của các nhạc sĩ từ dàn nhạc giao hưởng Dayton và Sarajevo, sẽ được biểu diễn vào ngày 29 tháng 5.
Chris Kershner, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Phòng Thương mại khu vực Dayton, bày tỏ sự phấn khích về sự kiện này, coi đây là cơ hội “có một không hai” cho cộng đồng và những người tham gia, nhận thức được rằng họ đang là một phần của lịch sử.
Giáo sư khoa học chính trị Natalie Hudson, Giám đốc điều hành Trung tâm Nhân quyền tại Đại học Dayton, nhận định rằng việc Dayton là nơi diễn ra thỏa thuận chấm dứt bạo lực khủng khiếp, hãm hiếp có hệ thống và thanh lọc sắc tộc trong cuộc xung đột giữa Bosnia, Serbia và Croatia vào đầu những năm 1990 đã góp phần định hình đặc tính của thành phố. “Dayton và người dân Dayton rất ý thức về những gì đang xảy ra tại Căn cứ Không quân Wright-Patt,” bà nói. “Đã có những buổi cầu nguyện. Sarajevo trở thành thành phố kết nghĩa với Dayton, và một mối liên hệ khá sâu sắc đã được thiết lập. Ý tưởng Dayton là thành phố hòa bình thực sự đã ăn sâu, và chúng tôi rất tự hào về điều đó tại đây.”
Tinh thần đó đã dẫn đến việc thành lập Bảo tàng Hòa bình Quốc tế tại thành phố, có lẽ là bảo tàng duy nhất thuộc loại này ở Hoa Kỳ.
Các cuộc tụ họp quy mô lớn như vậy cũng đòi hỏi kế hoạch an ninh chặt chẽ. Thành phố đã chi hơn 700.000 USD để thuê hàng rào và chướng ngại vật bao quanh Làng NATO và địa điểm hội nghị ở trung tâm thành phố, nơi sẽ đóng cửa với công chúng đến Chủ Nhật.
Theo tin từ The Associated Press, ông Kershner cho biết các kế hoạch đã được thực hiện để đảm bảo an toàn. “Dayton đã chuẩn bị tốt để tổ chức các sự kiện như thế này,” ông nói. “Chúng tôi có một Sở Cảnh sát Dayton tuyệt vời. Chúng tôi đã làm việc rất chặt chẽ với Cảnh sát Đường cao tốc bang Ohio, Bộ An ninh Nội địa, và các cơ quan thực thi pháp luật khác để đảm bảo mọi người sẽ an toàn, an ninh và được bảo vệ tốt.”
Dân biểu Đảng Cộng hòa Mike Turner, người đứng đầu phái đoàn nghị viện Hoa Kỳ và đại diện cho Dayton tại Quốc hội, dự kiến sẽ cùng các quan chức khác khai mạc sự kiện vào chiều thứ Năm.
