Trước khi khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết” trở thành kim chỉ nam trong chính sách
thương mại và đối ngoại của chính quyền Tổng Thống Donald Trump, ngành công
nghiệp bán dẫn đã nỗ lực đưa hoạt động sản xuất trở lại Hoa Kỳ.
Với sự hỗ trợ từ các ưu đãi của chính phủ, các công ty công nghệ của Mỹ và
nước ngoài đã đầu tư hàng trăm tỷ đô la để tăng cường hoạt động bán dẫn, bao
gồm nghiên cứu và phát triển, sản xuất và hiện đại hóa cơ sở vật chất trên
khắp cả nước trong những năm gần đây.
Khu vực Greater Sacramento là một ví dụ điển hình cho sự phát triển của
ngành công nghiệp bán dẫn Hoa Kỳ. Các nhà lãnh đạo công nghệ và nhà lập pháp
đã tìm cách tăng cường vai trò của California trong việc sản xuất chip, vốn
được sử dụng rộng rãi trong xe hơi, tủ lạnh và điện thoại thông minh. Các
“ông lớn” bán dẫn như Intel, AMD, Bosch, Samsung và Micron đang xây dựng
chỗ đứng công nghệ vững chắc tại các thành phố ngay bên ngoài Thung lũng
Silicon.
Tuy nhiên, chính sách kinh tế của Tổng Thống Donald Trump đã gây khó khăn
cho sự tăng trưởng này. Chính quyền đang tiến hành các bước tiếp theo để áp
đặt thêm thuế quan đối với hàng nhập khẩu quan trọng và điều tra việc nhập
khẩu chip máy tính và thiết bị sản xuất chip. Điều này xảy ra vào thời điểm
các khoản đầu tư sâu hơn vào lĩnh vực bán dẫn mới bắt đầu có tác động tích
cực đến việc thay đổi chuỗi cung ứng. Thuế quan mới, cùng với các đe dọa
của chính quyền đối với Đạo luật CHIPS và Khoa học, có thể làm chậm đáng kể
mục tiêu đảm bảo Hoa Kỳ duy trì lợi thế cạnh tranh trong phát triển trí tuệ
nhân tạo.
Mario Morales, một nhà phân tích tại International Data Corp, cho biết:
“Bạn đang bắt đầu thấy một số tác động. Samsung đã công bố sự chậm trễ trong
việc xây dựng các nhà máy ở Texas. Cơ sở này dự kiến đi vào hoạt động vào
năm 2024, nhưng hiện đã bị hoãn đến năm 2028. Tôi nghĩ rằng một số công ty
đang trì hoãn vì họ biết rằng họ sẽ không nhận được tài trợ, hoặc do sự
không chắc chắn xung quanh các đạo luật mà chúng ta đang thấy liên quan đến
chính sách thương mại mới.”
Mặc dù Hoa Kỳ là một nhà sản xuất lớn của một số loại chip bán dẫn, nhưng
thị phần sản xuất chip toàn cầu của quốc gia (tính theo số lượng, không phải
giá trị bằng đô la) đã giảm từ 37% năm 1990 xuống chỉ còn 10% vào năm 2022,
theo Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn. Do đó, nước này phụ thuộc nhiều vào hàng
nhập khẩu từ Đài Loan và Hàn Quốc đối với các loại chip tiên tiến.
Các nhà sản xuất lớn như Taiwan Semiconductor Manufacturing Corp. đang đầu tư
vào việc xây dựng các cơ sở ở Hoa Kỳ, một phần nhờ vào các ưu đãi được đưa
ra trong thời gian cựu Tổng Thống Joe Biden còn tại vị. Đạo luật CHIPS, một
luật được thông qua vào năm 2022 với sự ủng hộ của lưỡng đảng, được thiết kế
để phục hồi sản xuất chất bán dẫn của Hoa Kỳ, đồng thời tăng cường vị thế
của Hoa Kỳ trong công nghệ quân sự và giảm thiểu sự gián đoạn chuỗi cung ứng
trong tương lai.
Theo một báo cáo tháng 5 năm 2024 từ Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn và Boston
Consulting Group, nhờ Đạo luật CHIPS, Hoa Kỳ dự kiến sẽ tăng hơn gấp ba lần
năng lực sản xuất chất bán dẫn, với tốc độ tăng trưởng cao nhất trên thế
giới trong giai đoạn đó.
Barry Broome, chủ tịch của Hội đồng Kinh tế Greater Sacramento, cho biết những
điểm yếu trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn đã trở nên rõ ràng trong thời kỳ
đại dịch, khi Hoa Kỳ trải qua tình trạng thiếu nguồn cung. Ông nói: “Rõ
ràng là việc đưa các sản phẩm chip này ra nước ngoài ở Việt Nam, Đài Loan,
Trung Quốc để tiết kiệm chi phí đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng.”
Những thách thức trong thời kỳ đại dịch, cùng với căng thẳng giữa Trung Quốc
và Đài Loan, đã giúp thúc đẩy ngành công nghiệp đến khu vực Sacramento. Ông
cho biết thêm, nguồn kiến thức công nghệ dồi dào và các cơ sở đã được thiết
lập trong ngành công nghiệp bán dẫn ở Bắc California cũng là những yếu tố hấp
dẫn, thu hút đầu tư vào khu vực Sacramento khi các khoản trợ cấp liên bang
bắt đầu thúc đẩy tăng trưởng trong nước.
Ví dụ, công ty công nghệ Bosch của Đức đã công bố khoản đầu tư 1,9 tỷ đô la
vào khu vực Greater Sacramento vào năm 2023 để sản xuất chip cho xe điện,
chuyển đổi cơ sở của mình ở Roseville thành một địa điểm sản xuất chất bán
dẫn silicon carbide.
Bosch cho biết khoản đầu tư này sẽ tạo ra tới 1.700 việc làm trong lĩnh vực
xây dựng, sản xuất, kỹ thuật, nghiên cứu và phát triển. Theo Broome, dự án
này đánh dấu khoản đầu tư chất bán dẫn lớn nhất ở California trong ba thập
kỷ.
Các công nhân công nghệ bắt đầu làm việc tại các công ty như Intel đã thành
lập các công ty riêng, bao gồm công ty khởi nghiệp AI Blaize và nhà sản xuất
lưu trữ dữ liệu Solidigm ở khu vực Sacramento.
Dinakar Munagala, đồng sáng lập của Blaize, cho biết chip AI của công ty là
một trong số ít chip được sản xuất trong nước. Ông cho biết chip của họ được
sản xuất tại một xưởng đúc của Samsung ở Texas. Munagala nói thêm, các sản
phẩm của công ty giúp cung cấp năng lượng cho các hệ thống phân tích mô hình
giao thông và phát hiện hành vi đáng ngờ tại các sân bay.
Ông nói: “Chúng tôi được xây dựng ở đây. Đó là một trong những lý do tại sao chúng tôi thực sự nhận được khá nhiều sự quan tâm từ quốc phòng, an ninh biên giới, các trường hợp sử dụng này.”
Lane Bess, chủ tịch hội đồng quản trị của Blaize, chỉ vào Munagala — người
từng làm việc tại Intel — như một ví dụ về tài năng mà khu vực Sacramento
có thể cung cấp cho các công ty công nghệ. Bess cho biết khu vực này sẵn
sàng trở thành hành lang chính cho ngành công nghiệp bán dẫn vì rất nhiều
công nhân lành nghề đang tìm cách phát triển công ty riêng của họ.
Chính quyền Tổng Thống Donald Trump coi việc sản xuất chip là một vấn đề an
ninh quốc gia vì nó sẽ giảm sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào việc nhập khẩu chip
cũng được sử dụng bởi quân đội. Chính quyền cũng có ý định nghiên cứu những
rủi ro khi sản xuất chip máy tính tập trung ở những nơi khác và tác động đến
khả năng cạnh tranh của Hoa Kỳ từ các khoản trợ cấp của chính phủ nước ngoài,
“các hoạt động thương mại không công bằng của nước ngoài và tình trạng dư
thừa công suất do nhà nước tài trợ.”
Alvin Nguyen, nhà phân tích cấp cao tại Forrester, cho biết sự thay đổi liên
tục của thuế quan của chính quyền sẽ gây ra sự nhầm lẫn về tác động đối với
chuỗi cung ứng “do sự phức tạp của việc theo dõi nơi sản xuất và lắp ráp
nguyên vật liệu và hàng hóa sản xuất.”
Ví dụ, các công ty trò chơi điện tử đã bắt đầu tăng giá trong bối cảnh sự
không chắc chắn về thuế quan đang diễn ra.
Ông nói trong một email: “Đối với chất bán dẫn, chúng ta có thể thấy một số
hàng hóa không còn hợp lý để sản xuất do chi phí — hãy xem Nintendo Switch
2 — và giá trị thu được từ việc mua hàng CNTT giảm đi.”
Việc đặt hàng trước cho Switch 2 rất được mong đợi của Nintendo đã bị trì
hoãn vào tháng 4 khi các nhà bán lẻ đánh giá tác động tiềm tàng của thuế
quan. Nintendo sau đó xác nhận rằng một số phụ kiện Switch 2 sẽ được điều
chỉnh giá, nhưng vẫn duy trì mức giá cơ bản cho bảng điều khiển — 449,99
đô la — sẽ không thay đổi.
Nguyen cho biết trong trung hạn, sự tăng trưởng của các xưởng đúc trên khắp
thế giới sẽ có lợi cho việc giảm sự phụ thuộc vào Đài Loan trong sản xuất
chip. Về lâu dài, “chúng ta sẽ thấy một hệ sinh thái toàn cầu lành mạnh hơn
cho sản xuất chất bán dẫn và nhiều lựa chọn chuỗi cung ứng hơn về nơi sản
xuất và có thể mua chip,” ông nói.
Broome, thuộc hội đồng kinh tế, cho biết ông tin rằng thuế quan của chính
quyền Tổng Thống Donald Trump nhằm mục đích tái cấu trúc các mối quan hệ toàn
cầu. Ông cho biết ông hy vọng rằng điều đó “sẽ kết thúc nhanh chóng” vì sự
không chắc chắn về chính sách thương mại không có lợi cho thị trường.
Broome nói: “Nếu thuế quan được sử dụng để tạo đòn bẩy để đạt được các thỏa
thuận tốt hơn trong hai hoặc ba tháng tới, thì chúng ta sẽ quay trở lại nhanh
chóng và sẽ được hưởng lợi từ nó. Nếu chúng được coi là chính sách dài hạn,
tôi nghĩ rằng nó sẽ thực sự làm đóng băng các thị trường vốn khỏi việc đưa
tiền thật vào bàn.”
Theo Sarah Parvini của hãng tin AP.
