Hôm thứ Sáu, Nga đã tổ chức lễ kỷ niệm 80 năm ngày đánh bại Đức Quốc xã trong Thế chiến II bằng một cuộc duyệt binh quy mô lớn trên Quảng trường Đỏ ở Moscow.
Sự kiện trọng đại này có sự tham dự của Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng nhiều nhà lãnh đạo nước ngoài, bao gồm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva.
Ngày Chiến thắng (9 tháng 5) là ngày lễ thế tục quan trọng nhất ở Nga. Cuộc duyệt binh và các nghi lễ khác là cách Moscow thể hiện sức mạnh toàn cầu và củng cố các liên minh trong bối cảnh tìm kiếm đối trọng với phương Tây, đặc biệt khi cuộc xung đột ở Ukraine đã bước sang năm thứ tư.
Thế chiến II, hay còn gọi là Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại (1941-1945), là một sự kiện hiếm hoi trong lịch sử chia rẽ của nước Nga dưới thời Cộng sản mà được tất cả các nhóm chính trị tôn kính. Điện Kremlin đã tận dụng tình cảm này để khơi dậy niềm tự hào dân tộc và khẳng định vị thế cường quốc của Nga. Liên Xô đã chịu tổn thất nặng nề với 27 triệu người thiệt mạng trong cuộc chiến, một sự hy sinh to lớn để lại vết sẹo sâu sắc trong tâm lý quốc gia.
Theo tin từ ABC News ngày 09/05/2025, các hoạt động kỷ niệm năm nay diễn ra trong bối cảnh bị lu mờ bởi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhắm vào Moscow và gây gián đoạn nghiêm trọng tại các sân bay thủ đô. Hãng hàng không quốc gia Nga Aeroflot đã phải hủy hơn 100 chuyến bay đến và đi từ Moscow, đồng thời hoãn hơn 140 chuyến khác do quân đội đang đẩy lùi các đợt tấn công liên tiếp của drone Ukraine.
Trước cuộc duyệt binh, giới chức Nga đã tăng cường an ninh. Nhiều báo cáo cho biết dịch vụ internet di động bị gián đoạn do các biện pháp đối phó điện tử nhằm ngăn chặn thêm các cuộc tấn công tiềm tàng bằng máy bay không người lái.
Phát biểu tại cuộc duyệt binh, Tổng thống Putin đã ca ngợi các binh sĩ Nga đang chiến đấu ở Ukraine, nói rằng “chúng tôi tự hào về lòng dũng cảm và quyết tâm của họ, sức mạnh tinh thần luôn mang lại chiến thắng cho chúng tôi”.
Nhà lãnh đạo Nga trước đó đã tuyên bố lệnh ngừng bắn đơn phương kéo dài 72 giờ bắt đầu từ thứ Tư để trùng với lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng, nhưng cảnh báo quân đội Nga sẽ đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào. Moscow tỏ ra miễn cưỡng chấp nhận lệnh ngừng bắn 30 ngày do Mỹ đề xuất (Ukraine đã đồng ý), viện dẫn điều kiện là phương Tây ngừng cung cấp vũ khí cho Ukraine và Kiev dừng nỗ lực huy động quân, những điều kiện mà Ukraine và các đồng minh phương Tây đã bác bỏ.
Trong khi cuộc duyệt binh và các lễ hội khác diễn ra ở Moscow, giới chức Ukraine báo cáo hàng loạt cuộc tấn công của Nga trong ngày thứ Sáu, khiến ít nhất hai người thiệt mạng ở các vùng Kherson và Zaporizhzhia và gây hư hại nhiều tòa nhà.
Đáng chú ý, cùng thời điểm Moscow kỷ niệm Ngày Chiến thắng, hàng chục quan chức châu Âu đã có cuộc họp tại Lviv, miền Tây Ukraine, để ủng hộ việc thành lập một tòa án đặc biệt nhằm truy tố các quan chức Nga bị cáo buộc tội ác chiến tranh. Điều này cho thấy sự đối lập rõ rệt giữa hai bên trong bối cảnh cuộc xung đột vẫn đang tiếp diễn.
