Lịch sử căng thẳng hạt nhân giữa Ấn Độ và Pakistan

Tình hình giữa Ấn Độ và Pakistan đang nóng lên từng ngày sau vụ xả súng đẫm máu nhằm vào du khách ở vùng Kashmir hôm 22/4 vừa qua. Vụ việc này đã đẩy hai quốc gia láng giềng sở hữu vũ khí hạt nhân tiến gần hơn đến bờ vực chiến tranh, đánh dấu giai đoạn quan hệ xấu đi tồi tệ nhất kể từ năm 2019.

Xung đột giữa Ấn Độ và Pakistan không phải là chuyện hiếm. Hai nước đã có nhiều cuộc chiến, đụng độ lớn nhỏ kể từ khi giành độc lập từ Anh năm 1947. Tuy nhiên, lần leo thang căng thẳng này đáng chú ý ở tần suất và cường độ các cuộc tấn công và trả đũa.

Mặc dù ban đầu Mỹ tuyên bố không can thiệp, nhưng giờ đây Washington đã đề nghị hỗ trợ “bắt đầu các cuộc đàm phán mang tính xây dựng” giữa hai bên để tránh xung đột trong tương lai. Tuy nhiên, những lời kêu gọi kiềm chế từ cộng đồng quốc tế dường như chưa mang lại hiệu quả.

Theo tin từ ABC News ngày 9/5/2025, đây là diễn biến chính của cuộc khủng hoảng này:

Ngày 22/4: Một nhóm tay súng đã tấn công khu nghỉ dưỡng ở Pahalgam, vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, khiến ít nhất 26 du khách thiệt mạng và 17 người khác bị thương. Đây là một bước ngoặt lớn trong cuộc xung đột khu vực vốn ít ảnh hưởng trực tiếp đến dân thường trước đó. Những người sống sót kể lại rằng các tay súng đã hỏi xem họ có phải người Hindu không trước khi nổ súng. Một nhóm tên là Kashmir Resistance đã nhận trách nhiệm, nhưng Ấn Độ cáo buộc Pakistan đứng sau vụ tấn công.

Sau vụ tấn công: Ấn Độ lập tức hạ cấp quan hệ ngoại giao, đóng cửa khẩu biên giới đường bộ duy nhất còn hoạt động và đình chỉ hiệp ước chia sẻ nguồn nước quan trọng (vốn tồn tại qua hai cuộc chiến và một cuộc đụng độ lớn). Ấn Độ phát động cuộc truy lùng gắt gao những kẻ tấn công. Pakistan phủ nhận mọi liên quan.

Ngày 23/4: Ấn Độ và Pakistan đồng loạt hủy visa của công dân hai nước và yêu cầu họ rời đi. Để trả đũa, Pakistan đóng cửa không phận đối với tất cả các hãng hàng không thuộc sở hữu hoặc khai thác của Ấn Độ, đồng thời đình chỉ mọi hoạt động thương mại với Ấn Độ, kể cả qua nước thứ ba.

Ngày 24/4: Các bộ trưởng hai bên bóng gió về khả năng leo thang quân sự. Ấn Độ cho biết quân đội nước này đã đấu súng với binh sĩ Pakistan tại Ranh giới Kiểm soát (LoC) – biên giới thực tế chia cắt vùng Kashmir tranh chấp. Pakistan cảnh báo có thể đình chỉ thỏa thuận thiết lập LoC, một động thái cực kỳ đáng lo ngại. Liên Hợp Quốc kêu gọi cả hai bên “kiềm chế tối đa”. Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif tuyên bố chính phủ của ông sẽ đáp trả “bằng toàn bộ lực lượng và sức mạnh” nếu Ấn Độ tìm cách ngăn chặn hoặc chuyển hướng dòng chảy của nước.

Ngày 25/4: Iran đề nghị làm trung gian hòa giải. Tổng Thống Trump bày tỏ hy vọng hai nước sẽ tự giải quyết khác biệt. Ông nói với các phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một: “Có căng thẳng lớn giữa Pakistan và Ấn Độ, nhưng điều đó vẫn luôn diễn ra.”

Ngày 26/4: Chính quyền vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát tạm thời đóng cửa hàng chục khu nghỉ dưỡng sau vụ tấn công. Quân đội hai nước tiếp tục đấu súng qua LoC đêm thứ năm liên tiếp. Bộ trưởng Thông tin Pakistan Attaullah Tarar tuyên bố chính phủ nước này có “thông tin tình báo đáng tin cậy” rằng Ấn Độ dự định thực hiện hành động quân sự chống lại Pakistan trong vòng 24 đến 36 giờ tới. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã gọi điện cho các quan chức cấp cao ở Ấn Độ và Pakistan để xoa dịu khủng hoảng. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce cho biết ông Rubio đã bày tỏ sự tiếc thương về vụ giết người ở Pahalgam với Ấn Độ và tái khẳng định “cam kết hợp tác với Ấn Độ chống khủng bố”. Pakistan cho biết ông Rubio nhấn mạnh sự cần thiết của việc cả hai bên “tiếp tục hợp tác vì hòa bình và ổn định” ở Nam Á.

Ngày 27/4: Pakistan thử nghiệm một tên lửa đạn đạo có tầm bắn 450 km (khoảng 280 dặm). Tên lửa này được bắn thử nghiệm ra Biển Ả Rập hoặc các sa mạc ở tỉnh Balochistan phía tây nam, không phải hướng về khu vực biên giới với Ấn Độ. Ấn Độ đình chỉ mọi hoạt động trao đổi thư từ với Pakistan qua đường hàng không và đường bộ, cấm nhập khẩu trực tiếp và gián tiếp hàng hóa từ nước láng giềng. Nước này cũng cấm tàu mang cờ Pakistan vào cảng của mình và cấm tàu mang cờ Ấn Độ đến thăm cảng Pakistan.

Ngày 28/4: Ấn Độ phóng tên lửa vào Pakistan, khiến Pakistan gọi đây là “hành động chiến tranh” và thề sẽ trả thù cho những người thiệt mạng trong cuộc tấn công trước bình minh. Các cuộc tấn công tên lửa của Ấn Độ đã giết chết 31 người, bao gồm phụ nữ và trẻ em, ở vùng Kashmir do Pakistan kiểm soát và tỉnh Punjab của nước này. Bộ Quốc phòng Ấn Độ cho biết các cuộc tấn công nhắm vào ít nhất chín địa điểm “nơi các cuộc tấn công khủng bố chống lại Ấn Độ đã được lên kế hoạch”. Pakistan tuyên bố đã bắn hạ một số máy bay chiến đấu của Ấn Độ.

Ngày 29/4: Ấn Độ phóng máy bay không người lái tấn công vào Pakistan, khiến ít nhất hai thường dân thiệt mạng, quân đội Pakistan cho biết. Trong khi đó, Ấn Độ cáo buộc nước láng giềng cố gắng tấn công và thừa nhận đã nhắm mục tiêu vào hệ thống phòng không của đối thủ.

Ngày 30/4: Ấn Độ sơ tán hàng nghìn người dân khỏi các ngôi làng gần biên giới quân sự hóa cao ở vùng Kashmir. Các chuyến bay vẫn bị đình chỉ tại hơn hai chục sân bay trên khắp các khu vực phía bắc và phía tây của Ấn Độ. Tỉnh Punjab của Pakistan thông báo đóng cửa ngay lập tức tất cả các trường học và cơ sở giáo dục khác.

Ngày 1/5: Ấn Độ đình chỉ giải đấu cricket quốc nội lớn nhất của mình trong một tuần sau khi căng thẳng quân sự với Pakistan leo thang. Pakistan ban đầu nói sẽ chuyển giải đấu T20 quốc nội của mình sang Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất vì cuộc khủng hoảng, nhưng sau đó nói sẽ chỉ hoãn các trận đấu.

Ngày 2/5: Một số bang phía bắc và phía tây của Ấn Độ đóng cửa trường học và các cơ sở giáo dục khác. Phó Tổng thống Mỹ JD Vance nói rằng một cuộc chiến tiềm tàng giữa Ấn Độ và Pakistan sẽ “không phải là việc của chúng tôi”.

Ngày 3/5: Quân đội Ấn Độ cho biết đã phát hiện máy bay không người lái tại 26 địa điểm trên nhiều khu vực ở các bang của Ấn Độ giáp biên giới Pakistan và vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, bao gồm cả thành phố chính Srinagar. Các máy bay không người lái đã bị theo dõi và tấn công, quân đội Ấn Độ cho biết thêm.

Ngày 4/5: Nhóm các quốc gia G7 kêu gọi “kiềm chế tối đa” từ cả Ấn Độ và Pakistan, cảnh báo rằng việc leo thang quân sự tiếp theo đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự ổn định khu vực.

Ngày 5/5: Pakistan cho biết Ấn Độ đã phóng tên lửa vào các căn cứ không quân bên trong nước này và các cuộc tấn công trả đũa đang diễn ra. Theo người phát ngôn chính của quân đội Pakistan, các tên lửa của Ấn Độ đã nhắm vào căn cứ không quân Nur Khan ở thành phố đồn trú Rawalpindi, gần thủ đô Islamabad; căn cứ không quân Murid ở thành phố Chakwal; và căn cứ không quân Rafiqui ở quận Jhang thuộc tỉnh Punjab phía đông. Pakistan cho biết đã phóng tên lửa vào các vị trí quân sự của Ấn Độ. Cư dân ở vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát báo cáo nghe thấy những tiếng nổ lớn tại nhiều nơi trong khu vực, bao gồm Srinagar, Jammu và thị trấn đồn trú Udhampur.

Tình hình vẫn đang diễn biến phức tạp và thế giới đang theo dõi sát sao, lo ngại về khả năng bùng phát xung đột toàn diện giữa hai cường quốc hạt nhân này.


TIN LIÊN QUAN


XEM NHIỀU


Tin NỔI BẬT


Tin Chính trị


Tin Hoa Kỳ


Tin Di trú