Một liên đoàn các hội đồng nhân văn tiểu bang và một hội đồng nhân văn của tiểu bang Oregon vừa đệ đơn kiện liên bang, yêu cầu đảo ngược các quyết định cắt giảm ngân sách dành cho chương trình nhân văn ở cấp địa phương. Việc cắt giảm này được thực hiện bởi Bộ Hiệu quả Chính phủ (Department of Government Efficiency – DOGE) do cố vấn của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump là Elon Musk đứng đầu, cùng với Quỹ Quốc gia về Nhân văn (National Endowment for the Humanities – NEH).
Đơn kiện được gửi lên Tòa án Quận Liên bang tại Portland, Oregon, bởi Liên đoàn Các Hội đồng Nhân văn Tiểu bang và Hội đồng Nhân văn Oregon. Các bị đơn bao gồm DOGE, quyền quản trị viên Amy Gleason, và NEH.
Các nguyên đơn yêu cầu tòa án “ngăn chặn mối đe dọa sắp xảy ra đối với sự hỗ trợ mang tính lịch sử và quan trọng của quốc gia dành cho lĩnh vực nhân văn bằng cách khôi phục nguồn tài trợ đã được Quốc hội phân bổ.” Họ nhấn mạnh “sự gián đoạn và nỗ lực phá hoại, dẫn đầu bởi DOGE,” đối với mối quan hệ đối tác giữa chính quyền tiểu bang và liên bang trong việc hỗ trợ nhân văn.
Vụ kiện, được đệ trình vào thứ Năm, khẳng định rằng DOGE và NEH đã vượt quá thẩm quyền khi chấm dứt nguồn tài trợ đã được Quốc hội ủy quyền.
DOGE đã dừng cấp ngân sách và sa thải hơn 80% nhân viên tại NEH vào tháng 4, theo một sắc lệnh hành pháp do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ký. Động thái này nằm trong nỗ lực rộng lớn hơn của chính quyền Tổng thống Trump nhằm thu nhỏ quy mô chính phủ liên bang và chấm dứt các sáng kiến được coi là thúc đẩy sự đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI), mà ông gọi là “phân biệt đối xử.”
Theo đơn kiện từ các nhóm nhân văn, DOGE đã khiến hoạt động cốt lõi của các hội đồng nhân văn “ngừng trệ hoàn toàn” vào mùa xuân này khi chấm dứt chương trình tài trợ. Đây là vụ kiện mới nhất trong chuỗi các vụ kiện do các nhóm nhân văn, hiệp hội lịch sử, nghiên cứu và thư viện đệ trình nhằm ngăn chặn việc cắt giảm ngân sách và giải thể các cơ quan, tổ chức liên bang.
Việc đóng băng ngân sách cho lĩnh vực nhân văn diễn ra trong bối cảnh các hội đồng tiểu bang và thư viện đang chuẩn bị các chương trình cho mùa hè và khởi động công tác chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 250 năm Tuyên ngôn Độc lập vào năm tới.
Theo tin từ ABC News ngày 16/05/2025, các yêu cầu bình luận từ NEH và Tòa Bạch Ốc vào thứ Sáu đã không được phản hồi ngay lập tức.
