Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa công bố kế hoạch đầy tham vọng nhằm xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa khổng lồ để bảo vệ Hoa Kỳ trước các mối đe dọa từ Bắc Hàn và những nơi khác. Dự án, được đặt tên là “Golden Dome” với chi phí ước tính lên tới 175 tỷ USD, dự kiến sẽ lần đầu tiên đưa vũ khí của Mỹ vào không gian và theo lời Tổng Thống Trump, sẽ “hoạt động hoàn toàn” vào cuối nhiệm kỳ của ông vào đầu năm 2029.
Tuy nhiên, một quan chức Mỹ quen thuộc với chương trình cho biết, thời gian hoàn thành thực tế có thể kéo dài hơn dự kiến.
Kế hoạch “Golden Dome” này ít nhất một phần được lấy cảm hứng từ hệ thống phòng thủ tên lửa đa tầng của Israel, thường được biết đến với tên gọi chung là “Vòm Sắt” (Iron Dome). Hệ thống tinh vi này, được phát triển qua nhiều thập kỷ với sự hỗ trợ đáng kể từ Hoa Kỳ, đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ Israel khỏi các cuộc tấn công rocket và tên lửa từ Iran và các nhóm phiến quân liên minh trong cuộc xung đột bùng phát sau vụ tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023.
Hệ thống của Israel có khả năng phát hiện mục tiêu đang bay tới và chỉ kích hoạt đánh chặn nếu quả đạn hướng tới khu dân cư hoặc cơ sở hạ tầng quân sự/dân sự nhạy cảm. Các nhà lãnh đạo Israel cho biết hệ thống này không đảm bảo 100% an toàn, nhưng ghi nhận công lao của nó trong việc ngăn chặn thiệt hại nghiêm trọng và vô số thương vong.
Dưới đây là cái nhìn chi tiết hơn về các lớp phòng thủ trên không của Israel:
- Arrow: Hệ thống được phát triển cùng với Hoa Kỳ này được thiết kế để đánh chặn tên lửa tầm xa. Arrow hoạt động bên ngoài bầu khí quyển và đã được sử dụng để đánh chặn tên lửa tầm xa do phiến quân Houthi được Iran hậu thuẫn ở Yemen và chính Iran phóng đi trong hai cuộc trao đổi hỏa lực trực tiếp vào năm ngoái.
- David’s Sling: Cũng được phát triển chung với Hoa Kỳ, David’s Sling dùng để đánh chặn tên lửa tầm trung, chẳng hạn như loại mà nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon sở hữu. Hệ thống này đã được triển khai nhiều lần trong suốt cuộc chiến với Hezbollah, kết thúc bằng lệnh ngừng bắn vào năm ngoái.
- Iron Dome: Hệ thống này, do Israel phát triển với sự hậu thuẫn của Mỹ, chuyên bắn hạ rocket tầm ngắn. Nó đã đánh chặn hàng ngàn quả rocket kể từ khi được kích hoạt vào đầu thập kỷ trước – bao gồm cả những loạt đạn do Hamas và Hezbollah phóng đi. Israel cho biết tỷ lệ thành công của nó là hơn 90%.
- Iron Beam: Israel đang phát triển một hệ thống mới để đánh chặn các mối đe dọa bằng công nghệ laser. Israel nói rằng hệ thống này sẽ thay đổi cuộc chơi vì chi phí vận hành sẽ rẻ hơn đáng kể so với các hệ thống hiện có. Theo báo cáo truyền thông Israel, chi phí cho một lần đánh chặn của Iron Dome khoảng 50.000 USD, trong khi các hệ thống khác có thể tốn hơn 2 triệu USD cho mỗi tên lửa. Ngược lại, đánh chặn bằng Iron Beam sẽ chỉ tốn vài USD mỗi lần, theo các quan chức Israel – nhưng hệ thống này vẫn chưa hoạt động.
Thông tin chi tiết về kế hoạch phòng thủ của Tổng Thống Donald Trump và cảm hứng từ Israel được ghi nhận từ tin tức của ABC News ngày 21/05/2025.