Bài viết trên tờ Seattle Times phân tích về những vấn đề mà Học khu Công lập Seattle (Seattle Public Schools – SPS) đang gặp phải và vai trò của Hội Đồng Học Khu trong đó.
Tác giả, một nhà báo lâu năm về giáo dục, nhận định rằng dù những người làm trong ngành giáo dục công, bao gồm cả các thành viên hội đồng học khu tình nguyện, đều có ý định tốt ban đầu là vì học sinh, nhưng đôi khi những ý định này lại đi chệch hướng.
Tại Seattle, một thành phố mà tầng lớp trung lưu luôn ủng hộ giáo dục công, tình trạng quy mô lớp học ngày càng lớn, kết quả học tập sa sút và sự hỗn loạn chung đang khiến nhiều gia đình chuyển con sang trường tư. Để khắc phục, Hội Đồng Học Khu đã áp dụng một mô hình quản trị mới gọi là “Student Outcomes Focused Governance” (SOFG), tập trung vào kết quả học sinh.
Mô hình này do một chuyên gia tư vấn từ Texas tên AJ Crabill cung cấp, với chi phí cho Seattle ước tính khoảng 300,000 Mỹ kim cho đến nay. Theo mô hình SOFG, các thành viên hội đồng (không lương) chỉ tập trung vào các chính sách lớn, còn các chi tiết nhỏ hơn, đặc biệt là giám sát tài chính, được giao hoàn toàn cho đội ngũ chuyên nghiệp tại trụ sở học khu. Điều này có nghĩa là ban giám đốc SPS giờ đây có thể chi tới 1 triệu Mỹ kim mà không cần hội đồng thảo luận hay tranh luận công khai, một rủi ro lớn khi quản lý ngân sách 1.2 tỷ Mỹ kim.
Cựu thành viên hội đồng Leslie Harris, người duy nhất bỏ phiếu chống lại việc áp dụng SOFG vào năm 2021, mô tả cách tiếp cận của chuyên gia tư vấn giống như một “viên đạn bạc mang tính sùng bái”. Bà cho biết hội đồng bị cấm gặp gỡ cử tri và bản thân bà đã bị các thành viên khác chỉ trích công khai vì làm điều đó. Chuyên gia tư vấn thường nghe các buổi làm việc của hội đồng qua điện thoại và sau đó “chấm điểm” cuộc họp – một điều bất thường.
Mô hình SOFG được cho là đã thu hút ít nhất 30 học khu khác trên toàn quốc, nhưng cũng đối mặt với sự phản kháng từ phụ huynh và cộng đồng ở nhiều nơi.
Triết lý cốt lõi của SOFG là hệ thống trường học chỉ tồn tại vì thành tích học tập. Chuyên gia tư vấn này còn đề xuất các thành viên hội đồng nên bị bãi nhiệm tự động nếu điểm số học sinh giảm mạnh. Điều đáng nói là, theo mô hình này, bất cứ điều gì không trực tiếp hướng tới “kết quả học sinh” đều nằm ngoài phạm vi của hội đồng. Ví dụ, sự an toàn của học sinh không được coi là “kết quả học sinh”, trường học thân thiện về văn hóa, quy mô lớp nhỏ hay bữa trưa lành mạnh cũng vậy. Một thành viên hội đồng ở Minnesota, người từng tham dự buổi huấn luyện của chuyên gia tư vấn này, đã mô tả SOFG là cứng nhắc, gây hại và “phản dân chủ”.
Tại Seattle, phụ huynh cũng bày tỏ sự lo ngại về việc sau khi áp dụng SOFG, các cuộc bỏ phiếu của hội đồng thường diễn ra nhất trí, thiếu sự tranh luận. Họ cảm thấy người đại diện mà mình bầu ra không còn thực sự đại diện cho ý kiến của họ.
Kết quả thực tế tại Seattle cho thấy mô hình này chưa mang lại hiệu quả mong muốn. Mục tiêu đầy tham vọng về cải thiện kết quả toán học cho học sinh nam gốc Phi lớp 7 đã không đạt được. Việc hội đồng giảm số buổi họp thường kỳ từ hai xuống còn một buổi mỗi tháng cũng đặt ra câu hỏi về tính minh bạch. Điều đáng buồn là trong vòng chưa đầy hai năm, đã có hai vụ học sinh bị sát hại trong khuôn viên trường SPS, nhưng khi phụ huynh đề xuất các biện pháp an ninh, ý kiến của họ lại bị gạt sang một bên. Điều này có lẽ xuất phát từ việc an toàn trường học không được coi là “kết quả học sinh” theo mô hình SOFG.
Để tạo ra các trường học đủ nguồn lực, Hội Đồng Học Khu Seattle đã đề xuất đóng cửa 21 trường – tương tự như những gì chuyên gia tư vấn đã làm ở Kansas City trước đây – nhưng sau đó lại thừa nhận rằng các trường còn lại có thể sẽ không được cải thiện về nhân sự.
Seattle sẽ có cuộc bầu cử Hội Đồng Học Khu vào tháng 11 sắp tới, với bốn trong bảy ghế sẽ được bầu lại. Tác giả khuyến nghị cử tri nên hỏi rõ quan điểm của các ứng viên về mô hình SOFG và đưa ra lựa chọn phù hợp.
Bài viết kết luận rằng có lẽ bài học lớn nhất ở đây là nên ngừng tìm kiếm những “lối tắt” hoặc giải pháp mang tính thủ thuật. Để đưa Học khu Công lập Seattle trở lại đúng hướng, cần có sự làm việc chăm chỉ và thiện chí từ tất cả mọi người sống tại đây và quan tâm đến thành phố, chứ không phải từ một chuyên gia tư vấn được mời đến từ xa.
Theo phân tích trên tờ Seattle Times.
