Một tin tức đáng chú ý từ Hoa Kỳ liên quan đến vấn đề di trú và quyền tự do. Học giả Badar Khan Suri của Đại học Georgetown, người từng bị chính quyền Tổng Thống Trump nhắm mục tiêu trục xuất, đã được trả tự do sau nhiều tháng bị Cục Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) giam giữ.
Anh Suri đã bị giam tại trại tạm giam ở Texas kể từ tháng 3 vừa qua. Quyết định thả anh được đưa ra sau khi Thẩm phán Patricia Giles tại quận Đông Virginia ban hành phán quyết, nêu rõ việc giam giữ anh đã vi phạm Tu chính án thứ Nhất (đảm bảo quyền tự do ngôn luận) và Tu chính án thứ Năm (đảm bảo quyền được xét xử theo đúng quy trình pháp lý) của Hiến pháp Hoa Kỳ.
Lần đầu tiên chia sẻ cảm nghĩ sau khi được tự do, anh Suri bày tỏ về trải nghiệm tồi tệ trong thời gian bị giam. Anh cảm thấy mình bị đối xử như một “bán nhân loại”, bị xiềng xích khắp người trong một môi trường “kiểu Kafka”, không rõ ràng về nơi mình bị đưa đến hay điều gì đang xảy ra. Điều kiện vệ sinh trong trại giam cũng được mô tả là rất kém. Nỗi lo lắng lớn nhất của anh trong suốt thời gian đó là về ba đứa con nhỏ, đặc biệt là cậu con trai lớn 9 tuổi rất đau khổ khi biết bố bị giam giữ.
Trước đó, Bộ An ninh Nội địa (DHS) đã đưa ra cáo buộc rằng anh Suri “tích cực truyền bá tuyên truyền của Hamas và thúc đẩy chủ nghĩa bài Do Thái trên mạng xã hội”. DHS còn cho rằng anh có “quan hệ thân cận với một kẻ khủng bố đã biết hoặc bị nghi ngờ, là cố vấn cấp cao của Hamas”. Tuy nhiên, Thẩm phán Giles trong phán quyết của mình đã bác bỏ những lập luận này, khẳng định chính phủ đã không cung cấp được bằng chứng chứng minh anh Suri là người có nguy cơ bỏ trốn, gây nguy hiểm cho cộng đồng hay đe dọa an ninh quốc gia.
Câu chuyện của anh Suri còn liên quan đến gia đình. Vợ anh, cô Maphaz Ahmad Yousef, là công dân Mỹ gốc Gaza và cũng là sinh viên tại Đại học Georgetown. Cha của cô, ông Ahmed Yousef, từng là cố vấn cho lãnh đạo Hamas quá cố Ismail Haniyeh, nhưng ông đã rời vị trí này hơn một thập kỷ trước và công khai chỉ trích Hamas. Anh Suri chỉ gặp cha vợ lần duy nhất vào năm 2013 để xin cưới và có nói chuyện vài lần qua loa về gia đình, học thuật. Anh khẳng định không trực tiếp liên lạc với cha vợ kể từ khi cả gia đình chuyển đến Hoa Kỳ vào năm 2023.
Cô Maphaz chia sẻ rằng chồng mình không hề hối hận vì đã lên tiếng ủng hộ người dân Palestine. Anh Suri nói rằng nếu sự chịu đựng của anh trong trại giam là vì anh kết hôn với một người Palestine và dám nói lên sự thật về “nạn diệt chủng ở Gaza”, thì anh sẽ xem đó như một “huy hiệu danh dự”. Cô Maphaz cũng thường xuyên đăng tải thông tin về tình hình ở Gaza trên mạng xã hội, và anh Suri cũng có một vài bài đăng bày tỏ sự ủng hộ người Palestine, chỉ trích thương vong, nhắc lại các nguyên tắc luật pháp quốc tế, và chỉ trích việc Hoa Kỳ ủng hộ cuộc chiến của Israel ở Gaza. Anh Suri nhấn mạnh rằng anh chưa từng tham gia bất kỳ cuộc biểu tình nào, mục đích đến Mỹ chỉ để làm việc và nuôi gia đình.
Luật sư của anh Suri gọi việc giam giữ anh là “đáng khinh bỉ” và bác bỏ hoàn toàn các cáo buộc liên quan đến Hamas hay bài Do Thái. Một luật sư từ ACLU (Liên minh Tự do Dân sự Mỹ) cảnh báo rằng trường hợp của anh Suri là một lời nhắc nhở đáng sợ, cho thấy nguy cơ chính phủ có thể giam giữ bất kỳ ai chỉ vì họ có những quan điểm không vừa ý chính quyền.
Hồ sơ kiện tụng cũng hé lộ những chi tiết về điều kiện giam giữ. Khi mới đến Texas, anh Suri không được xếp giường trong phòng tập thể mà phải ngủ tạm trong phòng TV (với TV chạy liên tục từ 5 giờ sáng đến 2 giờ sáng). Anh phải mất 5 ngày mới nhận được đồ ăn Halal và thảm cầu nguyện theo yêu cầu tôn giáo. Anh còn bị buộc mặc đồng phục đỏ, loại thường dành cho tù nhân có mức độ an ninh cao do tiền án, và được giải thích rằng đó là vì anh bị coi là có liên kết với “nhóm tội phạm đã biết” (ngụ ý Hamas). Do đó, anh chỉ được phép ra ngoài hoặc tham gia hoạt động giải trí vỏn vẹn hai giờ mỗi tuần.
Cô Maphaz Ahmad Yousef, người đã phải chịu đựng nỗi đau mất nhiều người thân trong cuộc xung đột ở Gaza, bày tỏ niềm hạnh phúc vô bờ khi chồng được đoàn tụ với các con. Cô xúc động nói đây là “một chiến thắng, một chiến thắng cho tất cả chúng tôi, một chiến thắng cho công lý”.
Theo tin từ NBC News ngày 14/05/2025.
