Một thẩm phán liên bang tại Hoa Kỳ vừa ra lệnh tạm thời, ngăn chặn chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump thực hiện ý định thu hồi khả năng cho phép Đại học Harvard tuyển sinh hoặc giữ lại các sinh viên quốc tế.
Phán quyết được đưa ra sau khi Sở An ninh Nội địa (DHS) vào thứ Năm tuần trước đã chấm dứt chứng nhận Chương trình Sinh viên và Trao đổi Khách (Student and Exchange Visitor Program) của Harvard. Hành động này đồng nghĩa với việc Harvard không chỉ không thể tiếp nhận sinh viên quốc tế mới, mà còn buộc hàng ngàn sinh viên quốc tế hiện tại phải chuyển trường hoặc đối mặt với nguy cơ mất tư cách pháp lý tại Mỹ.
Theo lệnh của Thẩm phán Allison D. Burroughs, các sinh viên quốc tế tại Harvard hiện có thể yên tâm tiếp tục học tập tại trường. Phiên điều trần tiếp theo cho vụ kiện này dự kiến diễn ra vào tuần tới.
Đại học Harvard đã đệ đơn kiện chính quyền Tổng Thống Donald Trump vào thứ Sáu, chỉ một ngày sau khi DHS thông báo quyết định của mình. Đơn kiện tại Tòa án Quận ở Massachusetts lập luận rằng nỗ lực ngăn chặn sinh viên nước ngoài của chính quyền vi phạm quyền Tu chính án thứ nhất của trường, vốn bảo vệ quyền tự do kiểm soát quản trị, chương trình giảng dạy và “hệ tư tưởng” của giảng viên, sinh viên. Harvard cho rằng hành động này nhằm “trả đũa rõ ràng” vì trường đã từ chối tuân thủ các yêu cầu cải cách từ một Lực lượng Đặc nhiệm của chính quyền về chống bài Do Thái.
Trong đơn kiện, Harvard nhấn mạnh: “Chỉ bằng một nét bút, chính quyền đã tìm cách xóa bỏ một phần tư số sinh viên của Harvard, những sinh viên quốc tế đóng góp đáng kể cho Đại học và sứ mệnh của nó.”
Đáp lại, phát ngôn viên của DHS, Tricia McLaughlin, gọi vụ kiện là nỗ lực “làm suy yếu quyền lực theo hiến pháp của Tổng thống”. Bà khẳng định: “Việc các trường đại học được phép tuyển sinh sinh viên nước ngoài và hưởng lợi từ học phí cao hơn để bổ sung vào quỹ tài trợ hàng tỷ đô la của họ là một đặc quyền, không phải là quyền. Chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump cam kết khôi phục lẽ thường cho hệ thống visa sinh viên của chúng ta; không có vụ kiện nào, dù là vụ này hay vụ khác, sẽ thay đổi điều đó.”
Một phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc cũng bình luận, cho rằng “Harvard nên dành thời gian và nguồn lực của họ để tạo ra một môi trường học xá an toàn.” Người này nói thêm: “Nếu Harvard quan tâm nhiều như vậy đến việc chấm dứt nạn kích động chống Mỹ, chống Do Thái, ủng hộ khủng bố trong khuôn viên trường, họ đã không rơi vào tình cảnh này ngay từ đầu.”
Đây là vụ kiện thứ hai mà Đại học Harvard đệ trình chống lại chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump trong vài tuần gần đây. Tháng trước, Harvard đã kiện để đòi lại hơn 2 tỷ đô la tài trợ nghiên cứu liên bang mà chính quyền đã cắt bỏ sau khi trường từ chối tuân thủ các yêu cầu cải cách, theo tin từ NBC News.
Chủ tịch Harvard, Alan M. Garber, trong thư gửi cộng đồng trường, lên án hành động của chính quyền là “bất hợp pháp và không có cơ sở”. Ông cho biết: “Nó đe dọa tương lai của hàng ngàn sinh viên và học giả tại Harvard và đóng vai trò như một lời cảnh báo cho vô số người khác tại các trường đại học trên khắp đất nước, những người đã đến Mỹ để theo đuổi con đường học vấn và thực hiện ước mơ của mình.”
Vụ việc này đang nhận được sự chú ý lớn, không chỉ trong giới học thuật mà còn trong cộng đồng người Việt tại Mỹ có con em đang theo học hoặc có ý định du học.
