Theo BBC News, một nhóm gồm mười hai tiểu bang của Hoa Kỳ đã cùng nhau đệ đơn kiện nhằm ngăn chặn các biện pháp thuế quan mà Tổng thống Donald Trump áp đặt, vốn đã gây xáo trộn thương mại toàn cầu.
Vụ kiện, do thống đốc và tổng chưởng lý của New York dẫn đầu, lập luận rằng tổng thống không có thẩm quyền áp đặt các khoản thuế này. Họ chỉ ra rằng những mức thuế như vậy phải được Quốc hội Hoa Kỳ phê duyệt.
Mười hai tiểu bang đã tham gia vụ kiện, được đệ trình lên Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ.
Nhà Trắng cáo buộc Tổng Chưởng lý New York Letitia James “ưu tiên một cuộc săn phù thủy chống lại Tổng thống Trump hơn là bảo vệ sự an toàn và phúc lợi của cử tri của họ”.
Người phát ngôn của Nhà Trắng, Kush Desai, nói thêm rằng “chính quyền vẫn cam kết sử dụng toàn bộ quyền hạn pháp lý của mình để đối đầu với các tình trạng khẩn cấp quốc gia riêng biệt mà đất nước chúng ta hiện đang phải đối mặt — cả tai họa di cư bất hợp pháp và dòng chảy fentanyl qua biên giới của chúng ta và thâm hụt thương mại hàng hóa hàng năm của Hoa Kỳ đang bùng nổ”.
Vụ kiện tuyên bố rằng thuế quan phải được Quốc hội phê duyệt và đặt câu hỏi về việc ông Trump viện dẫn một đạo luật từ những năm 1970 có tên là Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để ban hành các khoản thuế.
Vụ kiện nêu rõ: “Bằng cách tuyên bố có thẩm quyền áp đặt các mức thuế lớn và luôn thay đổi đối với bất kỳ hàng hóa nào vào Hoa Kỳ mà ông ấy chọn, vì bất kỳ lý do gì mà ông ấy thấy thuận tiện để tuyên bố tình trạng khẩn cấp, Tổng thống đã đảo lộn trật tự hiến pháp và gây ra sự hỗn loạn cho nền kinh tế Mỹ”.
Ông Trump đã viện dẫn IEEPA làm cơ sở cho một số mức thuế của mình đối với Trung Quốc, Mexico, Canada và các quốc gia khác.
Một tổng thống có thể sử dụng luật này “để đối phó với bất kỳ mối đe dọa bất thường và đặc biệt nào, có nguồn gốc toàn bộ hoặc phần lớn đáng kể bên ngoài Hoa Kỳ, đối với an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại hoặc nền kinh tế của Hoa Kỳ”, nếu trước tiên ông ta đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.
Vụ kiện lập luận rằng luật này không thực sự trao cho ông Trump quyền lực mà ông tuyên bố có được từ nó. Đạo luật này chưa bao giờ được bất kỳ tổng thống nào sử dụng để ban hành thuế quan, nghiên cứu của quốc hội cho thấy.
Tuần trước, bang California đã đệ đơn kiện chính quyền Trump về thuế quan. Vụ kiện đó cũng lập luận rằng ông Trump không có quyền theo IEEPA để áp đặt các mức thuế này. Một số vụ kiện khác cũng đã thách thức thẩm quyền của ông Trump bằng cách sử dụng luật đó cho các khoản thuế.
Ông Trump đã thực hiện thuế quan đối với các đối tác thương mại toàn cầu trong một nỗ lực đã nêu để điều chỉnh những gì ông tin là thâm hụt thương mại giữa Hoa Kỳ và các quốc gia khác.
Vào ngày 2 tháng 4, trong một sự kiện được gọi là “Ngày Giải phóng”, ông Trump đã làm rung chuyển nền kinh tế toàn cầu bằng cách tuyên bố thuế quan “có đi có lại” đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Vài ngày sau đó, trong bối cảnh thị trường phản ứng dữ dội, ông đã thông báo tạm dừng 90 ngày đối với thuế quan và giảm tỷ lệ xuống 10% đối với hầu hết các quốc gia.
Việc tạm dừng đó không mở rộng sang Trung Quốc, mà ông Trump cho là “thiếu tôn trọng” và đang trả đũa. Thay vào đó, Hoa Kỳ đã ban hành mức thuế 145% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, điều này đã dẫn đến bế tắc thương mại và làm rung chuyển thị trường toàn cầu.
Hôm thứ Tư, ông Trump cho biết ông hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận với Trung Quốc sớm và lưu ý rằng mức thuế 145% là “rất cao”.
Nhà Trắng cũng đã áp đặt mức thuế 25% đối với một số hàng hóa nhất định từ các nước láng giềng, Mexico và Canada.
