Các nhà lãnh đạo Hạ viện Đảng Cộng hòa đang gấp rút thông qua một dự luật sâu rộng nhằm thực hiện chương trình nghị sự của Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump, dù vẫn còn một số nghị sĩ chưa đồng thuận và các vấn đề quan trọng chưa được giải quyết.
Ủy ban Quy tắc Hạ viện đã bắt đầu tranh luận về gói chính sách quốc nội trị giá hàng nghìn tỷ đô la này ngay sau 1 giờ sáng thứ Tư (giờ ET), đây là bước cuối cùng trước khi dự luật được đưa ra toàn Hạ viện. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.) bày tỏ hy vọng Hạ viện sẽ bỏ phiếu và gửi dự luật lên Thượng viện ngay trong tối thứ Tư.
Các lãnh đạo Đảng Cộng hòa đang nỗ lực giải quyết những bất đồng dai dẳng giữa các phe phái trong đảng. Cụ thể, nhóm nghị sĩ ủng hộ cắt giảm chi tiêu mạnh tay hơn, trong khi một nhóm nghị sĩ từ các bang Dân chủ (blue states) yêu cầu mức khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) lớn hơn.
Dự luật dài hơn 1.100 trang này, được Tổng Thống Trump gọi là “một dự luật lớn đẹp đẽ”, sẽ gia hạn các đợt cắt giảm thuế năm 2017 của ông, tăng chi tiêu cho thực thi luật di trú và quân đội, đồng thời cắt giảm các khoản chi trong các lĩnh vực như Medicaid và tín dụng thuế năng lượng sạch. Dự luật cũng sẽ nâng giới hạn nợ công thêm 4 nghìn tỷ đô la.
Phiên họp bất thường lúc 1 giờ sáng của Ủy ban Quy tắc đã vấp phải sự chỉ trích từ Đảng Dân chủ, cho rằng Đảng Cộng hòa đang cố gắng thông qua dự luật trong “đêm khuya”. Dù vậy, các nghị sĩ Cộng hòa bảo vệ phiên họp, nói rằng ủy ban này có lịch sử thông qua các dự luật sau giờ làm việc. Bắt đầu sau nửa đêm cũng giúp Đảng Cộng hòa có cơ hội thông qua dự luật tại Hạ viện trong cùng một ngày – trước thời hạn Ngày Tưởng niệm mà Chủ tịch Johnson đã đặt ra.
Ông Johnson bày tỏ lạc quan về khả năng dự luật sẽ được thông qua. Tuy nhiên, Đảng Cộng hòa chỉ có thể mất tối đa ba phiếu trong Hạ viện do lợi thế đa số mong manh. Nghị sĩ Thomas Massie (R-Ky.) đã tuyên bố phản đối, viện dẫn khoản nợ quốc gia khổng lồ mà dự luật sẽ tạo ra.
Trước phiên điều trần của Ủy ban Quy tắc, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) phi đảng phái đã công bố phân tích cho thấy dự luật sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến những người có thu nhập thấp nhất và có lợi cho những người giàu có nhất. CBO ước tính dự luật sẽ làm giảm nguồn lực hộ gia đình của 10% người thu nhập thấp nhất khoảng 4%, trong khi tăng nguồn lực cho 10% người thu nhập cao nhất khoảng 2% vào năm 2023.
Mặc dù vậy, các lãnh đạo Đảng Cộng hòa vẫn tiến về phía trước. Tổng Thống Trump đã đến Điện Capitol vào thứ Ba để kêu gọi các nghị sĩ Hạ viện Cộng hòa đoàn kết ủng hộ dự luật. Ông nói: “Tôi nghĩ chúng ta sẽ làm được. Tôi không mất kiên nhẫn. Chúng ta đang đi trước kế hoạch.”
Cuối ngày thứ Ba, ông Johnson dường như đang gần đạt được thỏa thuận với một nhóm nghị sĩ Cộng hòa từ các bang Dân chủ để giải quyết vấn đề thuế SALT gai góc. Theo thỏa thuận dự kiến, mức khấu trừ thuế SALT tối đa hàng năm sẽ được nâng lên 40.000 USD, tăng từ mức 30.000 USD ban đầu bị nhóm này từ chối. Đây là mức tăng đáng kể so với giới hạn 10.000 USD được thiết lập trong Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm năm 2017 của Tổng Thống Trump. Những người có thu nhập dưới 500.000 USD mỗi năm sẽ đủ điều kiện khấu trừ. Mức giới hạn và mức thu nhập này sẽ tăng 1% hàng năm trong 10 năm.
Trong cuộc gặp tại Điện Capitol, Tổng Thống Trump đã thúc giục các nghị sĩ ủng hộ SALT nhượng bộ yêu cầu của họ. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán vẫn tiếp diễn suốt cả ngày, và Nghị sĩ Elise Stefanik (R-N.Y.) thậm chí đã đến Tòa Bạch Ốc để giúp đảm bảo đề xuất SALT cao hơn.
Ngược lại, những người theo đường lối cứng rắn bảo thủ lại hoài nghi về mức trần SALT cao hơn, khi họ đang thúc đẩy đẩy nhanh việc thực hiện các yêu cầu làm việc đối với Medicaid và loại bỏ dần một số tín dụng thuế năng lượng sạch, bên cạnh các khoản cắt giảm chi tiêu khác.
Chủ tịch Nhóm Tự do Hạ viện, nghị sĩ Andy Harris (R-Md.), nhận định trên Newsmax vào sáng thứ Tư rằng: “Tôi nghĩ chúng ta còn xa mới đạt được thỏa thuận vì việc tăng mức trần SALT đó, tôi nghĩ, đã làm nhiều người bảo thủ thất vọng. Dự luật này thực sự tồi tệ hơn sau một đêm. Không đời nào nó được thông qua hôm nay. Chúng ta có thể cần vài tuần để giải quyết mọi việc.”
Ngay cả khi Hạ viện Cộng hòa thành công thông qua gói dự luật này, nó vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Các nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện đã tuyên bố sẽ thực hiện các thay đổi đối với dự luật, và Hạ viện sau đó sẽ cần phê chuẩn lại trước khi nó được trình lên Tổng Thống Trump.
Đảng Dân chủ đã chỉ trích mạnh mẽ dự luật này là “trò lừa đảo thuế của Đảng Cộng hòa” và “Dự luật Khó coi Lớn”, cảnh báo rằng nó sẽ cắt giảm Medicaid và các chương trình thực phẩm quan trọng, đồng thời trao các khoản giảm thuế cho người giàu.
Theo tin từ NBC News, lãnh đạo thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.) viết trong một lá thư gửi Chủ tịch Hạ viện và nghị sĩ Foxx: “Hậu quả của dự luật này là gần 14 triệu người Mỹ sẽ mất bảo hiểm y tế, và hàng triệu người khác sẽ phải trả phí bảo hiểm, đồng chi trả và khấu trừ cao hơn. Bệnh viện sẽ đóng cửa, viện dưỡng lão sẽ ngừng hoạt động và mọi người sẽ chết.” Ông cũng thêm rằng dự luật sẽ cắt giảm hỗ trợ dinh dưỡng lớn nhất trong lịch sử Mỹ, “lấy thức ăn khỏi miệng trẻ em, người cao tuổi, cựu chiến binh và người khuyết tật.” CBO đã dự kiến có 8,6 triệu người sẽ mất bảo hiểm do dự luật, nhưng các nghị sĩ Dân chủ đã đưa ra con số cao hơn bằng cách tính cả những trường hợp mất bảo hiểm nếu tín dụng thuế Obamacare tăng cường hết hạn, dù điều này đã được dự kiến xảy ra sau năm 2025 theo Đạo luật Giảm lạm phát.
