Tổng Thống Donald Trump đang chuẩn bị ký một sắc lệnh hành pháp nhằm thay đổi cách định giá một số loại thuốc, một động thái được cho là sẽ giúp giảm chi phí dược phẩm tại Mỹ. Tuy nhiên, kế hoạch này ngay lập tức vấp phải sự phản đối gay gắt từ ngành công nghiệp dược phẩm.
Theo thông báo từ Tổng Thống Trump, kế hoạch này sẽ áp dụng chính sách “Quốc gia được ưu đãi nhất” (Most Favored Nation’s Policy) cho các loại thuốc được chi trả bởi Medicare và sử dụng tại phòng khám bác sĩ. Điều này có nghĩa là giá thuốc ở Mỹ sẽ được neo theo mức giá thấp nhất mà các quốc gia khác trả cho cùng loại thuốc đó.
Trên mạng xã hội, Tổng Thống Trump khẳng định chính sách này sẽ giúp nước Mỹ được đối xử công bằng và giảm chi phí y tế cho người dân ở mức chưa từng thấy. Ông dự kiến ký sắc lệnh vào sáng thứ Hai tại Tòa Bạch Ốc.
Tuy nhiên, Hiệp hội Nghiên cứu và Sản xuất Dược phẩm Mỹ (PhRMA), tổ chức vận động hành lang hàng đầu của ngành, đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ. Họ gọi đây là một “thỏa thuận tồi” cho bệnh nhân Mỹ. Các nhà sản xuất thuốc từ lâu đã lập luận rằng việc đe dọa lợi nhuận sẽ ảnh hưởng đến khả năng nghiên cứu và phát triển thuốc mới của họ.
Ông Stephen J. Ubl, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành PhRMA, cho biết việc áp giá thuốc nước ngoài sẽ cắt giảm hàng tỷ đô la từ Medicare mà không đảm bảo bệnh nhân được hưởng lợi hay cải thiện khả năng tiếp cận thuốc. Ông cũng cảnh báo điều này có thể ảnh hưởng đến hàng trăm tỷ đô la mà các công ty thành viên đang dự định đầu tư tại Mỹ, khiến nước này phụ thuộc nhiều hơn vào Trung Quốc trong lĩnh vực dược phẩm sáng tạo.
Đây không phải lần đầu tiên Tổng Thống Trump đề xuất chính sách này. Ông từng cố gắng thực hiện nó trong nhiệm kỳ đầu tiên và đã ký một sắc lệnh tương tự vào những tuần cuối cùng tại vị. Tuy nhiên, sắc lệnh đó sau đó đã bị tòa án chặn lại dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden.
Ngành dược phẩm cho rằng nỗ lực năm 2020 của ông Trump sẽ trao lợi thế cho các chính phủ nước ngoài trong việc quyết định giá trị thuốc tại Mỹ.
Theo nguồn tin từ Associated Press ngày 12/05/2025, sắc lệnh hành pháp mới của Tổng Thống Trump có khả năng chỉ tác động đến các loại thuốc thuộc Medicare Phần B, tức là bảo hiểm cho các dịch vụ tại phòng khám bác sĩ. Những loại thuốc này thường là thuốc tiêm hoặc truyền, dùng để điều trị các bệnh như ung thư, và bệnh nhân Medicare truyền thống không có giới hạn chi phí tự trả hàng năm cho các loại thuốc này.
Một báo cáo từ chính quyền Trump trước đây cho thấy Mỹ chi gấp đôi một số quốc gia khác cho các loại thuốc này. Chi tiêu cho thuốc Medicare Phần B đã vượt 33 tỷ đô la vào năm 2021.
Dù Tổng Thống Trump tuyên bố kế hoạch sẽ tiết kiệm “hàng nghìn tỷ đô la”, các phân tích cho thấy mức tiết kiệm thực tế có thể chỉ là hàng tỷ đô la và chủ yếu là cho chính phủ, chứ không phải trực tiếp cho phần lớn người dân Mỹ sử dụng các loại thuốc kê đơn thông thường tại nhà thuốc.
Việc giá thuốc ở Mỹ cao hơn đáng kể so với các nước phát triển khác là một vấn đề gây bức xúc cho cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, nhưng một giải pháp lâu dài vẫn chưa được Quốc hội thông qua.
Tổng Thống Trump đã công khai chỉ trích các công ty dược phẩm từ nhiệm kỳ đầu tiên, cho rằng họ đang “kiếm lời khủng khiếp” và các nước khác đang lợi dụng người Mỹ bằng cách đặt giá thuốc thấp hơn. Ông cũng nhắm vào hoạt động vận động hành lang mạnh mẽ của ngành, nói rằng đóng góp chiến dịch có thể “làm nên điều kỳ diệu, nhưng không phải với tôi và không phải với Đảng Cộng hòa”. Ông khẳng định sẽ làm điều đúng đắn.
